Điều lo lắng của 'cha đẻ' Web

'Cha đẻ' World Wide Web trăn trở về Internet hiện đại. Ảnh: CERN.

Tim Berners-Lee sáng tạo World Wide Web, đặt nền móng cho Internet như chúng ta biết ngày nay vào năm 1989. Là người đứng sau những ý tưởng tiên phong như HTTP và URL, ông quyết định công khai mã nguồn, không nhận bất kỳ khoản phí bản quyền nào.

Trong một bài viết trên The Guardian gần đây, Berners-Lee chia sẻ thêm suy nghĩ cá nhân về quyết định bước ngoặt này và những điều trăn trở khi nhìn vào thế giới Internet hiện đại.

"Để web có tất cả mọi thứ, mọi người đều phải có khả năng sử dụng và muốn dùng nó. Điều này là một đòi hỏi quá lớn. Tôi cũng không thể yêu cầu họ trả tiền cho mỗi lượt tìm kiếm hoặc tải lên. Do đó, để thành công, web phải miễn phí", ông viết.

Berners-Lee muốn World Wide Web phục vụ cho mọi người. Để điều đó xảy ra, việc cung cấp quyền truy cập miễn phí là điều bắt buộc. Trong một cuộc phỏng vấn, ông từng giải thích rằng nếu công nghệ này được giữ độc quyền, nó sẽ không thể cất cánh.

"Bạn không thể đưa thứ gì đó trở thành một không gian rộng lớn bao trùm mà vẫn có thể kiểm soát nó", ông lập luận. Quyết định cuối cùng về việc cung cấp miễn phí tất cả công nghệ nền tảng cho web được CERN, nơi Berners-Lee từng làm việc, đưa ra trước khi ông thành lập World Wide Web Consortium (W3C) tại Viện Công nghệ Massachusetts vào năm 1994.

Internet ngày nay không còn mở và miễn phí như tầm nhìn ban đầu của Berners-Lee. Ảnh: The Guardian.

Trong bài viết mới nhất, Berners-Lee lưu ý rằng một mạng Internet miễn phí được kỳ vọng thúc đẩy sự sáng tạo và hợp tác trên một nền tảng toàn cầu. Tuy nhiên, tầm nhìn đó hiện trở nên méo mó. "Hôm nay, khi nhìn lại phát minh của mình, tôi buộc phải tự hỏi: liệu web ngày nay có còn miễn phí không? Không, không phải tất cả", ông viết.

Berners-Lee dẫn chứng việc các nền tảng công nghệ lớn, hiện thu thập một lượng lớn dữ liệu cá nhân của người dùng, sau đó bán cho các nhà môi giới trực tuyến và chính phủ. Ông cũng đổ lỗi cho sự phát triển của các thuật toán, đặc biệt là trên mạng xã hội, đang gây ra đủ loại tác hại cho tâm trí trẻ em.

"Việc trao đổi dữ liệu cá nhân để sử dụng chắc chắn không phù hợp với tầm nhìn của tôi về một mạng lưới web tự do", ông nói thêm. Berners-Lee cho rằng người dùng Internet điển hình không còn là khách hàng nữa, mà lại trở thành sản phẩm.

Khi so sánh Internet ngày nay với thời điểm vừa ra đời, Berners-Lee cho rằng nhân loại ‘đã đi sai đường’. “Giờ đây, chúng ta đứng trước một ngã 3 đường mới, nơi con người phải quyết định xem AI sẽ được sử dụng để cải thiện hay gây hại cho xã hội. Làm thế nào chúng ta có thể học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ?”, ông nhận định.

Nguồn: https://znews.vn/dieu-lo-lang-cua-cha-de-web-post1589408.html