Dự án nghệ thuật này mở ra một không gian thưởng thức âm nhạc độc đáo, kết nối người trẻ với di sản bằng cảm xúc, sáng tạo và niềm tự hào.
“GOm show” - âm thanh từ gốm
“GOm show” là một dự án nghệ thuật âm nhạc sáng tạo do nhóm Đàn Đó khởi xướng, lấy cảm hứng từ văn hóa gốm truyền thống Việt, nơi những vật dụng thân thuộc như chum, vại, bình, lọ... được chế tác thành nhạc cụ, đem đến những âm thanh mới nguyên sơ và kỳ diệu. Chỉ giản dị vậy thôi mà thật bất ngờ, những đêm biểu diễn “GOm show” đầu tiên trong tháng 6 và 7 vừa qua tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh luôn đầy kín khán giả.
Không giống bất kỳ buổi biểu diễn âm nhạc nào, “GOm show” không có người dẫn chuyện. Thay vào đó, âm thanh của gốm và đất, của bàn xoay và tiếng vọng từ niêu, chum, lọ, kể câu chuyện bằng chính bản chất nguyên sơ của nó. Theo nghệ sĩ Nguyễn Đức Minh, show diễn được chia thành các chương dựa trên hành trình thời gian trong ngày và vòng quay của đời sống: “Sáng - Hội - Chiều - Về”. Khán giả bắt đầu bằng tiếng gà gáy trong lòng núi. Những âm thanh tiếp tục dẫn lối bước vào cảnh mùa màng tươi tốt, tiếng hội làng vang vọng, lời tỏ tình, rồi đám cưới mùa lúa chín và kết thúc trong buổi chiều buông...
Từ “Quay về”, “Thời đó”, “Xuôi dòng” đến “Tìm Hani”, “Gom”... mỗi tác phẩm trong “GOm show” là một lát cắt âm nhạc mang tinh thần và sắc thái văn hóa của các cộng đồng dân tộc M’nông, Tày, Lô Lô, Nùng Dín, Ê Đê, Hà Nhì... Sự đa dạng ấy được tạo nên nhờ hệ thống nhạc cụ sáng tạo độc đáo do nghệ sĩ Nguyễn Quang Sự nghiên cứu và cùng các cộng sự chế tác. Đó là trống chum (sử dụng chum sành và săm xe tạo âm siêu trầm như một chiếc đàn bass khổng lồ); trống lãng (hình tựa bánh giầy, âm trầm ấm như tiếng vọng từ lòng đất); chiêng sành và chuông sành (tạo âm bằng đất nung với cấu trúc âm sắc độc đáo, mỗi chiếc là một bản thể âm thanh riêng biệt); gốm xoay (cộng hưởng bằng xoay tay trên miệng gốm, tạo hiệu ứng ngân vang mềm mại); đàn niêu (âm thanh dịu dàng ngân lên từ niêu đất); sàng sênh (chế từ dụng cụ sàng lúa truyền thống, gắn thêm chuông nhỏ)...
Nghệ sĩ biểu diễn là những gương mặt trẻ đầy tài năng, được đào tạo bài bản về nhạc cụ truyền thống, có sự say mê và sáng tạo. Họ cùng nhóm Đàn Đó - với các thành viên chủ chốt như Đinh Anh Tuấn, Nguyễn Đức Minh, Nguyễn Quang Sự, đồng hành nghiên cứu, chế tác nhạc cụ và xây dựng chương trình trong suốt nhiều tháng. Cùng nhau, họ không chỉ tạo nên một show diễn, mà là một hành trình nghệ thuật đầy cảm hứng.
Sự độc đáo của “GOm show” còn nằm ở cách trình diễn, không đơn thuần là chơi nhạc, mà là sự giao thoa giữa âm nhạc, trình diễn hình thể và yếu tố thị giác. Như nhạc cụ sàng sênh tạo ra âm thanh leng keng khi các nghệ sĩ tung hứng, làm không gian sân khấu sống động như hội làng thu nhỏ...
Nghệ sĩ Đinh Anh Tuấn cho biết, tên gọi “GOm show” mang nhiều ý nghĩa, vừa gợi về gốm; vừa mang ý nghĩa gom âm thanh, gom người, gom cảm xúc để đi tìm về văn hóa truyền thống Việt Nam và lan tỏa đến cộng đồng. Đúng như dự định, sau khi công diễn, “GOm show” tổ chức biểu diễn định kỳ phục vụ khán giả trong và ngoài nước. Những buổi diễn tiếp theo trong tháng 8 đã được lên lịch...
Khát vọng phát triển nghệ thuật bản địa
“GOm show” không chỉ đánh dấu một cột mốc mới trong hành trình nghệ thuật của nhóm Đàn Đó sau hơn 12 năm thành lập. Đây là một bước tiến đặc biệt trong dòng chảy nghệ thuật đương đại Việt Nam với âm nhạc sáng tạo dựa trên chất liệu văn hóa bản địa, với hệ thống nhạc cụ mới được chế tác từ gốm, đất nung, mang lại những âm thanh hoàn toàn mới mẻ. Dự án là sự tiếp nối và chuyển giao giữa hai thế hệ nghệ sĩ - những người sáng lập giàu kinh nghiệm và lớp nghệ sĩ trẻ đầy tiềm năng.
Không ít khán giả sau khi trải nghiệm buổi diễn “GOm show” đã chia sẻ cảm xúc lặng người, rung động bởi những âm thanh giản dị mà thấm sâu vào ký ức. Những tiếng va chạm từ chum, vại, niêu... tưởng chừng chỉ là vật dụng sinh hoạt đời thường, nay lại trở thành phương tiện truyền cảm hứng, đánh thức cả một miền văn hóa. Điều đó cho thấy nhu cầu thưởng thức nghệ thuật chất lượng cao, đậm bản sắc đang hiện diện rất rõ ràng trong đời sống đô thị. Khán giả, đặc biệt là người trẻ, không thờ ơ với truyền thống như nhiều người vẫn nghĩ. Chỉ là họ đang chờ một hình thức tiếp cận mới mẻ, sâu sắc và gần gũi hơn.
Âm nhạc với tính chất đại chúng, vượt qua rào cản ngôn ngữ, chính là cầu nối lý tưởng để đưa văn hóa bản địa đến gần công chúng, cả trong và ngoài nước. Đất nước ta có kho tàng văn hóa truyền thống vô cùng phong phú, từ âm nhạc dân gian đến nhạc cụ thủ công, từ nhịp sống sinh hoạt đến lễ hội cổ truyền. Nếu có thêm nhiều dự án nghệ thuật như “GOm show” vừa đậm chất bản địa, vừa mang tinh thần thời đại, thì chúng ta không chỉ thực hiện việc xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc mà còn hướng đến mục tiêu phát triển công nghiệp văn hóa. Những sản phẩm nghệ thuật mang bản sắc riêng biệt, nếu được đầu tư nghiêm túc và phát triển bài bản, hoàn toàn có thể trở thành điểm nhấn du lịch, thu hút khán giả trong nước và quốc tế.
Quan trọng hơn cả, những dự án nghệ thuật sáng tạo trên chất liệu văn hóa bản địa hấp dẫn, đáp ứng được nhu cầu thưởng thức nghệ thuật của công chúng hiện nay, sẽ tạo cơ hội để kết nối thế hệ trẻ với di sản. Khi người trẻ thấy văn hóa truyền thống sống động và gần gũi, họ sẽ sẵn lòng tiếp nhận và gìn giữ. Một bản hòa âm từ niêu đất, một tiếng ngân vang từ gốm xoay, đôi khi chính là điểm khởi đầu để một tâm hồn trẻ bắt đầu yêu, hiểu và tự hào về truyền thống!
Nguồn: https://hanoimoi.vn/gom-show-them-mot-hanh-trinh-ket-noi-nguoi-tre-voi-di-san-712145.html
Bình luận (0)