Gameshow Việt đổi mới trong làn sóng công nghiệp văn hóa

Hình ảnh trong chương trình “2 ngày 1 đêm”. Ảnh: Đại diện nhà sản xuất cung cấp

Truyền hình thực tế về văn hóa và du lịch lên ngôi

Những format từng “làm mưa làm gió” như “Thách thức danh hài”, “Solo cùng Bolero”, “Cười xuyên Việt”, “Ca sĩ giấu mặt” hay “Người ấy là ai”... dần vắng bóng.

Thay vào đó, các chương trình truyền hình thực tế gắn với du lịch, văn hóa và ẩm thực lại đang trỗi dậy mạnh mẽ. Những cái tên như “2 ngày 1 đêm”, “Hành trình rực rỡ”, “Về quê làm giàu”, “Đẹp +84”, “Gia đình Haha”... liên tục thu hút lượng người xem cao, tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh trên mạng xã hội.

Điều này không chỉ đến từ yếu tố giải trí, mà còn nhờ sự khuyến khích của các chính sách phát triển “du lịch văn hóa” - một trong 12 ngành công nghiệp văn hóa “mũi nhọn” mà Việt Nam đang ưu tiên đầu tư. Khi du lịch và văn hóa được kết hợp trong các show truyền hình, chương trình không chỉ mang lại tiếng cười mà còn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam.

Tiêu biểu là “Gia đình Haha” - show được mệnh danh là “chương trình chữa lành” - ghi lại hành trình 7 ngày 6 đêm của Jun Phạm, Rhymastic, Bùi Công Nam, Duy Khánh và Ngọc Thanh Tâm cùng trải nghiệm cuộc sống nông thôn. Từ Bản Liền (Lào Cai) đến Lý Sơn, Sa Huỳnh (Quảng Ngãi), Giồng Trôm (Bến Tre) và Đắk Lắk, dàn nghệ sĩ tạm gác ánh đèn sân khấu để hóa thân thành “nông dân chính hiệu”.

Mỗi chặng hành trình đều góp phần lan tỏa giá trị văn hóa Việt, tôn vinh vẻ đẹp thiên nhiên, con người, nông sản và làng nghề truyền thống. Chặng Lý Sơn - Sa Huỳnh giúp quảng bá thương hiệu tỏi Lý Sơn và hoa muối Quảng Ngãi, còn chặng Bản Liền (Lào Cai) đưa du lịch cộng đồng nơi đây “cất cánh”, nhận được bằng khen của tỉnh Lào Cai vì đóng góp trong quảng bá văn hóa, du lịch địa phương.

Bên cạnh sức hút của “Gia đình Haha”, khán giả truyền hình Việt còn đón nhận nhiều chương trình thực tế mang đậm dấu ấn văn hóa.

“2 ngày 1 đêm” chọn hướng khai thác thiên về du lịch trải nghiệm, đưa dàn nghệ sĩ đến nhiều vùng miền khác nhau trên cả nước. Qua mỗi tập, khán giả được cùng khám phá danh lam thắng cảnh, văn hóa ẩm thực và cuộc sống thường nhật của người dân địa phương.

“Hành trình rực rỡ” được phát sóng từ tháng 5.2023, là chương trình thuần Việt với tiêu chí “Ôm lấy sắc hương Việt Nam”. Các nghệ sĩ được trải nghiệm sâu hơn về những nét văn hóa đặc trưng ở những địa phương mà họ đi qua.

Không chỉ dừng lại ở giải trí và trải nghiệm, một số chương trình còn gắn kết trực tiếp với mục tiêu phát triển kinh tế địa phương. “Về quê làm giàu” lên sóng từ tháng 3 năm nay chọn hướng đi đầy ý nghĩa xã hội khi tập trung hỗ trợ người nông dân quảng bá sản phẩm, livestream bán hàng, nâng cao thu nhập và lan tỏa tinh thần khởi nghiệp nơi làng quê.

“Biệt đội siêu sao” ra mắt vào tháng 11 năm ngoái là ví dụ tiêu biểu khi kết hợp giữa quảng bá danh thắng, giới thiệu làng nghề, lễ hội truyền thống, ẩm thực địa phương với hình thức livestream bán hàng nông sản, đặc sản.

“Bậc thầy săn thưởng” chú trọng các làng nghề, làng văn hóa có truyền thống lâu đời. Còn “Đẹp +84” là nơi khán giả được chiêm ngưỡng vẻ đẹp phong cảnh, phong tục tập quán, sản vật và những dấu ấn văn hóa từng vùng miền.

Gameshow vẫn là mảnh đất tiềm năng

Tác giả Nguyễn Phong Việt - chủ nhân của nhiều cuốn sách bán chạy - đưa ra nhận định: “Thị trường gameshow trên sóng truyền hình tiếp tục là một mảnh đất vô cùng tiềm năng. Đơn giản vì nó là chương trình miễn phí, chỉ cần mở tivi là có thể xem, nên tệp khán giả của nó vẫn luôn rất lớn. Tôi tin rằng, ở hiện tại và cả trong tương lai gần, gameshow truyền hình vẫn sẽ là một lĩnh vực cực kỳ giàu tiềm năng. Bởi ngoài việc tiếp cận dễ dàng, nó cũng ít chịu tác động từ yếu tố cạnh tranh như các nền tảng trả phí khác”.

Theo ông Việt, thị trường gameshow Việt còn chậm hơn thế giới khá nhiều. Vì vậy, khi sản xuất, ngoài việc tạo ra những format riêng mang bản sắc Việt, chúng ta cũng thường học hỏi và mua bản quyền từ những chương trình đình đám quốc tế.

Chính sự cộng hưởng đó - giữa yếu tố quen thuộc trong nước và sức hút từ format nước ngoài đã giúp gameshow giữ được lượng khán giả trung thành, luôn háo hức theo dõi các thử thách, hay câu chuyện đằng sau từng tập phát sóng.

Đặc biệt, ông nhấn mạnh, hiện nay, các nhãn hàng, thương hiệu rất ưa chuộng hình thức đồng hành với gameshow. “Các thương hiệu rất yêu thích hình thức này, bởi họ hiểu rõ giá trị mà gameshow mang lại cho hình ảnh và độ lan tỏa của nhãn hàng là vô cùng lớn. Thế nên, khi có sự đầu tư mạnh mẽ từ các thương hiệu, tôi tin rằng không có gì đáng lo ngại về tương lai của gameshow. Ngược lại, đây sẽ tiếp tục là mảnh đất màu mỡ, nơi các chương trình truyền hình có thể phát triển mạnh mẽ và sáng tạo hơn nữa trong thời gian tới”, chuyên gia nhận định.

Tác giả Nguyễn Phong Việt cho rằng, các nhà sản xuất gameshow sẽ không thụ động, đứng yên một chỗ. Họ luôn có những kế hoạch, những phương án để tìm ra hướng đi mới cho thị trường gameshow.

Nguồn: https://baoquangninh.vn/gameshow-viet-doi-moi-trong-lan-song-cong-nghiep-van-hoa-3378859.html