Mánh khóe tinh vi, khó kiểm soát
Nếu trước đây, gian lận thi cử chủ yếu là mang tài liệu vào phòng thi, trao đổi khi làm, chép bài bạn, ghi đáp án hay công thức ra bàn, chai nước…, hiện các mánh khóe gian lận được “nâng cấp", gây nguy hại hơn.
Em Q.T. (Hải Dương) cho biết, có rất nhiều cách thức được học sinh sử dụng để đối phó trong kiểm tra, thi cử. Với bài thi trắc nghiệm, đặc biệt ở các môn nhiều công thức (toán, lý, hóa), học sinh thường giấu phao giấy mini trong đồ dùng, dán vào ốp máy tính hoặc gắn trong ruột bút.
Nhiều em còn trao đổi đáp án bằng mã morse, sử dụng máy tính cầm tay có lập trình sẵn. Đây đều là những hình thức được áp dụng phổ biến.
Vòng, nhẫn thông minh có giấu các cơ quan bên trong để gian lận (Ảnh: Mỹ Hà).
Ở môn thi tự luận, phân tích, học sinh sẽ sử dụng phao trong suốt có ghi sẵn văn mẫu, luận điểm phân tích để dán vào quần áo, hoặc sử dụng điện thoại, đồng hồ thông minh, camera giấu kín, tai nghe siêu nhỏ để tra cứu, truyền và nhận đáp án từ bên ngoài.
Nhìn chung, các hình thức gian lận ở bậc THPT vẫn xoay quanh phao giấy và thiết bị công nghệ đơn giản. Ngược lại, ở môi trường đại học, các chiêu trò trở nên phức tạp hơn.
Bạn Đ.D.D. (Trường Đại học Công Nghiệp Hà Nội) tiết lộ, sinh viên sử dụng các thiết bị công nghệ tinh vi như: bút thông minh, kính mắt tích hợp màn hình ảo chỉ hiển thị với người đeo, kẹp tóc gắn camera hay nhẫn đeo tay kết nối bluetooth.
Khi thi trực tuyến, cách thức quay cóp càng trở nên đa dạng. Bạn D. chia sẻ: “Sinh viên thường sử dụng AI, ChatGPT hoặc phần mềm hỗ trợ giải đề để làm bài.
Ngoài ra, các em có thể thi theo nhóm, giải bài chung hay phân chia các câu ra để làm. Nếu không theo nhóm, sinh viên có thể bật chế độ 2 màn hình, thậm chí điều khiển máy tính từ xa để thực hiện thay…
Tinh vi hơn, một số bạn còn sử dụng camera ảo để giả lập tình huống đang làm bài, hoặc gắn một thiết bị công nghệ cao nho nhỏ trên camera đọc đáp án trực tiếp.
Những mánh khóe này khiến giám thị gặp khó khăn trong việc phát hiện và kiểm soát", D. tâm sự.
Cả T. và D. đều nhận định, hành vi thiếu trung thực xuất phát một phần từ sự lười biếng, thiếu tinh thần trách nhiệm trong học tập nhưng vẫn muốn đạt điểm cao, phần khác là do bệnh thành tích, đề thi khó hay áp lực từ gia đình, nhà trường và xã hội.
Nhưng dù là lý do nào, gian lận trong thi cử vẫn là hành vi vi phạm đạo đức, trái pháp luật và mang đến những hậu quả nghiêm trọng.
Thiết bị thu phát ngụy trang trong máy tính cầm tay (Ảnh: Mỹ Hà).
Lối tắt tạo lỗ hổng kiến thức
Cô Đỗ Thị Hiền, giáo viên Trường THPT Nam Sách (Hải Dương) khẳng định, không trung thực trong thi cử gây ra những ảnh hưởng sâu sắc đối với người học.
Việc gian lận tưởng là “lối tắt” nhưng thực chất lại tạo ra những lỗ hổng kiến thức, khiến học sinh, sinh viên không được trang bị nền tảng tri thức đầy đủ và vững chắc.
Điều này không chỉ cản trở việc phát huy, rèn luyện năng lực cá nhân mà còn kìm hãm sự phát triển tư duy phản biện và tinh thần sáng tạo - những năng lực cốt lõi trong thời đại ngày nay.
Về lâu dài, người học có xu hướng ỷ lại, lười nhác, thiếu ý chí vươn lên, dễ sa vào thói quen tiêu cực như dối trá, lách luật. Từ đây, đánh mất giá trị đạo đức bản thân, tạo nên những nhân cách méo mó, những hành vi lệch chuẩn trong cuộc sống sau này.
Tình trạng gian lận thi cử ngày càng tinh vi, phức tạp gây nguy hiểm cho các kỳ thi (Ảnh: minh họa).
Cô Hiền nhấn mạnh, sự gian lận của một bộ phận người học cũng đủ làm tổn hại đến môi trường giáo dục chung. Hành vi không trung thực trong thi cử làm mất đi tính công bằng, tạo nên môi trường thiếu lành mạnh với những người học nghiêm túc.
Khi nỗ lực thực sự không được ghi nhận, học sinh, sinh viên dễ cảm thấy thiệt thòi, hoài nghi và nản chí. Tình trạng này có nguy cơ gây suy giảm chất lượng giáo dục.
Đồng quan điểm, thầy Nguyễn Bảo Sơn, giảng viên Trường Cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội, bày tỏ những kết quả ảo không phản ánh đúng năng lực thực chất của người học, dẫn đến sai lệch trong đánh giá, tuyển chọn và xây dựng chương trình đào tạo cũng như hoạch định chính sách giáo dục.
Hệ quả là các em khó đáp ứng được yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường lao động, dễ bị đào thải.
Trong khi đó, những người thực sự có năng lực lại không được công nhận xứng đáng, gây chảy máu chất xám và lãng phí nguồn nhân lực chất lượng cao. Đây là vấn đề đáng báo động bởi học sinh, sinh viên là nguồn nhân lực trong tương lai.
Theo thầy Sơn, hành vi gian lận còn có tác động nguy hiểm đối với toàn xã hội. Nếu không kiểm soát tốt, tâm lý không trung thực, gian trá có thể lan rộng, làm xói mòn giá trị đạo đức, tạo ra những hệ lụy khó lường.
Ngoài ra, khi các cá nhân thiếu năng lực, bản lĩnh và trí tuệ tham gia thị trường lao động sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất công việc, năng suất kinh tế.
“Quay cóp có thể giúp các em vượt qua kỳ thi với điểm số cao, nhưng chỉ có tri thức thật sự cùng sự trung thực mới giúp các em đứng vững và tiến xa hơn trên con đường trưởng thành, phát triển”, thầy Sơn nhận định.
Bảo Hân
Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/chieu-tro-gian-lan-thi-cu-va-cai-gia-cua-diem-so-ao-20250603154223400.htm
Bình luận (0)