Gỡ khó tạo sức bật mới cho giáo dục - Kỳ cuối: Lời giải từ chuyển đổi số, xây dựng trường học hạnh phúc

Để phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và thích ứng với kỷ nguyên số, bên cạnh việc giải quyết những khó khăn trong bối cảnh mới, để tạo sức bật cho ngành giáo dục, chuyển đổi số (CĐS) được xem nhiệm vụ và giải pháp quan trọng, cùng với hướng đến xây dựng trường học hạnh phúc.

Báo Đắk Lắk•28/09/2025

CĐS trong dạy và học không chỉ là nâng cấp công cụ công nghệ, mà là thay đổi căn bản tư duy, phương pháp, cấu trúc giáo dục, từ số hóa dữ liệu, xây dựng hệ sinh thái số, năng lực số cho toàn ngành đến giải quyết thách thức ở vùng sâu vùng xa, mọi hướng đi đều hướng đến một nền giáo dục hiện đại, công bằng và sáng tạo. Hiện tất cả các trường trên địa bàn tỉnh đã áp dụng CĐS trong số hóa hồ sơ, sổ sách chuyên môn, kế hoạch dạy học, sổ đầu bài, sổ chủ nhiệm... và quản lý trên nền tảng trực tuyến. Công tác quản lý điểm, học bạ điện tử thông qua phần mềm quản lý học sinh, bảo đảm tính minh bạch, khách quan, tiết kiệm thời gian và giúp phụ huynh theo dõi kết quả học tập con em mình dễ dàng. Nhiều trường còn sử dụng các nền tảng số như: phần mềm SMAS, Zalo OA, sổ liên lạc điện tử để cập nhật tình hình học tập và rèn luyện của học sinh kịp thời, chính xác...

Đồ họa: T. Quới

Trường phổ thông Duy Tân (phường Bình Kiến) là một trong những trường thực hiện tốt công tác CĐS trong giáo dục. Cô Nguyễn Thị Trúc, Phó Bí thư Đảng ủy, Phó Hiệu trưởng Trường phổ thông Duy Tân, cho biết: “Những năm qua, nhà trường tập trung đầu tư, áp dụng CĐS trong quản lý, dạy và học. Tất cả giáo viên đều sử dụng những phần mềm hỗ trợ giảng dạy như: PowerPoint, Canva, Google Forms, Quizizz, Kahoot, Padlet… Nhà trường còn tổ chức các lớp học trực tuyến qua: Zoom, Google Meet... khi cần thiết”.

Năm học 2025 - 2026, Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (xã Ea Knuếc) lựa chọn CĐS là khâu đột phá trong thực hiện nhiệm vụ năm học. Theo đó, nhà trường tổ chức cho toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên tiếp cận các ứng dụng AI trong quản lý, điều hành, dạy học. Nhà trường lắp đặt camera giám sát tại các phòng học, kết nối với lãnh đạo nhà trường để quan sát, kiểm tra hoạt động dạy và học tại mỗi lớp. Cô Thân Thị Nhung, Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng nhà trường, chia sẻ: “Theo chỉ đạo của Đảng ủy xã Ea Knuếc, nhà trường đã quán triệt đến toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên về việc đẩy mạnh CĐS trong trường học. Các ứng dụng AI đã, đang và tiếp tục được triển khai có chọn lọc, phù hợp với môi trường giáo dục để đạt hiệu quả cao nhất”.

Lớp học công nghệ của cô trò Trường Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc (xã Ea Knuếc). Ảnh: T. Hường

Bí thư Đảng ủy xã Ea Knuếc Ngô Thị Minh Trinh cho biết: “Xã Ea Knuếc lựa chọn CĐS làm tiền đề thúc đẩy sự phát triển đột phá của ngành giáo dục theo tinh thần Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị. Quá trình này sẽ được thực hiện đồng bộ, từ đầu tư cơ sở vật chất đến nâng cao năng lực thích ứng công nghệ số của cán bộ, giáo viên. Mục tiêu hướng tới là giáo dục học sinh từng bước trở thành công dân số trong tương lai”.

Theo Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở GD-ĐT Lê Thị Thanh Xuân, toàn tỉnh có 100% trường học tổ chức cho giáo viên khai thác hiệu quả các nguồn học liệu mở, video bài giảng, bài giảng E-Learning, ngân hàng đề thi trực tuyến… với mức ứng dụng, vận dụng khác nhau tùy vào điều kiện thực tế mỗi trường, nhằm đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực học sinh.

Xây dựng trường học hạnh phúc là mục tiêu lớn của ngành giáo dục và cũng là giải pháp quan trọng khơi dậy nội lực từ nhà trường, mỗi cán bộ, đảng viên, giáo viên và học sinh trong bối cảnh hiện nay.

Thực hiện mục tiêu này, Trường THPT Lê Hồng Phong (xã Tây Hòa) triển khai 5 giải pháp. Trong đó, phát huy vai trò then chốt của giáo viên chủ nhiệm - “người gieo mầm hạnh phúc”; đa dạng hóa sân chơi - nuôi dưỡng tài năng; tạo cơ chế động viên kịp thời cho giáo viên tâm huyết và sáng tạo; gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và các đoàn thể trong công tác phát hiện, bồi dưỡng năng khiếu học sinh; xây dựng môi trường học tập “kết nối và chia sẻ”.

Cô và trò trong Câu lạc bộ nghiên cứu khoa học kỹ thuật Trường phổ thông Dân tộc nội trú THPT Phú Yên nghiên cứu bào chế dược liệu gội đầu. Ảnh: T. Hiếu

Nhà trường xây dựng không gian mở như thư viện, phòng sinh hoạt chung, khu vực sân vườn... để học sinh và giáo viên có thể thư giãn, giao lưu và trao đổi kiến thức một cách tự nhiên. Mô hình học tập theo nhóm, các buổi thảo luận, tranh biện được khuyến khích, qua đó giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm việc tập thể, tôn trọng ý kiến người khác và cùng nhau giải quyết vấn đề.

Em Phạm Gia Bảo, lớp 12A1, Trường THPT Lê Hồng Phong, chia sẻ: “Điều em cảm thấy hạnh phúc nhất là được thầy cô quan tâm, lắng nghe và khích lệ. Nhờ vậy, em tự tin hơn khi phát biểu và tham gia các hoạt động ngoại khóa. Em thấy trường như ngôi nhà thứ hai, mỗi ngày đến trường là một ngày vui đúng nghĩa”.

Từ khi thực hiện mô hình “Trường học hạnh phúc”, Trường THPT Lê Hồng Phong không ngừng gặt hái thành tích nổi bật trong học tập, rèn luyện và phong trào. “Hằng năm, tỷ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp THPT đạt 100%, đỗ đại học, cao đẳng xấp xỉ 90%. Kết quả thi học sinh giỏi cấp tỉnh 5 năm gần nhất đạt 491 giải, trong đó có 10 giải nhất; nhiều học sinh đoạt giải cao cuộc thi học sinh giỏi quốc gia. Năm học 2023 - 2024, em Đinh Như Phát, lớp 12A1 đoạt giải ba môn Toán trong cuộc thi học sinh giỏi quốc gia. Em Trần Trung Kiên, lớp 11A1, đoạt giải ba vòng Chung kết cuộc thi Olympia, cũng là lần đầu tiên mang cầu truyền hình trực tiếp về cho tỉnh Phú Yên (cũ)…”, cô Trần Thị Lệ Thủy, Bí thư Đảng ủy, Hiệu trưởng Trường THPT Lê Hồng Phong phấn khởi cho biết.

Một ngôi trường khác cũng đạt nhiều kết quả khi xây dựng “Trường học hạnh phúc”, đó là Trường THCS Cao Bá Quát (xã Ea Knốp). Không chỉ chú trọng nâng cao chất lượng dạy và học, nhà trường còn thành lập các câu lạc bộ học thuật, thể thao, đồng thời tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, ngoại khóa... tạo môi trường cho học sinh rèn luyện kỹ năng, phát huy năng lực trong môi trường giáo dục lành mạnh.

Thầy Tăng Tấn Ban, Phó Bí thư Chi bộ, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Cao Bá Quát cho hay, những năm qua, nhà trường luôn hướng tới giáo dục toàn diện cho học sinh. Hằng năm, nhà trường phát động các phong trào thi đua dạy tốt, học tốt, đồng thời tạo không gian xanh trường lớp học và sân chơi cho học sinh để các em học tập, rèn luyện thể thao, văn hóa văn nghệ; qua đó tạo môi trường học đường thân thiện, học sinh và giáo viên hạnh phúc khi tới trường.