Dự báo mưa to, dông lốc chính xác được tới mức nào?

Những ngày qua nước ta liên tục mưa bão, các tỉnh miền Bắc mưa lũ triền miên, còn miền Nam, TP.HCM hay xảy ra dông lốc bất ngờ, việc dự báo thời tiết rất được người dân quan tâm.

Dự báo dông lốc, mưa to trong bối cảnh biến đổi khí hậu hiện nay khá phức tạp. Cơ quan khí tượng luôn nỗ lực dự báo chính xác nhất để người dân phòng tránh, ứng phó. Ảnh chụp lốc xoáy gây hư hại nhà cửa tại miền Tây - Ảnh: K.T.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Lê Đình Quyết - Trưởng phòng dự báo Đài khí tượng thủy văn Nam Bộ, cho biết hiện nay việc dự báo các hình thái thời tiết cực đoan như dông, lốc xoáy, mưa đá vẫn còn khá phức tạp.

Nguyên nhân do những loại thời tiết này thường có quy mô nhỏ, thời gian xuất hiện và tan nhanh, nguyên nhân hình thành bởi nhiều yếu tố.

Thông thường vào những ngày thời tiết đặc biệt như xuất hiện bão, áp thấp nhiệt đới hoặc có dải hội tụ nhiệt đới thì có thể dự báo được trước 2-3 ngày, thậm chí dự báo xa hơn 5-7 ngày. 

Còn thời gian dự báo các hiện tượng mưa, bão có độ tin cậy cao trước 24 giờ, các hiện tượng dông, lốc, thì thời gian cảnh báo thường thì chỉ trước 2-3 giờ đồng hồ, hoặc vài chục phút.

"Đối với mưa, mưa lớn thông thường sẽ dự báo, cảnh báo trước 24-72 giờ, mặc dù nhiều trường hợp cũng có thể đưa ra nhận định dự báo xu thế trước 5-10 ngày (xu thế mưa tăng hay giảm). 

Nhưng độ tin cậy cao dự báo mưa lớn chỉ trước 24-48 giờ vì mưa là hiện tượng ngẫu nhiên, bất liên tục, có tính phân bố theo không gian, thời gian rất khác nhau", ông Quyết nói.

Ông Quyết cho biết thêm hiện nay cơ quan khí tượng sẽ dự báo mưa bằng các công nghệ như mô hình số trị, AI để cảnh báo từ trước 24 giờ đến vài ngày.

Còn đối với dự báo, cảnh báo cực ngắn trước vài giờ, chủ yếu phục vụ cho những sự kiện, dự báo điểm, dự báo chi tiết các hiện tượng dông, sét, lốc, mưa đá, mưa lớn cục bộ sẽ dựa trên dữ liệu quan trắc định vị sét, ra đa thời tiết, ảnh mây vệ tinh để cảnh báo. 

Các bản tin đều được gửi tới cơ quan truyền thông, cơ quan phòng chống thiên tai... để nắm bắt có phương án phòng chống và thông tin đến người dân.

Về nguyên nhân hình thành của các hiện tượng thời tiết cực đoan, ông Quyết phân tích có nhiều nguyên nhân, nhiều yếu tố, thông thường là do sự tồn tại của các hình thái thời tiết đối lập nhau về bản chất (nhiệt độ, áp suất, độ ẩm…) cùng một lúc hoặc do có nhiễu động tạo nên sự bất ổn định của khí quyển.

Ông Quyết khuyến cáo do thời tiết thường có diễn biến thay đổi liên tục, trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng xuất hiện nhiều các hiện tượng khí tượng thủy văn cực đoan, nên người dân cũng cần thường xuyên theo dõi các bản tin dự báo để chủ động phòng tránh, giảm nhẹ thiệt hại do thiên tai gây ra.

Trở lại chủ đề

LÊ PHAN

Nguồn: https://tuoitre.vn/du-bao-mua-to-dong-loc-chinh-xac-duoc-toi-muc-nao-20251007093321044.htm