Theo đó, sau khi nhận được Công văn số 2373/BVHTTDL-DSVH ngày 29/5/2025 của Bộ VHTTDL, UBND thành phố Huế đã rà soát, đánh giá và tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị bảo vật quốc gia.
Trên địa bàn thành phố Huế hiện có 14 hiện vật/nhóm hiện vật (gồm 40 hiện vật) đã được Thủ tướng Chính phủ công nhận là bảo vật Quốc gia. Các bảo vật quốc gia đang được các đơn vị, tổ chức quản lý và xây dựng phương án bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị gắn liền với các bảo vật quốc gia.
Các bảo vật quốc gia đang được các đơn vị, tổ chức quản lý và xây dựng phương án bảo vệ, bảo quản, phát huy giá trị gắn liền với các bảo vật quốc gia.
Trong đó, 38 hiện vật thuộc 12 nhóm bảo vật quốc gia do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quản lý, 2 hiện vật do Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế lưu giữ, bảo quản và phát huy giá trị. Các bảo vật quốc gia này thuộc nhiều chất liệu (vàng, đồng, đá, vải, gỗ…) với niên đại lịch sử, điều kiện bảo vệ và bảo quản khác nhau. Nhìn chung, các bảo vật quốc gia đang ở trong tình trạng nguyên vẹn, chỉ trừ một số bảo vật có chất liệu bằng gỗ, vải (như Ngai vua triều Nguyễn và Áo tế giao…) bị bạc màu và bong tróc theo thời gian, bị tác động của con người và chịu tác động của thời tiết khắc nghiệt của miền Trung.
Tất cả các bảo vật quốc gia đã được xây dựng phương án bảo vệ (các biện pháp phòng, chống cháy nổ, trộm cắp, thiên tai…) nhằm đảm bảo an toàn cho các bảo vật quốc gia.
Huế báo cáo kết quả triển khai công tác khắc phục vụ việc bảo vật quốc gia “Ngai vua triều Nguyễn” bị xâm hại
Xây dựng phương án vệ sinh, bảo dưỡng lầu Ngũ Phụng trên cửa Ngọ Môn Huế
Đối với các bảo vật quốc gia do Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế quản lý trực tiếp, các bảo vật quốc gia có kích thước lớn, gắn liền với không gian lịch sử của di tích, khó di chuyển như Cửu đỉnh, Cửu vị thần công, Vạc đồng, bia Khiêm Cung Ký, Đại hồng chung chùa Thiên Mụ, Bia Ngự kiến Thiên Mụ tự, Chuông Ngọ Môn, Ngai vua triều Nguyễn sẽ tiếp tục được Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế trưng bày tại vị trí cũ như vị trí hiện vật đã từng tồn tại;
Trung tâm cũng giao bộ phận trực tiếp quản lý hiện vật (Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế) thực hiện việc vệ sinh, bảo quản định kỳ; Tiến hành scan 3D cho toàn bộ hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia.
Đối với các bảo vật quốc gia đang được trưng bày và bảo quản tại kho lưu trữ của bảo tàng, Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đã xây dựng phương án chung cho các hiện vật đang lưu giữ tại khu vực bảo tàng bao gồm: phương án chữa cháy của cơ sở Bảo tàng (năm 2015), phương án xử lý và ứng cứu khẩn cấp tại Bảo tàng (năm 2017), phương án cứu nạn, cứu hộ tại Bảo tàng (năm 2023), phương án phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn của Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (năm 2024), phương án bảo vệ tại chỗ các hiện vật của bảo tàng (năm 2024).
Đối với các bảo vật quốc gia do Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế quản lý trực tiếp gồm 2 bảo vật quốc gia đang được lưu giữ, bảo quản an toàn trong hệ thống Kho cơ sở của Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế.
Bảo tàng có đội ngũ chuyên trách đảm nhiệm công tác chăm sóc bảo quản thường xuyên cho các bảo vật quốc gia. Các bảo vật quốc gia đang được bảo quản trong môi trường nhiệt độ bình thường, toàn bộ bảo vật quốc gia đều được bảo vệ bằng hệ thống hộp kính cường lực có khoan lỗ thông khí xung quanh. Tuy nhiên, vì phụ thuộc nhiều vào yếu tố môi trường, cơ sở hạ tầng nên chế độ bảo quản phòng ngừa chưa được đáp ứng tốt, chưa có hệ thống chip báo hiệu hoạt động tiếp cận và di chuyển.
Hiện tại, các phương án đảm bảo an ninh, an toàn và biện pháp ứng phó rủi ro đã được triển khai.
Các phương án đảm bảo an ninh, an toàn và biện pháp ứng phó rủi ro đã được triển khai
Trong đó, đối với các bảo vật quốc gia thuộc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, hiện đã lắp đặt hệ thống hàng rào bảo vệ cho các hiện vật Cửu vị thần công (có nhà bao che), bia Khiêm Cung Ký, Đại Hồng Chung chùa Thiên Mụ, Bia Ngự kiến Thiên Mụ tự, Chuông Ngọ Môn; Đối với Cửu đỉnh: cử cán bộ chuyên môn định kỳ vệ sinh hiện vật; Di chuyển một số vạc đồng ở khu vực Đại Nội, lăng Đồng Khánh đến vị trí cao ráo và làm hệ thống đế bằng xi măng; vệ sinh định kỳ cho hiện vật.
Đối với Ngai vua triều Nguyễn: trước khi công nhận và sau khi công nhận, hiện vật được trưng bày tại điện Thái Hoà, có hàng rào chắn để ngăn du khách, có bảo vệ trực 24/24, có camera quan sát và hệ thống báo động (được bật vào ban đêm).
Đối với hiện vật là Áo Tế Giao: do hiện vật được làm bằng chất liệu vải, dễ xảy ra tình trạng nấm mốc, dẫn đến hư hỏng, nên hiện vật được bảo quản trong kho cổ vật có máy điều hoà nhiệt độ, hệ thống hút ẩm, đặt nằm trong tủ với lớp giấy phi axit bao bọc; định kỳ có nhân viên của Bảo tàng kiểm tra tình trạng của hiện vật.
Đối với Phù điêu thời Minh Mạng: trước khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được trưng bày trong tủ gỗ cùng với các hiện vật khác. Sau khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được trưng bày, bảo vệ riêng trong tủ kính cường lực chuyên dụng.
Đối với Cặp tượng rồng thời Thiệu Trị: trước khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được trưng bày ngoài trời, trước sân nhà hát Duyệt Thị Đường. Sau khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được đưa vào trưng bày, bảo vệ ở nội thất điện Thái Hoà.
Đối với Ngai hoàng đế Duy Tân, trước khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được lưu giữ tại kho cổ vật. Sau khi được công nhận là bảo vật quốc gia, hiện vật được trưng bày tại điện Long An (Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế). Hiện tại, Bảo tàng đã được bảo vệ trong khung kính cường lực.
Một số biện pháp bảo vệ khác được triển khai gồm: Tăng cường lực lượng bảo vệ cho các hiện vật; phối hợp với chính quyền địa phương tăng cường công tác phối hợp, tuần tra kiểm soát địa bàn; Đặt bản cảnh báo cấm sờ vào hiện vật tại các điểm có trưng bày hiện vật; Thực hiện dự án lắp đặt hệ thống camera, báo động chống đột nhập, báo cháy tại Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế (đang thực hiện).
Đối với các bảo vật quốc gia thuộc Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế hiện đang thực hiện phương án bảo vệ tuyệt đối an toàn với từng bảo vật quốc gia; Sử dụng bục bệ phù hợp và chắc chắn, rào chắn bảo vệ (kính cường lực, kim loại)…; Tăng cường công tác bảo vệ đối với khu vực kho tàng, nơi đang bảo quản và lưu giữ 02 bảo vật quốc gia này; Đã gửi công văn thông báo đến các cơ quan chức năng (Công an và chính quyền địa phương) để đề nghị phối hợp bảo vệ các bảo vật quốc gia do đơn vị trực tiếp quản lý.
Hiện nay, hai bảo vật quốc gia đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử thành phố Huế đều có chung đặc điểm về chất liệu là sa thạch nên có tình trạng tương đối ổn định, ít chịu sự tác động bởi môi trường trưng bày, tất cả đều đã được bảo vệ bằng hộp kính cường lực, có khoan lỗ để tạo sự lưu thông không khí bên trong và bên ngoài.
Trong thời gian tới, Bảo tàng dự kiến lắp máy hút ẩm vào trong hộp kính. Bên cạnh đó, để phát huy hơn nữa các bảo vật quốc gia, khi Bảo tàng có địa điểm mới cần phải có không gian trưng bày riêng đối với hai bảo vật quốc gia trong tổng thể trưng bày nhóm hiện vật chất liệu đá thuộc văn hoá Champa hiện có tại Bảo tàng.
UBND thành phố cũng đề xuất Bộ VHTTDL mở các lớp đào tạo chuyên sâu, tổ chức tập huấn nhằm nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ các bảo tàng. Đồng thời, đẩy mạnh thực hiện các dự án hợp tác quốc tế với các quốc gia phát triển, các tổ chức di sản văn hóa thế giới như UNESCO, ICCROM… trong lĩnh vực bảo tồn, bảo quản, tổ chức các khóa tập huấn, đào tạo cán bộ trong và ngoài nước để nâng cao nghiệp vụ và kỹ năng bảo quản;
Chỉ đạo Cục Di sản văn hóa, các bảo tàng đầu ngành hướng dẫn các bảo tàng địa phương, bảo tàng chuyên ngành xây dựng các phương án bảo vệ tuyệt đối an toàn cho các bảo vật quốc gia, đồng thời triển khai hiệu quả các chương trình đặc biệt để quảng bá giá trị của các bảo vật quốc gia gắn với việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Nguồn: https://bvhttdl.gov.vn/hue-hang-loat-phuong-an-dam-bao-an-ninh-an-toan-va-bien-phap-ung-pho-rui-ro-cho-bao-vat-quoc-gia-2025060709223306.htm
Bình luận (0)