Đẩy nhanh tiến độ trạm dừng nghỉ cao tốc Bắc – Nam

Trước bất cập cao tốc đường bộ Bắc - Nam đoạn từ TP Hà Nội đến Hà Tĩnh với chiều dài hơn 400km đã hoàn thiện, đưa vào khai thác nhưng đang vắng bóng các trạm dừng nghỉ, Bộ Xây dựng đã đốc thúc các đơn vị, địa phương khẩn trương thi công, hoàn thiện để sớm đưa vào các trạm dừng nghỉ đã được quy hoạch, phê duyệt trên tuyến.

Đẩy nhanh tiến độ các dự án đã phê duyệt

Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông đi qua địa bàn Hà Tĩnh có tổng chiều dài 107,28 km, trong đó dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt đã thông xe, đưa vào khai thác từ ngày 30/6/2024 và các dự án Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng khai thác từ ngày 30/4/2025.

Theo quy hoạch đã được phê duyệt, cao tốc đường bộ Bắc - Nam qua địa bàn Hà Tĩnh có 2 trạm dừng nghỉ được đặt tại Km478+200 ở địa phận xã Đức Quang (xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ cũ) và Km534+310 cao tốc Hàm Nghi - Vũng Áng thuộc địa phận xã Cẩm Hưng (huyện Cẩm Xuyên cũ).

Trạm dừng nghỉ trên cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu đã đưa vào khai thác tạm từ tháng 1/2025 nhưng đến nay vẫn chưa thể hoàn thiện vì vướng mặt bằng.

Từ tháng 4/2025, địa phương đã hoàn tất việc GPMB và bàn giao cho chủ đầu tư để khởi công, thi công dự án trạm dừng nghỉ tại xã Cẩm Hưng thuộc dự án cao tốc Hàm Nghi - Vũng Áng. Theo quy hoạch, trạm dừng nghỉ thuộc quy mô loại 1, có tổng diện tích 10 ha (5 ha mỗi bên). Trạm dừng nghỉ bao gồm các hạng mục: bãi đỗ xe, nhà dịch vụ (cửa hàng ăn uống, giải khát, văn phòng chỉ dẫn du lịch, chỉ dẫn trung chuyển), trạm cấp nhiên liệu, xưởng bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện, khu vệ sinh và cây xanh, thảm cỏ, tiểu cảnh.

Ông Nguyễn Khắc Trung, Giám đốc Ban điều hành dự án cao tốc Hàm Nghi - Vũng Áng (Ban QLDA Thăng Long - Bộ Xây dựng) cho biết, Cục Đường bộ Việt Nam (ĐBVN) đã lựa chọn Công ty CP Tập đoàn Xuân Khiêm, trụ sở ở tỉnh Ninh Bình là đơn vị trúng thầu dự án đầu tư trạm dừng nghỉ tại xã Cẩm Hưng. Đây là nhà thầu có nhiều kinh nghiệm trong đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ cao tốc nên ngay sau khi được bàn giao mặt bằng sạch, doanh nghiệp đã khẩn trương thi công, đến nay khối lượng ước đạt khoảng 30%.

Trong khi đó, trạm dừng nghỉ trên cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt ở xã Đức Quang, tỉnh Hà Tĩnh (xã Yên Hồ, huyện Đức Thọ cũ) có quy mô nhỏ hơn, mỗi bên diện tích 3ha. Theo chính quyền địa phương, mặt bằng sạch cho dự án đã được bàn giao song đến nay chủ đầu tư là Liên danh Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) - Công ty Xăng dầu Thừa Thiên Huế vẫn chưa triển khai thi công.

Nguyên nhân của việc chậm triển khai, theo giải trình thì Petrolimex là doanh nghiệp Nhà nước, phải tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà thầu tư vấn, nhà thầu xây lắp nên mất nhiều thời gian. Hiện, doanh nghiệp này đang nghiên cứu giải pháp đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các thủ tục để sớm khởi công xây dựng trạm dừng nghỉ.

Trong khi đó, cao tốc đường bộ Bắc - Nam đoạn qua địa phận tỉnh Nghệ An dài 87,9km, hiện trạm dừng nghỉ tại tại Km 427+350 thuộc xã Minh Châu (xã Quảng Hạnh, huyện Diễn Châu cũ) do Công ty CP xăng dầu Nghệ An làm chủ đầu tư đã vận hành tạm từ tháng 1/2025 đến nay.

Theo thiết kế, trạm dừng nghỉ cao tốc đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu có tổng diện tích gần 3,3ha, đã giải phóng mặt bằng cùng với quá trình triển khai thi công giai đoạn 1 cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu. Tuy nhiên, sau khi hoàn thành, Bộ Giao thông Vận tải đã điều chỉnh thiết kế và mở rộng diện tích trạm dừng nghỉ là 8,9ha, tổng mức đầu tư gần 340 tỷ đồng và dự kiến tháng 1/2026 sẽ chính thức vận hành.

Mặc dù vậy, đến nay phần diện tích mở rộng đang vướng mắc khâu GPMB. Hiện, vẫn còn 11 hộ dân có đất bị ảnh hưởng chưa chịu bàn giao mặt bằng, trong đó 5 thửa đất ảnh hưởng bởi hạng mục nhà dịch vụ, xưởng bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện và hộ còn lại ảnh hưởng bởi hạng mục đường gom dân sinh.

Tỉnh Nghệ An đang chỉ đạo các địa phương sở ngành quyết liệt vào cuộc để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư hoàn thiện dự án, chấm dứt tình trạng khai thác tạm gây ra không ít bất cập cho tài xế, hành khách cũng như phương tiện ra vào trạm trong thời gian vừa qua.

Sẽ xử lý nhà đầu tư chậm trễ

Thời gian vừa qua, từ thực tế đưa các dự án thành phần đường bộ cao tốc Bắc - Nam vào khai thác đã dẫn đến nhiều bất cập khi không đồng bộ với việc đầu tư, khai thác các trạm dừng nghỉ như một số trạm dừng nghỉ tạm thường xuyên xảy ra ùn tắc vào giờ cao điểm, nhất là dịp lễ Tết.

Quá trình sử dụng các trạm này tổ chức giao thông chưa hợp lý, chất lượng dịch vụ kém, điều kiện vệ sinh chưa đảm bảo. Thậm chí, một số dự án cao tốc đưa vào khai thác trong dịp 30/4 vừa qua như Bãi Vọt - Hàm Nghi, Hàm Nghi - Vũng Áng; Bùng - Vạn Ninh; Vân Phong - Nha Trang và Bến Lức - Long Thành đến nay vẫn chưa có trạm dừng nghỉ, chưa có trạm tạm gây ra không ít khó khăn, phiền phức cho tài xế, người dân khi lưu thông qua tuyến.

Trước thực trạng đó, Cục ĐBVN vừa có văn bản gửi các Ban Quản lý dự án, nhà đầu tư yêu cầu nâng cao chất lượng phục vụ tại các trạm dừng nghỉ tạm trên tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Cục ĐBVN yêu cầu các Ban Quản lý dự án phối hợp chặt chẽ với nhà đầu tư, doanh nghiệp vận hành trạm dừng nghỉ, Khu Quản lý đường bộ và Cục Cảnh sát giao thông khẩn trương rà soát lại hiện trạng, phương án khai thác tại các trạm tạm hiện nay. Cần điều chỉnh, bổ sung các hạng mục cần thiết để đảm bảo an toàn tuyệt đối về giao thông, cải thiện điều kiện khai thác và nâng cao chất lượng phục vụ người tham gia giao thông.

Ngoài ra, các Ban Quản lý dự án phải thường xuyên kiểm tra, đôn đốc tiến độ xây dựng các trạm dừng nghỉ; yêu cầu các doanh nghiệp, nhà đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ phải trang bị đầy đủ thiết bị vệ sinh, hệ thống cấp điện, nước, đảm bảo môi trường sạch sẽ, tiện nghi và an toàn trong suốt thời gian triển khai xây dựng trạm dừng nghỉ chính thức.

Đến nay, Bộ Xây dựng mới lựa chọn được nhà đầu tư cho 18/21 trạm dừng nghỉ thuộc dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Theo lộ trình, chỉ còn khoảng 5 tháng nữa là đến hạn hoàn thành toàn bộ 21 trạm dừng nghỉ trên tuyến, nhưng đến nay việc khởi công xây dựng vẫn chưa đạt tiến độ đề ra. Do đó, Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản yêu cầu Cục ĐBVN chỉ đạo các nhà đầu tư, các Ban Quản lý dự án đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng các trạm dừng nghỉ theo hợp đồng đã ký kết, xử lý nghiêm nhà đầu tư hay doanh nghiệp chậm trễ trong thực hiện dự án.

Trong một diễn biến khác, đầu tháng 7/2025, Cục ĐBVN vừa đề xuất Bộ Xây dựng triển khai thu phí đối với 13 tuyến cao tốc Nhà nước đầu tư có tiến độ hoàn thành trong năm 2025 đoạn từ Hà Tĩnh đến Cà Mau.

Mức thu phí được đề xuất là 1.300 đồng/PCU/km áp dụng đối với đường cao tốc đáp ứng đầy đủ các quy định về điều kiện triển khai thu phí (4 làn xe, có làn dừng khẩn cấp liên tục) và mức 900 đồng/PCU/km áp dụng đối với dự án đường cao tốc khi đưa vào khai thác có 4 làn xe nhưng có làn dừng khẩn cấp không liên tục.

Theo Bộ Xây dựng, việc chậm hoàn thành đầu tư xây dựng trạm dừng nghỉ là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch thu phí nộp ngân sách nhà nước.

Theo quy hoạch đã được phê duyệt, trên tuyến cao tốc đường bộ Bắc - Nam phía Đông có 21 trạm dừng nghỉ. Tuy nhiên, tính đến nay mới chỉ có 10 trạm dừng nghỉ và trạm tạm, trong đó 3 trạm nhà đầu tư đang khai thác, 7 trạm tạm nhằm đáp ứng phục vụ nhu cầu đi lại của người dân.

Đoạn từ TP Hà Nội đến Nghệ An có chiều dài khoảng 280km có 4 trạm dừng nghỉ/trạm tạm; đoạn từ Hà Tĩnh đến TP Huế dài khoảng 330km bố trí 3 trạm/trạm tạm dừng nghỉ và đoạn từ TPHCM đến tỉnh Khánh Hòa với chiều dài khoảng 400km có 5 trạm dừng nghỉ. Các trạm dừng nghỉ còn lại được bố trí trên các dự án cao tốc thành phần từ Khánh Hòa đến Cà Mau.

Nguồn: https://cand.com.vn/Giao-thong/day-nhanh-tien-do-tram-dung-nghi-cao-toc-bac--nam-i773775/