Từ định hướng tới thực thi, các chính sách này đang thấm sâu vào đời sống kinh doanh, tạo “bệ phóng” mạnh mẽ cho khởi nghiệp - ĐMST tại Đồng Nai.
Chính sách mở đường - doanh nghiệp bứt phá
Câu chuyện AhaMove là một ví dụ dễ thấy: từ một ý tưởng kết nối tài xế - khách hàng trên nền tảng số vào năm 2015, DN đã mở rộng mạng lưới lên hàng chục ngàn tài xế, với 50 ngàn khách hàng, duy trì tăng trưởng đều đặn từ 20-30%/năm. Có được điều đó là nhờ một hệ sinh thái ưu đãi đang dần hoàn thiện như: thuế suất 10% cho DN công nghệ cao, hỗ trợ lãi suất 2%/năm, Nghị định 38 về đầu tư cho startup sáng tạo… Những “đầu kéo” chính sách này không chỉ giúp DN vượt qua giai đoạn “chập chững” mà còn nâng hiệu suất vận hành, mở rộng hệ sinh thái đối tác - khách hàng.
 |
| Với định hướng lấy chuyển đổi số làm nền tảng cho tăng trưởng bền vững, Food 52 không ngừng đầu tư hoàn thiện hạ tầng công nghệ, từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh theo định hướng phát triển kinh tế số và đổi mới sáng tạo.Ảnh: Lê Đức |
Tại Đồng Nai, Food 52 - chuỗi thực phẩm sơ chế - lại là một “đường cong học tập” khác: xuất phát non trẻ, nhưng dám đặt công nghệ là trục chính của quản trị - vận hành.
Anh Đỗ Quang Thịnh, nhà sáng lập Food 52 chia sẻ: “Chúng tôi tranh thủ rất nhiều chính sách hỗ trợ của Nhà nước để đầu tư mạnh mẽ cho hạ tầng công nghệ số. Điều này chắc chắn sẽ mang đến sức bật lớn”.
Từ quy trình chuẩn hóa đến mở rộng quy mô DN cho thấy, các chính sách khi đi trúng “điểm nghẽn” (vốn, chuyển đổi số, tiêu chuẩn hóa) sẽ chuyển hóa thành năng lực cạnh tranh cụ thể.
Đồng Nai hiện có khoảng 44 ngàn DN hoạt động, trải rộng từ công nghiệp, chế biến đến dịch vụ, công nghệ cao; trong đó khối DN vừa và nhỏ (SME) và startup ĐMST ngày càng chiếm tỷ trọng đáng kể, trở thành động lực tăng trưởng mới. Khu vực tư nhân đóng góp ước đạt 44-47% tổng vốn đầu tư thực hiện, tạo việc làm, tăng thu ngân sách, cải thiện an sinh. Sự dịch chuyển này phản ánh tinh thần “khởi nghiệp - đổi mới - hội nhập - bứt phá” đang lan tỏa trong cộng đồng DN địa phương.
Ở tầm thể chế, Đồng Nai thúc đẩy minh bạch hóa - bình đẳng hóa - hiện đại hóa môi trường kinh doanh; mở rộng ứng dụng Chính phủ điện tử/chính quyền số nhằm giảm tiếp xúc trực tiếp, chống nhũng nhiễu, rút ngắn thời gian cho thủ tục hành chính. Cùng lúc, những mô hình kinh doanh mới được khuyến khích, không gian sáng tạo được mở rộng, quyền tự chủ DN được tăng cường.
“Đồng Nai không thiếu nhân tài công nghệ/chuyển đổi số. Ngay trong hệ thống đại học, sinh viên Đồng Nai theo học ngành công nghệ rất đông. Nếu tỉnh có chính sách thu hút từ sớm: khuyến khích khởi nghiệp tại chỗ, kết nối trường - DN - chính quyền thì tỉnh sẽ sở hữu đội ngũ nhân lực chất lượng cao dồi dào, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Đồng Nai không thiếu tiềm năng nhưng chìa khóa để bứt phá chính là biết cách chuyển hóa nguồn lực con người thành động lực phát triển. Khi lớp kế thừa được chuẩn bị kỹ lưỡng, dòng chảy đổi mới sẽ không bị gián đoạn. Đó là bảo chứng vững chắc nhất cho sự phát triển dài hạn và tự chủ của địa phương trong thời đại toàn cầu hóa cạnh tranh khốc liệt”.
PGS.TS VŨ HẢI QUÂN, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ
Trên tinh thần “chính quyền đồng hành cùng DN”, nhiều chương trình hỗ trợ cụ thể đã đến với SME và startup: hướng dẫn bảo hộ sở hữu trí tuệ/nhãn hiệu, ưu đãi thuế - giảm lệ phí cho DN công nghệ, đào tạo quản trị - chuyển đổi số, và đặc biệt là gói hỗ trợ DN công nghệ với mức 30-50% giá trị hợp đồng/dự án (50 triệu - 1 tỷ đồng/DN). Đây không chỉ là khoản “tiếp oxy” về tài chính mà còn là tín hiệu đồng hành lâu dài, giúp DN vượt qua “độ dốc” đầu tư công nghệ. Mặt khác, tại Đồng Nai, tư duy phát triển đã không dừng lại ở hạ tầng cứng hay chính sách tài chính mà đang dịch chuyển mạnh mẽ sang việc đào tạo, thu hút và giữ chân nguồn nhân lực có chất lượng, đặc biệt là thế hệ trẻ - lực lượng kế thừa của thời đại mới.
Tỉnh Đồng Nai cũng xác định phát triển sản phẩm công nghệ cao, đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, giải pháp hữu ích… là chìa khóa quan trọng để nâng tầm thương hiệu Việt. Nhiều DN đã được hỗ trợ chi phí đăng ký sở hữu trí tuệ, từng bước khẳng định chỗ đứng bền vững trên thị trường trong nước và quốc tế…
“Chính quyền đồng hành”: Kỳ vọng đột phá
Chính sách đã thông thoáng nhưng mức hiệu quả chuyển đổi số giữa các DN vẫn không đồng đều. Một số nơi triển khai mang tính hình thức, chỉ dừng ở những khâu đơn lẻ, thiếu kết nối dữ liệu và thay đổi quy trình.
Ông Nguyễn Thành Quang, CEO Tiên Phong CDS (Thành phố Hồ Chí Minh) nhận định thẳng thắn: “Các DN đã chú trọng ứng dụng chuyển đổi số nhưng không phải DN nào cũng hiệu quả. Vấn đề là phải tìm ra nguyên nhân và giải quyết hiệu quả nó”.
Đây là “bài toán hệ thống”. Theo đó, muốn chuyển đổi số tạo giá trị, DN cần đi từ chiến lược dữ liệu (data strategy) đến chuẩn hóa quy trình, đổi mới mô hình kinh doanh, thay vì chỉ mua sắm phần mềm rời rạc. Ở tầm địa phương, DN mong mỏi những trung tâm hỗ trợ kỹ thuật/chuyển giao công nghệ cấp vùng, nơi có thể tiếp cận chuyên gia, nền tảng phần mềm, giải pháp AI, big data, IoT, Blockchain, cùng cơ chế kết nối viện - trường - DN để thương mại hóa sáng chế.
Ở góc độ các nhà kinh doanh, ông Mai Văn Hưng, Phó Giám đốc Công ty Tin học Mai Phương kỳ vọng tỉnh Đồng Nai sẽ có thêm chính sách hỗ trợ riêng cho DN khởi nghiệp công nghệ/chuyển đổi số, đồng thời hướng dẫn các SME tiếp cận hiệu quả các gói hỗ trợ từ 4 nghị quyết trụ cột để tạo thành một hệ sinh thái khởi nghiệp hoàn chỉnh.
“Chúng tôi mong muốn tỉnh Đồng Nai có thêm những chính sách hỗ trợ cho các DN khởi nghiệp công nghệ, DN chuyển đổi số. Đồng thời hướng dẫn các DN trẻ tiếp cận hiệu quả với các chính sách hỗ trợ từ 4 nghị quyết trụ cột Bộ Chính trị vừa ban hành. Điều này sẽ tạo ra một hệ sinh thái khởi nghiệp mạnh mẽ, hoàn chỉnh” - ông Hưng chia sẻ thêm.
Cùng với các giải pháp tín dụng theo tinh thần 4 nghị quyết nêu trên, nhiều chính sách ưu tiên đang “chảy” về khu vực startup/SME ở giai đoạn đầu như: hỗ trợ lãi suất 2%/năm, các quỹ đầu tư khởi nghiệp sáng tạo/quỹ bảo lãnh tín dụng… giúp DN bớt áp lực dòng tiền và dám đầu tư ở chu kỳ rủi ro cao.
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã có những bước đi thiết thực nhằm tháo gỡ khó khăn, mở rộng cánh cửa tín dụng cho khu vực khởi nghiệp, ĐMST.
Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó Giám đốc Ngân hàng Nhà nước chi nhánh khu vực 2 cho biết: “Hiện nay, nhóm DN khởi nghiệp, ĐMST có thể tiếp cận nguồn vốn với lãi suất không quá 5%/năm - mức thấp nhất trên thị trường, đồng thời được hưởng hàng loạt chính sách như: giảm lãi suất, giãn nợ, cơ cấu lại khoản vay tùy theo tình hình cụ thể. Những cơ chế linh hoạt này đang đóng vai trò như một “van xả” áp lực tài chính, giúp DN có thêm thời gian, thêm “dưỡng khí” để hồi phục, tái cấu trúc và tăng tốc phát triển”.
“Ðồng Nai luôn xem việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao là một trong những yếu tố then chốt để phát triển kinh tế bền vững. Ðây cũng là vấn đề mà các DN khi đầu tư vào Ðồng Nai, đặc biệt là các khu công nghiệp rất chú trọng. Cũng nói thêm là hiện nay, Ðồng Nai là tỉnh có số lượng khu công nghiệp và cụm công nghiệp lớn nhất nước. Ðịnh hướng trong giai đoạn tới, Ðồng Nai cũng được xác định là tỉnh trọng điểm về khu, cụm công nghiệp. Chính vì thế, chúng tôi đặc biệt chú trọng đến việc cung cấp một nguồn nhân lực chất lượng cao cho mục tiêu trên. Ðồng Nai có hệ thống các trường từ đại học, cao đẳng, trung học để đào tạo nghề theo đơn đặt hàng nhằm cung cấp nguồn nhân lực chất lượng. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đang mở rộng hệ thống đô thị để thu hút thêm nhân lực từ nhiều nơi khác đến”.
Ðồng chí LÊ TRƯỜNG SƠN, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ðồng Nai
Không chỉ dừng lại ở hỗ trợ lãi suất, ngành ngân hàng còn đang từng bước xây dựng hệ thống dịch vụ tài chính chuyên biệt cho khối DN công nghệ và startup. Trong đó có việc phối hợp cùng các quỹ bảo lãnh tín dụng, quỹ đầu tư khởi nghiệp để chia sẻ rủi ro, tạo cơ chế tài chính đa tầng, linh hoạt hơn so với tín dụng truyền thống. Tín dụng không còn là “rào cản”, mà đang trở thành một “bệ đỡ” thông minh và thiết thực, tiếp thêm sức mạnh cho làn sóng khởi nghiệp Việt Nam vươn lên mạnh mẽ trong giai đoạn tới.
Nhân lực công nghệ: “Cỗ máy tăng lực” cần khởi động sớm
Có thể thấy, 4 nghị quyết trụ cột nêu trên không chỉ là định hướng vĩ mô mà đang được “cụ thể hóa” bằng cơ chế tài chính, pháp lý, nhân lực, chuyển giao công nghệ.
Bên cạnh việc cải thiện môi trường đầu tư và thúc đẩy chuyển đổi số, tỉnh Đồng Nai cũng đang thể hiện rõ quyết tâm trong việc hỗ trợ DN phát triển sản phẩm công nghệ cao và đăng ký sở hữu trí tuệ, xem đây là một trong những nền tảng quan trọng để đảm bảo kinh doanh bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh dài hạn.
 |
| Nhân viên Công ty TNHH Tin học Mai Phương tham gia buổi đào tạo chuyên sâu về ứng dụng chuyển đổi số trong quản trị doanh nghiệp, hướng tới nâng cao năng lực nội tại và khả năng thích ứng với xu thế công nghệ mới. |
Từ góc độ “kiềng ba chân” viện - trường - DN, TS Nguyễn Văn Tân, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp ĐMST tỉnh Đồng Nai cho biết: Hệ sinh thái cố vấn/ươm tạo ở Đồng Nai đang chú trọng hướng dẫn kinh doanh, nâng cao năng lực, kết nối nhà đầu tư; mở khóa học ĐMST, quản trị, marketing số và đặc biệt là cố vấn tái cấu trúc cho SME trên nền tảng công nghệ. Đây là lớp hạ tầng mềm quan trọng giúp DN đi nhanh mà không vấp.
Ở bình diện quốc gia, ông Lý Đình Quân nhấn mạnh: AI, big data, blockchain, IoT đang mở thênh thang không gian sáng tạo cho cả cá nhân và DN; cạnh tranh giữa các startup sẽ tạo thêm lực đẩy công nghệ và động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế Việt Nam.
Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn khởi nghiệp ĐMST quốc gia Lý Đình Quân nhấn mạnh: “Việc phát triển và cạnh tranh giữa các startup trong thời gian tới tại Việt Nam sẽ tạo thêm lực đẩy, mang lại những công nghệ mới và mở ra sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam. Đây là điều không chỉ Đồng Nai mà các địa phương khác trong cả nước cũng cần hết sức lưu ý trong hành trang bước vào kỷ nguyên mới”.
Đánh giá cao tầm nhìn, chiến lược của Đồng Nai trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, PGS.TS Vũ Hải Quân, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học - Công nghệ cho rằng: Trong bất kỳ cuộc cách mạng công nghiệp nào, nhân lực luôn là yếu tố quyết định chiều sâu phát triển. Nhưng ở thời đại 4.0 - nơi công nghệ biến đổi theo từng giờ, dữ liệu trở thành tài sản chiến lược và ĐMST là chìa khóa sống còn - thì đầu tư vào nhân lực chất lượng cao không chỉ là một lựa chọn, mà là một điều kiện tiên quyết để quốc gia và địa phương bứt phá.
“Xu hướng phát triển trong thời gian tới cần đặt trọng tâm vào đầu tư con người thay vì chỉ tập trung vào hạ tầng, máy móc hay thiết bị công nghệ. Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực không chỉ giúp tăng khả năng thích ứng trước sự thay đổi nhanh của công nghệ mà còn là nền tảng để thúc đẩy những chương trình nghiên cứu khoa học ứng dụng, tạo ra giá trị cho phát triển kinh tế - xã hội” - PGS.TS Vũ Hải Quân nhấn mạnh.
Khi chính sách đi trúng nhu cầu, khi DN dám đổi mới, khi nhân lực được “mở khóa” đúng lúc, Đồng Nai có đầy đủ điều kiện để trở thành trung tâm khởi nghiệp, ĐMST giàu tiềm năng của khu vực, nơi ý chí tiên phong gặp thể chế kiến tạo, tạo ra những chuyển động đột phá cho giai đoạn tăng trưởng mới. Đồng Nai, với sự hậu thuẫn từ chính sách và sự dấn thân của DN, đang nổi lên như một trung tâm khởi nghiệp ĐMST giàu tiềm năng. Kỷ nguyên mới đã mở ra và DN Việt đang bước vào hành trình phát triển với tâm thế chủ động, bản lĩnh, khát vọng vươn xa.
Lê Ðức
Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202509/khi-the-moi-but-pha-moi-doanh-nghiep-khoi-nghiep-doi-moi-sang-taobut-pha-tu-4-tru-cot-chien-luoc-c2b296d/
Bình luận (0)