Dùng thuốc cỏ cháy tùy tiện: Giải pháp ngắn hạn

Tại nhiều khu vực từ đồng ruộng đến vườn nhà trên địa bàn Hà Tĩnh, rất dễ thấy từng mảng cỏ bị cháy vàng. Đó là hệ quả của việc người dân phun thuốc diệt cỏ cháy. Ông Trần Văn Tài (thôn Đông Thịnh, xã Hồng Lộc) cho biết: “Người dân chúng tôi rất lo lắng khi một số người phun thuốc cỏ cháy. Ngoài mục đích diệt cỏ, chắc do họ sợ các loài động vật như rắn, chuột trú ngụ… nên phun tràn lan”.

Xen giữa đồng ruộng xanh tươi là những bờ cỏ bị phun cháy vàng.

Theo ngành chuyên môn, thuốc diệt cỏ hiện có 2 loại: chọn lọc và không chọn lọc. Trong đó, thuốc diệt cỏ có tính đặc hiệu cao và phù hợp nhất để loại bỏ một loại cây cụ thể mà không tiêu diệt các loại cây khác được gọi là thuốc diệt cỏ chọn lọc. Còn thuốc diệt cỏ không chọn lọc như Glyphosate, Glufosinate, Paraquate... tiêu diệt mọi loại cây mà chúng tiếp xúc.

Trước nhu cầu của người dân, trên thị trường xuất hiện nhiều loại thuốc diệt cỏ không chọn lọc, trong đó có thuốc cỏ cháy. Điều đáng nói, theo cơ quan chuyên môn, thuốc cỏ cháy chỉ sử dụng trên các loại đất bỏ hoang, cao su, cà phê nhưng nhiều người lại sử dụng để phun lên đồng ruộng, vườn nhà... Ông Phan Tất T. (thôn Phúc Sơn, xã Xuân Lộc) chia sẻ: “Phun thuốc cỏ cháy trên bờ là để đỡ chuột bọ nhưng chính quyền địa phương cấm nên người dân chúng tôi phun lén lút thôi".

Không khó để bắt gặp những hình ảnh cỏ bị cháy vàng từ dọc các tuyến đường đến bờ ruộng, vườn nhà.

Cũng theo quy định, đối với người bán, khi khách đến mua thuốc cỏ cháy thì phải hướng dẫn cụ thể về các vị trí được phép phun... Tuy nhiên, hiện nay tại nhiều cửa hàng bán thuốc bảo vệ thực vật, phóng viên vẫn dễ dàng tìm mua được các loại thuốc cỏ cháy.

Không chỉ bày bán tại các cửa hàng mà trên các trang mạng xã hội, việc buôn bán thuốc cỏ cháy khá tràn lan. Điều đáng lo ngại hơn, từ năm 2017, Bộ NN&PTNT (nay là Bộ Nông nghiệp & Môi trường) đã ban hành quyết định loại bỏ thuốc bảo vệ thực vật chứa hoạt chất Paraquat ra khỏi danh mục thuốc bảo vệ thực vật được sử dụng tại Việt Nam. Ngoài ra, còn có một số hoạt chất khác cũng bị nghiêm cấm như 2.4D, Glyphosate… Tuy nhiên, trên thực tế, trên các trang mạng xã hội, việc quảng cáo thuốc diệt cỏ có chứa hoạt chất Glyphosate vẫn diễn ra công khai.

Hoạt động buôn bán thuốc diệt cỏ chứa hoạt chất “Glyphosate” công khai trên các trang mạng xã hội.

Đối với một số người dân, việc sử dụng thuốc cỏ cháy mang lại nhiều lợi ích trước mắt khi chỉ cần bỏ ra chưa đến 100 ngàn đồng đã có thể diệt cỏ trên diện tích khá rộng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, trong thuốc cỏ cháy chứa một số hoạt chất độc hại, nếu sử dụng không đúng quy định, tùy tiện tăng nồng độ sẽ gây nguy hiểm cho người sử dụng, cây trồng vật nuôi và môi trường.

Người dân lo lắng trước tình trạng thuốc cỏ cháy bị phun tràn lan.

Tiến sĩ Nguyễn Nữ Mỹ Hà - giảng viên Khoa Nông nghiệp - Môi trường, Trường Đại học Hà Tĩnh cho hay: “Trong thuốc cỏ cháy có chứa hoạt chất Glufosinate-ammonium. Việc phun thuốc không đúng quy định có thể ảnh hưởng tiêu cực đến con người, động vật, các sinh vật khác. Riêng đối với người, có thể dẫn đến bệnh tiểu đường, rối loạn sinh sản, rối loạn chức năng thần kinh, ung thư, rối loạn hô hấp, ảnh hưởng đến da liễu, tiêu hóa và nội tiết, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai và trẻ em. Ngoài ra, thuốc diệt cỏ còn có ảnh hưởng đến môi trường đất và ngấm xuống nước, làm ảnh hưởng đến các mạch nước ngầm”.

Bà Hồ Thị Thuỷ - Trường phòng Bảo vệ Thực vật, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi trao đổi với phóng viên Báo Hà Tĩnh.

Bà Hồ Thị Thủy - Trường phòng Bảo vệ Thực vật, Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi cho biết: “Theo quy định, việc bày bán thuốc cỏ cháy không cấm nhưng chỉ được dùng để phun ở diện tích hoang hóa, không sản xuất. Trong khi đó, người bán bắt buộc phải hướng dẫn cụ thể các vị trí được phép phun cho người đến mua và chỉ bán cho những người cần phun tại những vị trí được phép. Mặc dù các cơ quan chuyên môn đã triển khai phối hợp kiểm tra, giám sát việc thực hiện bán và sử dụng thuốc cỏ cháy nhưng vì lực lượng mỏng trong khi số cơ sở buôn bán lại nhiều nên gặp khó khăn”.