Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên báo cáo tiếp thu, giải trình trước Quốc hội về Luật Hóa chất (sửa đổi)

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, sau Kỳ họp thứ 8, Bộ Công Thương đã chủ động phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường nghiên cứu tiếp thu, giải trình đầy đủ ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội nghị đại biểu Quốc hội chuyên trách, Thường trực Hội đồng Dân tộc, Thường trực các Ủy ban của Quốc hội, các Đoàn đại biểu Quốc hội và các cơ quan, tổ chức hữu quan để bổ sung, hoàn thiện dự thảo Luật. Đến nay, về cơ bản, các nội dung của dự thảo Luật Hóa chất (sửa đổi) đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Cơ quan chủ trì thẩm tra thống nhất.

Để làm rõ thêm một số vấn đề mà nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã đề cập sáu nhóm vấn đề chính:

Về lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm: Cơ quan chủ trì soạn thảo cho rằng, quy định về ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đặc biệt đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm (tại Điều 8 của dự thảo Luật) là rất cần thiết với các lý do sau:

Thứ nhất, các lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm tại dự thảo Luật, gồm các dự án đầu tư sản xuất sản phẩm để cung cấp nguyên liệu cơ bản, thiết yếu cho nhiều ngành, lĩnh vực sản xuất khác (như hóa chất cơ bản, hóa dầu, cao su); lĩnh vực bảo đảm an ninh lương thực, an ninh y tế (hóa dược, phân bón chất lượng cao); lĩnh vực thúc đẩy phát triển bền vững, hướng tới kinh tế tuần hoàn (sản xuất hóa chất hydro, amoniac và các dẫn xuất từ nguồn năng lượng tái tạo; dự án đầu tư khu, cụm công nghiệp chuyên ngành hóa chất, tổ hợp hóa chất)... Đây là những lĩnh vực sản xuất có vị trí, vai trò hết sức quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, góp phần bảo đảm an ninh - quốc phòng và hướng tới nền kinh tế độc lập, tự chủ.

Thứ hai, đối với lĩnh vực hóa dược, theo phân loại của Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO), công nghiệp hóa dược của Việt Nam được xếp loại ở mức 3/5, nghĩa là công nghiệp dược nội địa sản xuất đa số thành phẩm từ nguyên liệu nhập khẩu. Thực tế cũng cho thấy phần lớn nguyên liệu cần thiết cho sản xuất thuốc (như dược chất, tá dược) đều phải nhập khẩu (khoảng 90%), sản phẩm hóa dược trong nước mới chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu (khoảng 5,2% nhu cầu cho sản xuất thuốc tân dược và 20% nhu cầu cho thuốc đông dược).

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh, trong bối cảnh đó, việc có chính sách ưu đãi mạnh mẽ, khả thi để phát triển công nghiệp hóa dược trong nước là rất cần thiết, góp phần bảo đảm khả năng tự chủ, ngăn chặn rủi ro thiếu mặt hàng thuốc thiết yếu, nâng cao hiệu quả nền kinh tế và bảo đảm an sinh xã hội. Để tránh chồng chéo chính sách ưu đãi hỗ trợ đầu tư cho phát triển công nghiệp dược, theo quy định tại Luật Dược, dự thảo Luật đã chỉnh lý khái niệm "sản phẩm hóa dược" tại khoản 10, Điều 2.

Thứ ba, về quy định liên quan đến thuế thu nhập doanh nghiệp, nhằm bảo đảm tính đồng bộ, khả thi của hệ thống pháp luật, Cơ quan soạn thảo kiến nghị bổ sung "lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm theo quy định của Luật Hóa chất (sửa đổi)" vào khoản 2, Điều 12 về ngành nghề ưu đãi Thuế thu nhập doanh nghiệp của Dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp (sửa đổi), đang được trình Quốc hội xem xét. Trong đó, mức ưu đãi đối với lĩnh vực công nghiệp hóa chất trọng điểm được áp dụng tương đồng với một số ngành công nghiệp nền tảng khác đang được quy định tại dự thảo Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp sửa đổi, như sản xuất năng lượng tái tạo, năng lượng sạch, vật liệu quý hiếm...

Về hoạt động tư vấn chuyên ngành hóa chất và điều kiện tư vấn: Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, quy định về hoạt động tư vấn chuyên ngành hóa chất và điều kiện tư vấn chuyên ngành hóa chất tại Điều 9 và Điều 10 của dự thảo Luật là cần thiết với lý do đã nêu trong Dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Trường hợp nếu được Quốc hội chấp thuận theo phương án nêu trên, để cải cách thủ tục hành chính, Chính phủ sẽ chỉ đạo xây dựng Nghị định hướng dẫn thực hiện Luật theo hướng, việc cấp chứng chỉ tư vấn sẽ được thực hiện trực tuyến, dựa trên đánh giá hồ sơ do người đề nghị cung cấp (không tổ chức sát hạch để cấp chứng chỉ).

Về xây dựng Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất: Việc xây dựng, thẩm định Kế hoạch này đã được triển khai ổn định theo Luật Hóa chất năm 2007. Qua rà soát, đối chiếu cho thấy, quy định về Kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường có sự khác nhau về đối tượng, nội dung, yêu cầu kỹ thuật và thủ tục ban hành. Việc tích hợp hai loại kế hoạch nêu trên sẽ gây khó khăn cho cả cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong quá trình thực thi. Do đó, Cơ quan chủ trì soạn thảo kiến nghị cho giữ nguyên quy định như tại dự thảo Luật, không tích hợp kế hoạch phòng ngừa, ứng phó sự cố hóa chất và Kế hoạch ứng phó sự cố môi trường.

Về một số vấn đề cụ thể được Đại biểu Quốc hội đề cập: Đối với các vấn đề cụ thể liên quan đến chiến lược phát triển công nghiệp hóa chất, nguyên tắc hóa học xanh, an toàn hóa chất, chất thải hóa chất, thông tin hóa chất, hóa chất trọng điểm, sự cố hóa chất, cắt giảm các thủ tục hành chính... Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên khẳng định, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiêm túc tiếp thu và sẽ có giải trình cụ thể trong quá trình hoàn thiện Luật để trình Quốc hội thông qua.

Liên quan đến điều khoản hợp tác quốc tế, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, nội dung này đã được quy định rất rõ trong Luật điều ước Quốc tế.  Do đó, Bộ trưởng đề nghị không nên bổ sung điều này trong phạm vi của Luật để tránh sự chồng chéo.

Các nội dung về chính sách hỗ trợ tài chính, hình thức ưu đãi và hỗ trợ đầu tư đã được quy định tại Luật Đầu tư. Trong đó, Điều 20 của Luật Đầu tư đã quy định ưu đãi về thuế, đất đai và các ưu đãi khác được thực hiện theo luật khác có liên quan, như Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp hoặc sẽ được xây dựng bổ sung trong Chiến lược Phát triển công nghiệp hóa chất trong thời gian tới.

Đối với chế tài xử phạt các hành vi vi phạm liên quan đến hoạt động hóa chất, sẽ được quy định tại Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hóa chất.

Còn về vấn đề thẩm quyền, trách nhiệm thuộc thẩm quyền của các bộ, ngành, địa phương, Ban soạn thảo sẽ tiếp thu theo hướng giao Chính phủ quy định cụ thể trong Nghị định và sẽ ban hành ngay sau khi Luật được thông qua.

Về một số nội dung giao Chính phủ quy định: Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhận định, các nội dung giao Chính phủ quy định chi tiết trong Dự thảo Luật là cần thiết để bảo đảm tính chủ động, linh hoạt trong chỉ đạo điều hành của Chính phủ. Để bảo đảm tính hiệu lực của Luật này, hiện Chính phủ đang chỉ đạo xây dựng Nghị định quy định chi tiết hướng dẫn thi hành Luật và dự kiến Nghị định sẽ được ban hành cùng thời điểm Luật có hiệu lực.

Bộ trưởng cũng ghi nhận các ý kiến khác của các đại biểu Quốc hội tại nghị trường và cho rằng đây là những chất liệu quý để Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ, ngành tham mưu Chính phủ ban hành Nghị định trong thời gian tới.

Về thủ tục hành chính trong lĩnh vực hóa chất: Bộ trưởng cho rằng, các thủ tục hành chính tại Dự thảo Luật được xây dựng theo hướng tuân thủ triệt để các nguyên tắc chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, tăng cường phân cấp phân quyền, đơn giản hóa quy trình và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý để bảo đảm không ảnh hưởng đến môi trường đầu tư kinh doanh, tránh chồng chéo và tạo điều kiện cho cá nhân, doanh nghiệp trong hoạt động hóa chất.

Tư lệnh ngành Công Thương khẳng định, với tinh thần cầu thị, trong quá trình hoàn thiện dự án Luật, Cơ quan soạn thảo đã nỗ lực nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, chuyên gia, nhà khoa học và các cơ quan tổ chức liên quan. Đồng thời cho biết, Cơ quan soạn thảo sẽ tiếp tục phối hợp với Cơ quan chủ trì thẩm tra nghiên cứu kỹ lưỡng, tiếp thu tối đa các ý kiến tâm huyết và trách nhiệm của các Đại biểu để hoàn thiện dự thảo Luật, trình Quốc hội thông qua tại Kỳ họp này.

Nguồn: https://moit.gov.vn/tin-tuc/hoat-dong/hoat-dong-cua-lanh-dao-bo/bo-truong-nguyen-hong-dien-bao-cao-tiep-thu-giai-trinh-truoc-quoc-hoi-ve-luat-hoa-chat-sua-doi-.html