Đầu tư nguồn lực để Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên phát triển xứng tầm

Ngày 4/10, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội) tổ chức Lễ kỷ niệm 60 năm truyền thống khối Chuyên Tổng hợp, 15 năm thành lập Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên và đón nhận Huân chương Lao động.

Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên đón nhận phần thưởng cao quý.

Tổng Bí thư Tô Lâm gửi lẵng hoa chúc mừng; Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long dự và phát biểu ý kiến.

Đào tạo hàng nghìn học sinh tài năng

Theo Ban tổ chức, tháng 9/1965, tại khu sơ tán Thái Nguyên của Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, 38 học sinh lớp chuyên Toán đầu tiên chính thức bước vào năm học mới. Quyết định số 198/CP của Hội đồng Chính phủ cho phép mở lớp học đặc biệt này đã đặt nền móng cho mô hình giáo dục chuyên ở Việt Nam - nơi phát hiện, bồi dưỡng học sinh có năng khiếu xuất sắc về Toán học, sau đó là các lĩnh vực khoa học cơ bản khác.

Từ “hạt mầm” đầu tiên ấy, các khối chuyên lần lượt ra đời: Vật lý (1985), Hóa học (1992), Sinh học (1998), mở rộng Toán thành Toán-Tin (1993). Đến năm 2010, Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên chính thức được thành lập trên cơ sở sáp nhập các khối chuyên, đánh dấu bước trưởng thành mới của mô hình đào tạo nhân tài trong hệ thống giáo dục phổ thông Việt Nam.

Các đại biểu tham dự buổi lễ kỷ niệm.

Ngày nay, sau 60 năm, từ một lớp học nhỏ bé, Trường đã phát triển thành cơ sở giáo dục quy mô lớn với 5 khối chuyên: Toán, Tin học, Vật lý, Hóa học và Sinh học, có 44 lớp, hơn 1.800 học sinh và đội ngũ gần 70 cán bộ, giáo viên, trong đó phần lớn có trình độ sau đại học - một lực lượng sư phạm hàng đầu trong khối trung học phổ thông cả nước.

Trải qua 6 thập kỷ, Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên không chỉ là nơi chắp cánh ước mơ khoa học cho hàng vạn học sinh, mà còn là “bệ phóng” đưa nhiều thế hệ trưởng thành, tỏa sáng trên trường quốc tế. Những cái tên như Giáo sư Ngô Bảo Châu - Huy chương Fields 2010, Giáo sư Đàm Thanh Sơn - Giải thưởng Dirac 2018, hay các nhà khoa học, học giả danh tiếng như Giáo sư Ngô Đắc Tuấn, Giáo sư Đào Hải Long... đều khởi nguồn từ mái trường này. Không chỉ giới khoa học, nhiều cựu học sinh đã trở thành nhà quản lý, doanh nhân, lãnh đạo tầm vóc, góp phần quan trọng vào công cuộc đổi mới đất nước.

Đông đảo học sinh tham dự buổi lễ kỷ niệm.

Danh tiếng của Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên được khẳng định qua những con số “biết nói” tại các kỳ Olympic quốc tế. Đến năm 2025, học sinh nhà trường đã mang về hàng trăm huy chương vàng, huy chương bạc, huy chương đồng tại Olympic quốc tế các môn: Toán học, Vật lý, Tin học, Hóa học, Sinh học và Trí tuệ nhân tạo.

Nhà trường cũng ghi dấu bằng hàng loạt kỷ lục lần đầu tiên: Ngô Quý Đăng - học sinh lớp 10 duy nhất của Việt Nam đoạt Huy chương vàng Olympic Toán quốc tế; Võ Hoàng Hải - hai lần liên tiếp đoạt Huy chương vàng Olympic Vật lý quốc tế; Nguyễn Phương Thảo - điểm cao nhất Olympic Sinh học quốc tế năm 2018.

Đặc biệt, Trường là đơn vị duy nhất từng đảm nhận toàn bộ đội tuyển quốc gia tại Olympic Tin học (2003, 2015, 2024) và 1 lần đội tuyển Vật lý (1999); cả 2 học sinh Việt Nam đoạt được 2 Huy chương vàng Olympic Tin học quốc tế liên tiếp đều là các học sinh của Chuyên Tổng hợp-Chuyên Khoa học Tự nhiên...

Nhìn lại hành trình 60 năm, Tiến sĩ Lê Công Lợi, Hiệu trưởng Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên khẳng định: “Thành tựu lớn nhất không chỉ nằm ở số lượng huy chương hay danh hiệu, mà chính là mô hình đào tạo tiên phong, hội nhập quốc tế và không ngừng đổi mới - mô hình đã trở thành kiểu mẫu cho hệ thống trường chuyên cả nước.”

Tại buổi lễ, Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Hoàng Minh Sơn bày tỏ niềm xúc động và tự hào khi cùng các thế hệ thầy cô, học sinh và phụ huynh ôn lại chặng đường 60 năm hình thành và phát triển của Chuyên Tổng hợp - 15 năm thành lập Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên.

Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội Hoàng Minh Sơn phát biểu ý kiến.

Đồng chí khẳng định, đây không chỉ là dấu mốc quan trọng của nhà trường, của Trường đại học Khoa học Tự nhiên và của Đại học Quốc gia Hà Nội, mà còn là niềm tự hào chung của nền giáo dục phổ thông Việt Nam.

Từ mô hình lớp chuyên đầu tiên ra đời giữa thời kỳ chiến tranh gian khổ, Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên đã trở thành cái nôi phát hiện, bồi dưỡng và đào tạo hàng nghìn học sinh tài năng, đóng góp nhiều nhân tài kiệt xuất cho đất nước và làm rạng danh trí tuệ Việt Nam trên trường quốc tế...

Đổi mới mạnh mẽ mô hình trường chuyên

Phát biểu ý kiến tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực và kết quả mà trường đạt được trong suốt 60 năm qua. Đồng chí cho biết, ngày 14/9/1965, trong tình thế cam go, khốc liệt của cuộc chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, thống nhất đất nước, lớp chuyên Toán đặc biệt đầu tiên với 38 học sinh của Trường đại học Tổng hợp Hà Nội đã ra đời tại tỉnh Thái Nguyên với mục đích dạy học sinh có năng khiếu về Toán học.

Điều này thể hiện định hướng, tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước trong việc chủ động chuẩn bị từ sớm, từ xa công tác đào tạo tài năng trẻ về Toán học và khoa học công nghệ; đồng thời, là dấu mốc lịch sử đối với việc hình thành và phát triển hệ thống trường trung học phổ thông chuyên trên cả nước.

Vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành nhiều quyết sách quan trọng, đột phá, trong đó có Nghị quyết số 57 về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đối số quốc gia; Nghị quyết số 71 về phát triển giáo dục và đào tạo; qua đó, tiếp tục khẳng định quan điểm giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu; xác định nguồn nhân lực chất lượng cao, nhân tài khoa học, công nghệ là động lực và lợi thế cạnh tranh của đất nước.

Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long trao Huân chương Lao động hạng Nhì cho Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên; Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ môn chuyên Vật lý và Huân chương Lao động hạng Ba cho Bộ môn chuyên Toán.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ.

Với nền tảng đó, đồng chí Phó Thủ tướng mong rằng, thời gian tới, trường tiếp tục thực hiện tốt các định hướng phát triển đã đề ra. Để thực hiện tốt công tác phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi, học sinh năng khiếu, Bộ Giáo dục và Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội, Trường đại học Khoa học Tự nhiên nghiên cứu, có giải pháp đổi mới mô hình trường trung học phổ thông chuyên theo hướng vừa rộng và sâu, tạo cơ sở, nền tảng cho hệ thống các trường trung học phổ thông chuyên phát triển.

Đồng thời, nghiên cứu xây dựng Đề án phát hiện và đào tạo, bồi dưỡng tài năng trẻ Việt Nam; ươm mầm gắn với đào tạo tài năng từ cấp học phổ thông đến Tiến sĩ; ưu tiên đầu tư nguồn lực, kinh phí thỏa đáng để nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị học tập, phòng thí nghiệm, hệ thống các phòng chức năng cho Trường trung học phổ thông chuyên Khoa học Tự nhiên xứng tầm là ngôi trường số 1 của cả nước; có cơ chế, chính sách ghi nhận, tôn vinh xứng đáng đối với thầy cô giáo và học sinh đạt được những thành tích xuất sắc...

Quý Tùng

Nguồn: https://nhandan.vn/dau-tu-nguon-luc-de-truong-trung-hoc-pho-thong-chuyen-khoa-hoc-tu-nhien-phat-trien-xung-tam-post912913.html