Đại sứ Lý Quốc Tuấn: Duy trì tình hữu nghị, hướng về tương lai cho quan hệ Việt Nam-Myanmar

Theo Đại sứ Việt Nam tại Myanmar Lý Quốc Tuấn, sau 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Việt Nam và Myanmar cần tiếp tục duy trì tình hữu nghị, truyền thống, nhìn về tương lai, cùng đóng góp vào ổn định, thịnh vượng của ASEAN, vào hòa bình, phát triển trong khu vực và thế giới.

Báo Quốc Tế•28/05/2025

Đại sứ Lý Quốc Tuấn: Duy trì tình hữu nghị, nhìn hướng về tương lai cho quan hệ Việt Nam-Myanmar

Đại sứ Việt Nam tại Myanmar Lý Quốc Tuấn. (Nguồn: PTVN)

Nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam-Myanmar (28/5/1975 - 28/5/2025), Đại sứ Việt Nam tại Myanmar Lý Quốc Tuấn đã chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam về tình hữu nghị truyền thống giữa hai quốc gia láng giềng khu vực cũng như những lĩnh vực cần chú trọng hợp tác trong tương lai.

Theo Đại sứ đâu là điểm nhấn nổi bật của quan hệ giữa hai quốc gia ASEAN trong nửa thế kỷ qua?

Việt Nam và Myanmar có quan hệ truyền thống từ nhiều năm.

Năm 1947, ta đã đặt Cơ quan liên lạc tại Rangoon (nay gọi là Yangon), thủ đô lúc bấy giờ của Myanmar. Ngày 28/5/1975, hai bên thiết lập quan hệ ngoại giao chính thức, quan hệ ở cấp cao nhất - Đại sứ quán.

Từ năm 1975 đến năm 2019 hai bên có nhiều chuyến viếng thăm cấp cao lẫn nhau, quan hệ hai bên trên nhiều lĩnh vực phát triển, trao đổi đoàn các cấp, giao lưu nhân dân diễn ra thường xuyên.

Việt Nam gia nhập ASEAN năm 1995, trong khi Myanmar gia nhập Hiệp hội chỉ hai năm sau đó. Hai bên tăng cường thêm hoạt động đa phương trong khuôn khổ ASEAN, hợp tác Mekong…

Mốc lớn quan hệ hai bên là việc thiết lập quan hệ Đối tác hợp tác toàn diện nhân chuyến thăm chính thức Myanmar của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng hồi tháng 8/2017.

Đại sứ Lý Quốc Tuấn thăm doanh nghiệp Mytel ở bang Nam Shan, ngày 1/2.

Hợp tác kinh tế - đầu tư luôn là lĩnh vực được quan tâm trong quan hệ song phương. Thời gian qua, Đại sứ quán tại Myanmar đã triển khai công tác hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam làm ăn ở sở tại, cũng như xúc tiến thương mại song phương như thế nào, thưa Đại sứ?

Trong công tác của Đại sứ quán từ 1975, các mặt thương mại - đầu tư luôn là một trong những nội dung chú trọng trong quan hệ. Đặc biệt, những năm mở cửa thời Tổng thống Thein Sein và sau đó, doanh nghiệp Việt Nam xác định Myanmar là thị trường tiềm năng.

Đến cuối năm 2019, kim ngạch buôn bán hai chiều giữa hai bên đạt trên 930 triệu USD. Số vốn đầu tư tính đến 2020, đạt 1,5 tỉ USD, đứng thứ 7 trong các nhà đầu tư nước ngoài tại Myanmar. Từ năm 2020 đến nay, do đại dịch Covid-19 và tình hình đặc thù tại Myanmar, ta không có thêm đầu tư.

Một số doanh nghiệp lớn của Việt Nam lần lượt đăng ký và hoạt động tại Myanmar như doanh nghiệp H.A.G.L đã đầu tư một tổ hợp lớn ngay trung tâm Yangon, đi vào hoạt động từ 30/5/2016 - hiện nay doanh nghiệp Thaco Truong Hai đang là chủ sở hữu; Ngân hàng BIDV lập chi nhánh và đi vào hoạt động từ 31/7/2016; Tập đoàn Viettel, liên doanh với 11 cổ đông, lập công ty viễn thông quốc tế Myanmar (gọi tắt là Mytel) đi vào hoạt động từ 8/6/2018.

Do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và tình hình nội bộ Myanmar thay đổi, các doanh nghiệp của các nước phát triển và của ASEAN từ 2020 bắt đầu giảm hoạt động, rút dần khỏi thị trường; doanh nghiệp Việt Nam tại địa bàn không là ngoại lệ.

Trước nhiều khó khăn trong môi trường kinh doanh - đầu tư, Đại sứ quán đã triển khai một loạt biện pháp, tìm cách tháo gỡ khó khăn và hỗ trợ doanh nghiệp.

Trong 5 năm qua, Đại sứ quán gặp gỡ nắm tình hình doanh nghiệp ta theo định kỳ 10 lần; đồng thời trao đổi với 8 bộ, ngành Myanmar liên quan doanh nghiệp Việt Nam đề nghị hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn trong xuất nhập khẩu, thanh khoản, bảo vệ lợi ích chính đáng của doanh nghiệp.

Năm 2023, Đại sứ quán đã trao đổi với 6 bộ Myanmar liên quan về từng lĩnh vực cụ thể có thể hợp tác với doanh nghiệp Việt Nam, hoặc đối tác Việt Nam. Cùng năm đó, Đại sứ quán cũng tổ chức tọa đàm giữa 4 cơ quan chức năng Myanmar với doanh nghiệp Việt Nam đang gặp khó khăn.

Trong hai năm gần đây, Đại sứ quán cũng định kỳ tổ chức mỗi năm một hội chợ tại Yangon, giới thiệu hàng Việt Nam, lần lượt thu hút 70 và 100 doanh nghiệp hai nước đến kết nối và tìm bạn hàng.

Bên cạnh việc thường xuyên thông tin những vấn đề hỗ trợ doanh nhân đi lại, tình hình thị trường, tình hình an ninh - an toàn…, Đại sứ quán cũng tổ chức giao lưu giữa doanh nghiệp Việt Nam với doanh nghiệp nước thứ ba tại địa bàn. Đồng thời, các hoạt động Tết Nguyên đán hàng năm luôn quy tụ cộng đồng, doanh nghiệp với Đại sứ quán, động viên, tuyên dương các điển hình tốt của Mytel, BIDV, Thaco, VCM…

Đại sứ Lý Quốc Tuấn trao đổi với Trưởng đoàn cứu hộ, cứu nạn Việt Nam tại hiện trường vụ thảm họa động đất tại Myanmar, ngày 2/4.

Sau thảm họa động đất tại Myanmar vào cuối tháng Ba vừa qua, Việt Nam đã sớm cử lực lượng hỗ trợ cứu nạn, cứu hộ và được nước chủ nhà đánh giá cao. Đại sứ đánh giá thế nào về những hoạt động này?

Ngày 28/3 tại Myanmar đã xảy ra trận động đất 7,7 độ Richter, gây thảm họa lớn cho người dân và hạ tầng. Chỉ chưa đầy 48 tiếng sau động đất, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an Việt Nam đã lập tức cử đoàn khẩn trương triển khai công việc cứu hộ, cứu nạn ngay ở điểm nóng.

Trong hơn một tuần nỗ lực cứu hộ, cứu nạn, 106 thành viên đoàn Việt Nam thực thi nhiệm vụ với tấm lòng nhân ái “cứu người như cứu người thân”, trách nhiệm cao, vượt qua mỏi mệt, nóng bức, đã phát hiện và đưa ra khỏi đống đổ nát 28 nạn nhân, trong đó, đặc biệt cứu sống được 1 người.

Với hoạt động cứu hộ, cứu nạn nhân đạo và đầy trách nhiệm của cán bộ, chiến sĩ Bộ Quốc phòng, Bộ Công an Việt Nam được người dân và các vị có trách nhiệm của phía Myanmar đánh giá cao. Lãnh đạo phía Myanmar, Bộ trưởng Bộ Phúc lợi xã hội, cứu trợ, tái định cư; Bộ trưởng Bộ khách sạn và du lịch; Giám đốc cứu hỏa Naypyitaw… đã bày tỏ cảm ơn đoàn cứu hộ, cứu nạn Việt Nam.

Nhiều người dân không khỏi xúc động khi các thành viên đội cứu hộ, cứu nạn Bộ Quốc phòng, Bộ Công an đưa thi thể người ra khỏi nơi đổ nát, hoặc bật khóc khi người thân được cứu sống. Một liên lạc viên của phía Myanmar không nén được xúc động khi đội Việt Nam còn giúp gia đình anh một lều dã chiến để tạm trú khi nhà anh bị ảnh hưởng bởi động đất; hoặc việc khám bệnh, cấp thuốc, chăm sóc miễn phí cho người dân hậu động đất… Rất nhiều câu chuyện khác về người dân Myanmar bày tỏ cảm động đối với việc làm, nghĩa tình của đội cứu hộ, cứu nạn Việt Nam.

Có thể nói, hoạt động cứu hộ, cứu nạn của đoàn Bộ Quốc phòng, Bộ Công an sau thảm họa động đất thể hiện tinh thần hữu nghị truyền thống, nghĩa tình của Việt Nam với láng giềng khi gặp thiên tai, hoạn nạn. Việt Nam là một trong bốn nước ASEAN đầu tiên có mặt tại Myanmar sau động đất, phản ánh rất rõ tình đoàn kết trong cộng đồng ASEAN, chung tay giúp đỡ nước thành viên bị thiên tai; đồng thời thể hiện vai trò chủ động, tích cực trong ASEAN. Hoạt động cứu hộ, cứu nạn của Việt Nam còn thể hiện năng lực của đội cứu hộ, cứu nạn Việt Nam, đáp ứng trợ giúp khẩn cấp tới các nước khi có thiên tai.

Cần phải nói thêm, các doanh nghiệp Việt Nam ở Myanmar như: Liên doanh Mytel, BIDV, Thaco và nhiều cá nhân, tập thể khác trong nước và tại Myanmar chủ động giúp đỡ người dân Myanmar trong đợt này. Đặc biệt, Mytel đã hỗ trợ tích cực trong hoạt động của đội cứu hộ, cứu nạn của Bộ Quốc phòng, Bộ Công an.

Đại sứ, Đại biện các nước ASEAN trong cuộc trao đổi với đại diện Bộ Ngoại giao Na Uy sang thăm Yangon.

Theo Đại sứ, hai nước cần chú trọng hợp tác vào các lĩnh vực nào trong thời gian tới ?

Tiếp tục duy trì tình hữu nghị, truyền thống, nhìn về tương lai, cùng đóng góp vào ổn định, thịnh vượng của Hiệp hội ASEAN, vào hòa bình, phát triển trong khu vực và thế giới là trách nhiệm của hai nước. Việt Nam là bạn, đối tác trách nhiệm, sẵn sàng đóng góp xây dựng để góp phần giúp Myanmar ổn định, hòa bình và phát triển.

Với Myanmar là một thị trường tiềm năng, giàu tài nguyên, có nhiều sản phẩm nông, lâm, ngư nghiệp. Việt Nam có nhiều sản phẩm có thể giao thương, bổ sung cho nhau trong phát triển kinh tế. Để đáp ứng nhu cầu phát triển đất nước ta trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc hiện nay, việc tăng cường giao thương, mở rộng bạn hàng, tăng hoạt động thương mại là lĩnh vực trước mắt cần tập trung.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!