Đóng tiền mua tivi, máy chiếu, rèm cửa trong lớp, không biên lai, có đúng quy định?

Rất nhiều phụ huynh gửi ý kiến về tòa soạn Báo Thanh Niên phản ánh các khoản thu mang danh nghĩa tự nguyện như mua tivi, máy chiếu, rèm cửa... nhưng không rõ ràng.

Học sinh ra trường quyên tặng lớp sau 2 máy lạnh, 1 tivi, nhưng vẫn thấy các cháu mới vào học lại mua tivi, máy lạnh

Phụ huynh Huong Ms cho biết: "Con tôi 2007, mới rời ghế trường THPT, nghe bé nói trường có nói ban đại diện phụ huynh ký quyên tặng lại lớp sau 2 máy lạnh Retech, 1 tivi. Còn lớp 12 có đóng tiền quỹ mua tivi màn hình LED để dưới sân trường. Sao mới được 1 năm mà lại mua tivi LED nữa, chắc chê tivi năm ngoái...".

Một bạn đọc giấu tên phản ánh: "Năm ngoái, 2024-2025, khi con tôi mới vô lớp 10 của trường cũng bị đóng tiền "tự nguyện" gần 2 triệu. Cũng không thấy hóa đơn hay chứng từ gì cả. Đầu năm học 2025-2026, chưa học gì đã thu 300.000 đồng/học sinh tiền quỹ khuyến học, 155.000 đồng/học sinh tiền lắp camera, quỹ lớp 300.000 đồng/học sinh. Xin hỏi quý báo thu vậy có đúng quy định không? Đây là khoản đóng "tự nguyện" đau lòng vì không biết tiền rồi đi đâu về đâu (thu không biên lai chứng từ gì cả)?".

Đóng tiền mua tivi, máy chiếu, rèm cửa trong lớp, không biên lai, có đúng quy định?- Ảnh 1. — Phụ huynh đón con sau giờ tan học. Đầu năm học, áp lực các khoản thu đè nặng lên vai cha mẹ học sinh

Phụ huynh Tâm Xoăn thắc mắc: "Có vấn đề nữa là khi phụ huynh đóng góp mua đủ trang thiết bị rồi thì nhà trường có còn tiếp tục xin kinh phí trên Bộ GD-ĐT không? Hàng năm Bộ giao cho mỗi trường bao nhiêu kinh phí để mua sắm thiết bị, tôi nghĩ nhà nước nên công khai các khoản nhà trường được rót vốn hàng năm, có nhiều thứ mập mờ lắm".

Phụ huynh Tham Vu Van than thở: "Hàng chục năm nay tôi luôn thấy tình trạng lạm thu, rồi thu xã hội hóa gì đâu mà đổ đầu cho học sinh, nên chăng nhà nước xem xét nếu các công trình xây dựng mà thiếu thì tính luôn cho phụ huynh học sinh đỡ mất công nói nhiều, có nơi thì trường xây xong không có rèm cửa lại đổ đồng cho học sinh đóng góp, rồi mua ti vi, máy tính... rất mệt. Trong khi văn bản của nhà nước thì nói rõ là không được vận động học sinh mua sắm cơ sở vật chất trường học. Vậy thì rèm cửa, tivi... có phải là cơ sở vật chất không, mà tivi năm nào cũng thấy mua? Sử dụng gì nhanh hỏng thế người dân dùng tivi cả chục năm vẫn dùng tốt?".

Những điểm phụ huynh học sinh cần nhớ về các khoản tự nguyện, vận động tài trợ trong trường học, để nhận diện các khoản thu sai quy định

Công văn 1888 của Sở GD-ĐT TP.HCM thông báo về các khoản huy động tài trợ và kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh nhấn mạnh phải thực hiện theo quy định tại Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT ngày 3.8.2018 của Bộ GD-ĐT quy định về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân; Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT ngày 22.11.2011 của Bộ GD-ĐT ban hành Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh.

Còn tại Công văn 2705 của Sở GD-ĐT TP.HCM ban hành hôm 26.9.2025 về hướng dẫn bổ sung thực hiện 2 thông tư trên, có những điểm quan trọng.

Về tài trợ cho các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân:

Các trường học không được ủy quyền cho ban đại diện cha mẹ học sinh chủ trì tổ chức vận động tài trợ. Không lợi dụng việc tài trợ để ép buộc cha mẹ học sinh đóng góp và không coi huy động tài trợ là điều kiện cho việc cung cấp dịch vụ giáo dục, đào tạo;
Kế hoạch vận động tài trợ phải được thông qua Hội đồng trường; Hội đồng sư phạm trước khi vận động tài trợ và báo cáo cơ quan cấp trên quản lý trực tiếp;
Việc triển khai chỉ được thực hiện sau khi có công văn phê duyệt của Sở GD-ĐT;
Không tập trung vận động vào cha mẹ học sinh có con đang học tại trường, mở rộng đối tượng vận động tài trợ, như: các doanh nghiệp, tập đoàn, tổ chức kinh tế trong và ngoài nước; các cơ quan, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức phi chính phủ; các cá nhân, mạnh thường quân có tinh thần thiện nguyện;
Không quy định mức tài trợ bình quân, không quy định mức tài trợ tối thiểu;
Các khoản tài trợ bằng tiền: Cơ sở giáo dục phải thông qua biên bản tiếp nhận tài trợ kèm danh sách ký nhận đối với cha mẹ học sinh có con đang học tại trường thời điểm tiếp nhận tài trợ, đồng thời lập phiếu thu, mở sổ kế toán chi tiết để theo dõi riêng số tiền được tài trợ và hạch toán vào hệ thống sổ sách kế toán theo quy định.
Việc vận động tài trợ theo Thông tư số 16/2018/TT-BGDĐT không áp dụng đối với các khoản tài trợ, vận động, tiếp nhận, phân phối và sử dụng các nguồn đóng góp tự nguyện hỗ trợ nhân dân khắc phục khó khăn do thiên tai, hỏa hoạn, sự cố nghiêm trọng, các bệnh nhân mắc bệnh hiểm nghèo..., về trao và nhận học bổng, trợ cấp cho người học trong các cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân...
Thủ trưởng cơ sở giáo dục chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc vận động, tiếp nhận, quản lý và sử dụng các khoản tài trợ.

Đóng tiền mua tivi, máy chiếu, rèm cửa trong lớp, không biên lai, có đúng quy định?- Ảnh 2. — Cha mẹ vất vả đợi con trong mưa. Các gia đình có con đi học đều đối diện với rất nhiều áp lực

Về vận động tài trợ cơ sở vật chất, thiết bị:

Trong kế hoạch xin phê duyệt phải xác định rõ mục đích đề nghị vận động tài trợ;
Nội dung vận động nêu rõ đối tượng vận động cho từng hạng mục;
Không vận động tài trợ các hạng mục mua sắm, công trình sửa chữa mà cơ sở giáo dục có thể dự toán kinh phí, sử dụng vốn nhà nước, nguồn thu sự nghiệp, quỹ phát triển sự nghiệp để mua sắm, sửa chữa hàng năm theo quy định;
Khuyến khích các nhà tài trợ tự tổ chức thực hiện việc đầu tư xây dựng, mua sắm trang thiết bị và lắp đặt hoàn chỉnh để bàn giao cho cơ sở giáo dục theo sự thỏa thuận và hướng dẫn của cơ sở giáo dục.
Đơn vị cần rà soát chặt chẽ nội dung các loại văn hóa phẩm, sách báo, tạp chí và các tài liệu khác để bảo đảm không có yếu tố ảnh hưởng tiêu cực đến giáo dục học sinh;
Các khoản tài trợ hiện vật có giá trị sử dụng lâu dài hoặc có tính đặc thù, đơn vị tiếp nhận phải thực hiện thẩm định, lập biên bản ghi nhận, báo cáo về Sở GD-ĐT để được xem xét, phê duyệt trước khi đưa vào sử dụng, đồng thời chịu trách nhiệm về tính phù hợp, an toàn và hiệu quả của hiện vật được tài trợ. Đối với các công trình ảnh hưởng đến kết cấu tài sản của cơ sở giáo dục, đơn vị đính kèm bản vẽ thi công xây dựng.

Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh không dùng cho các nội dung gì?

Sở GD-ĐT TP.HCM chỉ đạo các trường học thực hiện đúng theo quy định tại Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT. Nghiêm cấm việc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định tại Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT.
Kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh do Ban đại diện cha mẹ học sinh quản lý, sử dụng và chỉ phục vụ các hoạt động trực tiếp của Ban đại diện cha mẹ học sinh.
Không sử dụng các khoản kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh cho các mục đích sau: "Bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh, vệ sinh lớp học, vệ sinh trường, khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường, mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường, hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục, sửa chữa nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường" (điểm b, khoản 4 Điều 10 Thông tư số 55/2011/TT-BGDĐT).
Hiệu trưởng, thủ trưởng đơn vị thống nhất với Trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh trường để quyết định kế hoạch sử dụng kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh trường và chỉ sử dụng sau khi đã được toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thống nhất ý kiến (Không bao gồm kinh phí tài trợ).

Từ các điểm quan trọng trên, nếu thấy các việc vận động tài trợ trong lớp, trường, hay xây dựng kinh phí Ban đại diện cha mẹ học sinh không đáp ứng các tiêu chí được Sở GD-ĐT quy định, phát hiện ra các khoản thu "tự nguyện" vô lý, phụ huynh có thể nhận diện đây là các khoản thu sai quy định, có quyền từ chối không tham gia, đồng thời phản ánh ý kiến tới ban đại diện cha mẹ học sinh, ban giám hiệu nhà trường cũng như các cơ quan chức năng theo đúng quy định.

Nguồn: https://thanhnien.vn/dong-tien-mua-tivi-may-chieu-rem-cua-trong-lop-khong-bien-lai-co-dung-quy-dinh-185250928074951395.htm