Trong dòng chảy đổi thay mạnh mẽ của thời đại, khi đất nước bước vào kỷ nguyên số, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững, xanh và toàn diện, tinh thần thi đua càng có vai trò quan trọng hơn bao giờ hết. Không còn chỉ là lời kêu gọi vang dội trong hoàn cảnh chiến tranh, thi đua nay đã trở thành một phương thức tổ chức xã hội, một động lực nội sinh thúc đẩy sự phát triển và đổi mới sáng tạo trên mọi lĩnh vực.

Ngày 11-6-1948, giữa khói lửa của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phát đi lời hiệu triệu ngắn gọn nhưng giàu ý nghĩa: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua”. Lời kêu gọi không chỉ thức tỉnh tinh thần yêu nước trong từng người dân mà còn mở ra một hệ giá trị mới, nơi lòng yêu nước được thể hiện bằng hành động cụ thể, thiết thực trong lao động, sản xuất, học tập, chiến đấu và cống hiến.

Chủ tịch Hồ Chí Minh phát biểu tại Đại hội anh hùng, chiến sĩ thi đua chống Mỹ, cứu nước (Đại hội anh hùng, chiến sĩ thi đua lần thứ IV), tháng 12-1966. Ảnh tư liệu 

Thi đua, theo tư tưởng của Người, không chỉ là biểu hiện tình cảm mà là phương pháp tổ chức cách mạng; không dừng lại ở khẩu hiệu mà phải gắn bó chặt chẽ với nhiệm vụ cụ thể của từng cá nhân, tập thể. Người nhấn mạnh: Thi đua phải thực chất, không hình thức, phải hướng vào lợi ích thiết thân của nhân dân và sự phát triển bền vững của quốc gia.

Chính từ tinh thần ấy, trong suốt chiều dài lịch sử cách mạng, thi đua ái quốc đã không ngừng phát triển, tạo nên những phong trào hành động thiết thực như: “Bình dân học vụ”, “Tuần lễ vàng”, “Giữ gìn mùa màng”, rồi đến “Mỗi người làm việc bằng hai”, “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang” trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Sau này, trong công cuộc đổi mới, các phong trào: “Xóa đói, giảm nghèo”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, hay “Nông thôn mới”, “Doanh nghiệp hội nhập và phát triển”... tiếp tục chứng minh sức sống bền bỉ của tư tưởng thi đua trong lòng dân tộc.

Ngày nay, thi đua không chỉ hiện diện trong các khẩu hiệu hay cuộc vận động mà còn là một dòng chảy bền bỉ, len sâu vào các hoạt động đổi mới sáng tạo, hiện đại hóa bộ máy hành chính, phát triển kinh tế số, thúc đẩy chuyển đổi xanh. Một ví dụ điển hình là Phong trào “Cả nước thi đua đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số” được Thủ tướng Chính phủ phát động. Đây là sự kế thừa sinh động tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, đồng thời cũng là minh chứng cho cách nhìn mới về thi đua: Gắn chặt với thực tiễn, với mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội, hiện đại hóa đất nước và nâng cao chất lượng sống của người dân.

Từ Trung ương đến các địa phương, các phong trào thi đua đang diễn ra với nhiều hình thức phong phú và thiết thực. Các mô hình chính quyền điện tử, đô thị thông minh, dịch vụ công trực tuyến không chỉ thể hiện nỗ lực cải cách hành chính mà còn là kết quả của tư duy hành động tích cực, đổi mới phương pháp tổ chức, quản lý, phục vụ nhân dân. Trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, tinh thần thi đua thể hiện ở việc không ngừng cải tiến công nghệ, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, blockchain vào vận hành doanh nghiệp, quản trị và mở rộng thị trường.

Trong giáo dục, nhiều trường học trên cả nước đang đẩy mạnh chuyển đổi số, áp dụng học liệu điện tử, giảng dạy trực tuyến, giúp học sinh tiếp cận tri thức theo phương pháp hiện đại hơn. Trong y tế, việc ứng dụng công nghệ vào hồ sơ bệnh án điện tử, khám, chữa bệnh từ xa đang từng bước tạo ra sự thay đổi tích cực, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Đó là những biểu hiện sinh động cho thấy thi đua yêu nước đã và đang trở thành phương tiện để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên hội nhập.

Đáng chú ý, phong trào thi đua phát triển kinh tế tư nhân cũng đang ghi dấu ấn rõ nét. Từ chỗ gặp nhiều rào cản, khu vực này ngày càng được công nhận là động lực quan trọng của nền kinh tế. Dưới định hướng từ Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị, nhiều doanh nghiệp tư nhân đã và đang vươn mình mạnh mẽ, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, mở rộng đầu tư, tạo việc làm và góp phần vào tăng trưởng kinh tế. Nhiều doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể đã khẳng định được vị trí trên thị trường, góp phần vào công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước một cách bền vững.

Cùng với đó, các phong trào thi đua trong lĩnh vực an sinh xã hội cũng được triển khai sâu rộng, phát huy tinh thần tương thân tương ái, gắn kết cộng đồng. Việc xây dựng nhà tình nghĩa, chăm lo cho người nghèo, hỗ trợ người có hoàn cảnh khó khăn, người yếu thế trong xã hội... đang trở thành những hoạt động thường xuyên, có tính lan tỏa mạnh mẽ, tạo nền tảng xã hội bền vững, nhân văn hơn.

Có thể nói, thi đua ngày nay không còn là một hoạt động “rầm rộ” hay hình thức mà đã trở thành một giá trị văn hóa trong hành xử và tư duy của mỗi công dân. Đặc biệt, khi công tác khen thưởng được tiến hành công khai, công bằng, kịp thời thì thi đua càng phát huy hiệu quả, cổ vũ những sáng kiến nhỏ bé nhưng thiết thực, khích lệ sự tận tụy trong công việc hằng ngày. Những tấm gương bình dị mà cao quý, những đổi mới dù âm thầm nhưng hiệu quả đang tiếp thêm năng lượng tích cực cho xã hội, nhân lên niềm tin vào sự đổi thay theo hướng tích cực, bền vững.

Phong trào thi đua yêu nước hôm nay vẫn đang thầm lặng định hình những giá trị nền tảng cho sự phát triển đất nước. Khát vọng vươn lên, ý chí không ngừng học hỏi, sáng tạo, đóng góp cho cộng đồng... đã và đang được khơi dậy mạnh mẽ. Đó cũng là cách để thực hiện mong muốn của Bác Hồ là xây dựng đất nước ta ngày càng đàng hoàng hơn, to đẹp hơn.

Trong bối cảnh thế giới đầy biến động, nhiều thách thức đan xen với cơ hội, phát huy tinh thần thi đua ái quốc không chỉ là sự tiếp nối truyền thống mà còn là lựa chọn đúng đắn để nâng cao nội lực quốc gia. Hơn lúc nào hết, sự tham gia tự nguyện, chủ động và sáng tạo của mỗi người dân, tổ chức, doanh nghiệp là nhân tố quyết định để đất nước vững bước tiến lên.

LÊ VIẾT DŨNG

Nguồn: https://www.qdnd.vn/chinh-tri/tiep-lua-truyen-thong/dong-luc-noi-sinh-thuc-day-su-phat-trien-va-doi-moi-sang-tao-832202