Đà Nẵng phát triển chuỗi giá trị sâm Ngọc Linh hướng ra toàn cầu

(Chinhphu.vn) - Sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 463/QĐ-TTg ngày 28/2/2025 về Đề án "Phát triển và hình thành Trung tâm dược liệu tại Quảng Nam (nay là TP. Đà Nẵng) với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực", Đà Nẵng đã chính thức bước vào giai đoạn tăng tốc phát triển chuỗi giá trị kinh tế cho loại dược liệu quý này.

Cây sâm Ngọc Linh được bày bán tại phiên chợ sâm tại Nam Trà My, TP. Đà Nẵng - Ảnh: VGP/Nhật Anh

Vùng nguyên liệu lớn thuận lợi phát triển công nghiệp dược liệu

Đà Nẵng sở hữu hơn 70% diện tích là đất lâm nghiệp, địa hình đa dạng, khí hậu mát mẻ ở vùng núi cao – điều kiện lý tưởng cho sự sinh trưởng của nhiều loài dược liệu quý, đặc biệt là sâm Ngọc Linh, loài nhân sâm đặc hữu của Việt Nam.

Theo Viện Dược liệu (Bộ Y tế), tại Đà Nẵng hiện có trên 832 loài thực vật làm thuốc, trong đó 36 loài nằm trong Sách đỏ Việt Nam, và sâm Ngọc Linh được đánh giá là loại dược liệu có giá trị cao nhất.

Ông Trần Út, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP. Đà Nẵng cho biết, theo quy hoạch, tổng diện tích vùng bảo tồn và phát triển sâm Ngọc Linh trên địa bàn Quảng Nam (cũ) nay là TP. Đà Nẵng là 15.567 ha, trong đó 13.329 ha ở độ cao 1.200–2.000 m và 2.238 ha ở trên 2.000 m.

Đến nay, đã có 18 tổ chức, doanh nghiệp và 41 nhóm hộ thuê môi trường rừng với tổng diện tích 825,44 ha; diện tích đã trồng cây sâm Ngọc Linh đạt khoảng 1.294 ha (bao gồm diện tích môi trường rừng đã thuê và người dân tự trồng).

Đến nay, địa phương đã cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý "Ngọc Linh" cho 3 doanh nghiệp, đồng thời xác nhận nguồn gốc xuất xứ cho hơn 271.000 cây sâm từ năm 2019 đến nay.

Ngoài vùng lõi Nam Trà My, UBND tỉnh (cũ) đã hỗ trợ cây giống để trồng thử nghiệm ở Bắc Trà My, Nam Giang, Đông Giang, Phước Sơn, Tây Giang, với khả năng mở rộng vùng nguyên liệu trong tương lai.

Hạt sâm Ngọc Linh - Ảnh: VGP/Nhật Anh

Doanh nghiệp vào cuộc gỡ "nút thắt" chế biến sâu

Theo các doanh nghiệp, củ sâm Ngọc Linh có giá rất cao, nhưng tiềm năng kinh tế thực sự chỉ được khai thác tối đa khi được chế biến thành các sản phẩm đưa ra thị trường như viên nang sâm, trà sâm, nước uống sâm, rượu ngâm sâm, mật ong sâm, mỹ phẩm chứa chiết xuất sâm, thực phẩm chức năng cao cấp…

Tuy nhiên theo thống kê, hiện tại trên địa bàn mới có hơn 10 doanh nghiệp tham gia thu mua và chế biến sâm Ngọc Linh. Tuy nhiên, sản lượng chế biến còn khiêm tốn: Nguyên liệu tiêu thụ chỉ khoảng 50–60 kg/năm đối với một số đơn vị. Sản phẩm chưa phong phú và thị trường tiêu thụ chủ yếu trong nước.

Ông Hồ Quang Bửu, Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng nhấn mạnh, Quyết định số 463/QĐ-TTg ngày 28/2/2025 phê duyệt Đề án "Phát triển và hình thành trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực" đã mở ra cơ hội phát triển bứt phá đưa ngành công nghiệp dược liệu của Việt Nam thành ngành sản xuất hàng hóa có giá trị kinh tế cao.

Ngày 10/5/2025, tại hội nghị triển khai Quyết định 463 của Thủ tướng Chính phủ, địa phương đã ký biên bản ghi nhớ hợp tác với 9 doanh nghiệp, tổng vốn cam kết đầu tư hơn 5.000 tỷ đồng. 

Việc doanh nghiệp tham gia dẫn dắt chuỗi giá trị kinh tế từ sâm Ngọc Linh sẽ mở ra cơ hội bứt phá trong sản xuất và xuất khẩu sản phẩm từ cây sâm - Ảnh: VGP/Nhật Anh

Để đáp ứng nhu cầu chế biến và xuất khẩu, Đà Nẵng tập trung đầu tư KCN Nam Thăng Bình (649 ha), Khu kinh tế mở Chu Lai, theo mô hình khu công nghiệp sinh thái, ưu tiên ngành dược liệu và thực phẩm chức năng. Hạ tầng giao thông, cấp điện, cấp nước và viễn thông đã cơ bản hoàn thiện tại nhiều KCN, tạo điều kiện để doanh nghiệp nhanh chóng triển khai sản xuất.

Bên cạnh đó, thành phố lên kế hoạch tổ chức Lễ hội sâm quốc tế "Sâm Ngọc Linh – Từ sản phẩm quốc gia tới thương hiệu toàn cầu" vào năm 2026. Đây là nơi quy tụ doanh nghiệp, nhà khoa học và nhà đầu tư quốc tế – cơ hội vàng để xúc tiến thương mại, ký kết hợp đồng xuất khẩu và chuyển giao công nghệ.

Với tiềm năng dược liệu phong phú, chủ lực là cây sâm Ngọc Linh, cùng với định hướng chiến lược rõ ràng và sự tham gia tích cực của người dân và doanh nghiệp, Đà Nẵng đang tiến bước dài để hoàn thành mục tiêu trở thành Trung tâm của ngành công nghiệp dược liệu của cả nước theo Quyết định số 463 của Thủ tướng Chính phủ.

Nhật Anh

Nguồn: https://baochinhphu.vn/da-nang-phat-trien-chuoi-gia-tri-sam-ngoc-linh-huong-ra-toan-cau-102250814150203443.htm