Kết nối biển, rừng với Net Zero

Kết nối biển, rừng với Net Zero (Bài 1)

Bài 2: Sông sạch về biển, biển trung hòa sông

Vườn rau xanh ngát trên đất hữu cơ và nguồn nước ngầm sạch quanh năm tại xã Tân Hà, huyện Lâm Hà

• AN TOÀN NƯỚC SÔNG THẨM THẤU, CHẢY XUÔI VỀ BIỂN

Ở thôn Đan Phượng 1, xã Tân Hà, huyện Lâm Hà, tháng 5/2025 mùa khô chớm bước, nông hộ Nguyễn Văn Huy bắt đầu chuyển đổi 4.000 m² diện tích trồng rau ăn lá ngoài trời sang trồng rau ăn quả trong nhà lưới theo giải pháp hữu cơ vi sinh. Quy trình tiến hành “chuyên môn hóa” khép kín theo các công đoạn xới đất, bón lót dinh dưỡng, lên luống, gieo hạt, chăm sóc, tưới nước tự động tiết kiệm. Phóng viên có mặt tại “hiện trường” khi còn khoảng 10 ngày nữa bắt đầu gieo hạt, chủ vườn cho biết đã bón lót 10 tấn dinh dưỡng hữu cơ vi sinh bao gồm các loại chất thải từ chuồng trại, phụ phẩm cây trồng tận dụng từ các khu vườn canh tác trong huyện Lâm Hà cùng nhiều chế phẩm tinh chất động vật, thực vật từ biển. Tại khu vực nhà mái che diện tích khoảng 100 m² đang thu hoạch khối lượng lớn dinh dưỡng hữu cơ vi sinh, chủ vườn Nguyễn Văn Huy chỉ dẫn phóng viên nhận biết từng mảng màu đốm trắng phủ lên trên bề mặt, chứng tỏ các thành phần dinh dưỡng đã đạt độ chín cho “thức ăn” cây trồng. Anh Huy nói: “Để chuyển hóa chất thải, phụ phẩm nông nghiệp thuần chất dinh dưỡng hữu cơ vi sinh cho cây trồng sinh trưởng, trước kia sử dụng các loại men vi sinh mua tại cửa hàng vật tư nông nghiệp ủ đến 60 - 70 ngày. Nay dùng men vi sinh bản địa chế biến tại huyện Lâm Hà, thời gian này chỉ kéo dài tối đa 30 ngày…”.

Anh Huy kể, từ hơn 5 năm về trước, trong khu vườn 25.000 m² đa canh của mình, đã bố trí 2.000 m² chăn nuôi, duy trì đàn heo rừng sinh sản lấy thịt 50 con và đàn gà hàng ngàn con. Anh tận dụng nguồn phân thải tại chỗ và mua thêm về từ các nông hộ chăn nuôi khác trong vùng nông nghiệp huyện Lâm Hà về thử nghiệm, hoàn thiện từng chuỗi công đoạn tái chế thành phẩm bằng men vi sinh chăm sóc, tăng năng suất và chất lượng cây trồng, nước tưới xuyên thấm dinh dưỡng hữu cơ vào mạch nước ngầm, dẫn lưu về hệ thống ao, hồ không có chứa các thành tố nguy hại về môi trường. Và lợi ích đều đặn ở đây là giá trị thương phẩm của cây rau hữu cơ gia tăng 20 - 30% các loại như bó xôi, bắp cải, cải thảo, xà lách… Đồng thời đang dự báo những cây cà chua Beef hữu cơ, mật độ 2.000 cây/1.000 m² vượt trội lợi nhuận hơn nữa.

• SINH VẬT BIỂN TRUNG HÒA NGUỒN NƯỚC AO, HỒ

Cũng như nông hộ Nguyễn Văn Huy, nông hộ trẻ Nguyễn Tiến Vinh ở thôn Minh Thành, xã Hoài Đức, huyện Lâm Hà đã bước qua giới hạn, thử thách hơn 2 năm mới đúc kết hiệu quả kỹ thuật nuôi heo rừng lai với các tỷ lệ thức ăn “hòa quyện” các sản vật biển - rừng, phụ phẩm tái chế bồi bổ phì nhiêu cho các thành phần của đất và an toàn cho nguồn nước mạch trung hòa nguồn nước ao, hồ, sông, suối xuôi dòng về biển, tạo ra dinh dưỡng tuần hoàn cho những mùa hoa lợi cây trồng quanh năm, cũng như sản phẩm heo rừng giống, heo rừng thịt có lợi thế so sánh của vùng nông nghiệp huyện Lâm Hà.  “Khởi đầu nuôi heo rừng lai từ 8 con giống hơn 2 năm trước, kết quả đã nhân đàn đến 50 con, bán ra rất nhanh hàng chục con heo giống và heo thịt. Người mua heo giống về được chia sẻ kỹ thuật nuôi dưỡng từ 5 - 6 tháng sau xuất bán heo thịt, heo sinh sản 30 - 40 kg, giá 130.000 - 170.00 đồng/kg; heo đẻ một năm 2 lứa, mỗi lứa trên dưới 5 con…”, anh Tiến Vinh chia sẻ.

Cũng ở xã Hoài Đức, huyện Lâm Hà, một ngày tháng 5/2025, phóng viên được dạo quanh hồ nước trong xanh chu vi hơn 1.200 m2 tại thôn Vinh Quang giữa không gian 3 ha đa chủng loại thực vật tương tác một vòng tròn sản xuất, chế biến, nuôi dưỡng với nhau. Chủ vườn Bùi Ngọc Châu (sinh năm 1982) thả xuống hồ một vốc thức ăn bột sinh vật biển, một đàn cá trê phi hàng chục con dẫn đầu các loài cá mè, trắm, rô phi quẫy đuôi bơi lên mặt nước từ độ sâu đến 7 - 8 m để tranh ăn. “Đây là hồ với nguồn nước mạch ngầm được nông hộ chúng tôi cải tạo, bồi đắp chức năng từ hơn 5 năm trước gồm bổ sung dung dịch muối biển tinh chế, đạm sinh vật biển, than hoạt tính, giấm chiết xuất từ vỏ cà phê, mắc ca, trấu với liều lượng thích hợp, tạo thêm nguồn oxy dồi dào trong nước giúp đàn cá phát triển đạt chất lượng thịt sạch và ngon, đặc biệt khử trùng, trung hòa các thành phần dưỡng chất trong nước để sử dụng bơm tưới tại chỗ cho cây trồng thân thiện với môi trường...”, nông dân Bùi Ngọc Châu chia sẻ.

Có thêm sản phẩm than hoạt tính qua dây chuyền thiết bị vận hành các chức năng ép, nén viên, đốt vỏ trấu, cà phê, mắc ca trong khuôn viên khu vườn 3 ha của nông hộ Bùi Ngọc Châu, nguồn nước ao, hồ tưới cà phê và rau, hoa ngắn ngày hòa tan với tinh chất đạm sinh vật biển luôn được khử trùng sạch tự nhiên trước khi bơm tưới. Trong đó, cây cà phê giữ được cân bằng độ phủ xanh trong vườn, nông hộ Bùi Ngọc Châu đã tổng hợp thành “định mức” mùa mưa tưới dinh dưỡng nuôi gốc cây 2 tháng 1 lần, mùa nắng 4 tháng một lần phun dinh dưỡng trên lá cây. Nhờ vậy cà phê trong niên vụ thứ 2 vừa qua, gặt hái hơn 4 tấn nhân/1,2 ha. Với kết quả ra hoa kết trái hiện tại, anh Bùi Ngọc Châu dự kiến đạt khoảng 5,5 - 6 tấn nhân/1,2 ha trong niên vụ thứ 3 tới…

(CÒN NỮA)

Nguồn: https://baolamdong.vn/kinh-te/202505/ket-noi-bien-rung-voi-net-zero-e75684f/