Jack Ma trở lại

Sự trở lại của Jack Ma báo hiệu thời kỳ công nghệ mới tại Trung Quốc. Ảnh: Bloomberg.

Hai nhà sáng lập biểu tượng của ngành Internet Trung Quốc, Jack Ma và Trương Nhất Minh (Zhang Yiming) đồng loạt xuất hiện trở lại trước công chúng sau thời gian dài kín tiếng.

Ngày 9/10, Trương Nhất Minh, người sáng lập ByteDance lần đầu tiên xuất hiện công khai tại Trung Quốc sau hơn 4 năm rút khỏi vị trí điều hành. Ông phát biểu tại lễ khai trương Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Zhichun ở Thượng Hải, tổ chức phi lợi nhuận do ông đồng sáng lập. Trung tâm hướng tới đào tạo nhân tài trẻ trong lĩnh vực khoa học máy tính và AI, tập trung vào năng lực sáng tạo cũng như ứng dụng thực tế.

Trong bài phát biểu, Trương Nhất Minh ví tình trạng “quá khớp” trong công nghệ máy học với điểm yếu của hệ thống đào tạo hiện nay, khi quá nhiều người giỏi chuyên môn nhưng thiếu tư duy độc lập. Ông cho rằng mục tiêu của trung tâm là nuôi dưỡng những cá nhân có khả năng tự học hỏi và đổi mới thay vì chỉ giỏi kỹ thuật.

Dù đây là hoạt động mang tính xã hội, sự xuất hiện của Trương Nhất Minh vẫn được coi là tín hiệu chiến lược cho ByteDance. Sau khi ông rút lui, công ty đã chuyển hướng mạnh mẽ sang lĩnh vực AI, từ “nhà máy ứng dụng” thành tập đoàn công nghệ toàn cầu. Theo nhiều nguồn tin, từ cuối năm 2024, ông Trương đã trở lại tham gia thảo luận các chiến lược về mô hình AI và công nghệ cốt lõi của công ty.

Trước đó một ngày, Jack Ma cũng thu hút sự chú ý khi xuất hiện cùng Chủ tịch Alibaba Joseph Tsai tại một bữa tiệc riêng với đội bóng rổ NBA Brooklyn Nets ở Mỹ. Đây chỉ là một trong nhiều lần ông tái xuất trong năm 2025, từ diễn đàn doanh nghiệp tư nhân, các cuộc họp tại Alibaba Cloud Valley đến việc trực tiếp giám sát hoạt động của Ele.me và Taobao Flash Sale.

Giới quan sát cho rằng sự trở lại của Jack Ma phản ánh bước chuyển chiến lược lớn tại Alibaba. Sau thời kỳ khó khăn với thị phần sụt giảm và mô hình “1+6+N” gây chia rẽ nội bộ, gã khổng lồ thương mại điện tử đang tái cấu trúc toàn diện dưới sự lãnh đạo của Joseph Tsai và Wu Yongming. Jack Ma đóng vai trò cố vấn chiến lược, tập trung vào 2 trụ cột gồm AI và nền tảng tiêu dùng.

Đầu năm nay, Alibaba công bố khoản đầu tư 380 tỷ nhân dân tệ (53,4 tỷ USD) trong 3 năm tới để phát triển AI và hạ tầng đám mây. Doanh thu Alibaba Cloud quý gần nhất tăng 26% so với cùng kỳ, trong khi các sản phẩm liên quan đến AI ghi nhận tăng trưởng 3 chữ số trong nhiều quý liên tiếp. Ở mảng tiêu dùng, chương trình Flash Sale kết hợp Ele.me đã giúp lượng đơn hàng vượt 80 triệu mỗi ngày, nhờ chiến dịch trợ giá.

Sự thay đổi rõ rệt trong chiến lược đã giúp cổ phiếu Alibaba tăng hơn gấp đôi từ đầu năm, đưa vốn hóa thị trường trở lại mốc 3.000 tỷ HKD (385 tỷ USD). Giới đầu tư coi đây là dấu hiệu phục hồi của “gã khổng lồ” thương mại điện tử một thời.

Không chỉ Jack Ma và Trương Nhất Minh, Richard Liu, nhà sáng lập JD.com cũng tái xuất trong năm nay. Ông trực tiếp chỉ đạo hoạt động kinh doanh và mở rộng sang lĩnh vực giao đồ ăn và thương mại điện tử.

Sự trở lại của 3 doanh nhân biểu tượng cho thấy ngành công nghệ Trung Quốc đang bước vào giai đoạn tái định hình, nơi AI, dữ liệu và con người trở thành 3 trụ cột then chốt cho thập kỷ mới.