Thực tế cho thấy, thách thức lớn nhất trong công tác thu hút đầu tư thời gian qua xuất phát từ sự thiếu đồng bộ giữa các quy định. Đơn cử như với Luật Đầu tư, dù được ban hành với mục tiêu tạo hành lang pháp lý khuyến khích đầu tư, nhưng luật này đang can thiệp sâu vào các lĩnh vực vốn đã có luật chuyên ngành riêng. Sự chồng chéo này dẫn đến xung đột pháp lý phổ biến, gây khó khăn cho cả nhà đầu tư lẫn cơ quan quản lý.
Một ví dụ điển hình là quy trình thực hiện dự án đầu tư xây dựng khu công nghiệp. Theo Luật Đầu tư, dự án cần được chấp thuận chủ trương đầu tư của UBND tỉnh. Tuy nhiên, Luật Xây dựng yêu cầu cấp phép dựa trên quy hoạch và thiết kế đã thẩm định; trong khi Luật Bảo vệ môi trường đòi hỏi thông tin từ quy hoạch chi tiết để lập báo cáo đánh giá tác động môi trường - những điều chưa thể có nếu chưa được phê duyệt chủ trương đầu tư. Vòng luẩn quẩn này khiến quy trình kéo dài nhiều năm, dễ phát sinh cơ chế “xin - cho” để rút ngắn thời gian.
 |
| Người dân, doanh nghiệp đến giải quyết thủ tục hành chính tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh. |
Theo một doanh nghiệp (DN) là nhà thầu xây dựng trên địa bàn tỉnh, vướng mắc phổ biến nhất hiện nay của các dự án đầu tư là thủ tục hành chính (TTHC) và giải phóng mặt bằng. Thời gian giải quyết TTHC cho dự án có sử dụng đất trên lý thuyết là 310 ngày, nhưng thực tế có dự án riêng khâu giải phóng mặt bằng đã lên đến chục năm. Chưa kể pháp luật về bất động sản cũng có nhiều điểm phức tạp, thiếu đồng bộ với khoảng 15 luật liên quan. Cơ chế ưu đãi đầu tư cũng không được thiết kế theo hướng tự động và minh bạch, mà phụ thuộc phần lớn vào sự phê duyệt của cơ quan có thẩm quyền. Trong khi nền kinh tế thị trường hiện đại, việc của DN là tuân thủ pháp luật và cạnh tranh sòng phẳng chứ không phải “đi xin được đầu tư”.
Theo Sở Tài chính, trong thời gian qua, việc giải quyết thủ tục đầu tư trên địa bàn tỉnh cũng gặp khó khăn. Một số sở, ngành khi tham gia ý kiến thẩm định chủ trương đầu tư không đảm bảo nội dung yêu cầu, chỉ cung cấp thông tin mà không đánh giá, nhận xét, gây khó khăn trong tổng hợp báo cáo và không đảm bảo quy định của Luật Đầu tư. Hơn nữa còn có sự chồng chéo quy định với dự án hạ tầng cụm công nghiệp. Đơn cử như Nghị định số 32/2024/NĐ-CP về quản lý cụm công nghiệp không yêu cầu chủ trương đầu tư khi thành lập, nhưng Luật Đầu tư 2020 và Nghị định số 31/2021/NĐ-CP lại yêu cầu nếu có giao, thuê đất. Điều này khiến việc triển khai dự án hạ tầng cụm công nghiệp gặp vướng mắc pháp lý. Hoặc như việc lựa chọn hình thức thu hồi đất cho dự án công cộng, Nghị định số 151/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 1/7/2025) phân cấp cho UBND tỉnh quyết định giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, đấu thầu cho dự án công cộng. Tuy nhiên, việc phân định dự án nào thuộc trường hợp đấu thầu (không cần chủ trương đầu tư) và không đấu thầu (cần chủ trương đầu tư) vẫn còn chưa rõ ràng.
|
Kêu gọi đầu tư không chỉ là “đưa nhà đầu tư về tỉnh ký kết rồi… thôi”, mà còn phải xem nhà đầu tư như khách hàng chiến lược, cần chăm sóc, tháo gỡ khó khăn. Hãy xem DN, nhà đầu tư giống như khách hàng và hãy giải quyết những khó khăn của khách hàng”.
Phó Chủ tịch Thường trực Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Đắk Lắk Trần Thiệu Nhã
|
Bên cạnh đó, Quyết định số 43/2022/QĐ-UBND của UBND tỉnh Đắk Lắk về trình tự, trách nhiệm phối hợp giải quyết thủ tục đầu tư và quản lý dự án sử dụng đất đã không còn phù hợp do nhiều văn bản pháp luật mới và việc sắp xếp đơn vị hành chính.
Nhận thức rõ những điểm nghẽn này, ngày 26/3/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 66/NQ-CP với mục tiêu: bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện kinh doanh không cần thiết; giảm ít nhất 30% thời gian giải quyết TTHC; cắt giảm 30% chi phí tuân thủ TTHC cho DN. Nhiều chuyên gia cũng đã hiến kế, nếu bãi bỏ Luật Đầu tư, hiệu quả ước tính có thể cắt giảm 15 - 20% thời gian triển khai dự án (nhờ loại bỏ thủ tục chủ trương đầu tư), giảm 5 - 7% thủ tục giấy phép con, và cắt giảm 5 - 10% gánh nặng hành chính cho nhà đầu tư nước ngoài. Tổng cộng, việc này có thể giúp đạt được từ 20 - 25% chỉ tiêu cắt giảm TTHC của Nghị quyết số 66. Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, trong một thể chế pháp quyền hiện đại, đầu tư không cần được “cho phép” bằng một đạo luật riêng mà chỉ cần một hệ thống pháp luật rõ ràng, minh bạch và thống nhất.
 |
| Một doanh nghiệp đang hoạt động trên địa bàn phường Tân Lập. |
Thể hiện nỗ lực trong cắt giảm TTHC, cải thiện môi trường đầu tư, mới đây, Chính phủ đã thành lập Ban Chỉ đạo rà soát xử lý vướng mắc trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Bộ Tài chính cũng đang tham mưu sửa đổi Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và đề nghị xây dựng dự án Luật sửa đổi 4 luật khác (Quy hoạch, Đầu tư, PPP, Đấu thầu) nhằm phân cấp thẩm quyền, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho địa phương và các dự án trọng điểm.
Để tháo gỡ những vướng mắc về thủ tục đầu tư trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk, Phó Giám đốc Sở Tài chính Huỳnh Gia Hoàng cho biết, Sở đang triển khai nhiều giải pháp, trong đó có tăng cường giải quyết thủ tục đầu tư đúng quy định, theo dõi sát sao tiến độ các dự án, đặc biệt là các dự án trọng điểm, kịp thời tháo gỡ khó khăn để dự án sớm đi vào hoạt động. Đơn vị cũng tham mưu UBND tỉnh ban hành quy định mới về trình tự, trách nhiệm phối hợp giải quyết thủ tục đầu tư và quản lý dự án đầu tư có sử dụng đất, thay thế Quyết định số 43/2022/QĐ-UBND đã lỗi thời. Đồng thời, phối hợp soạn thảo quy định mới phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp và thực tiễn của tỉnh. Sở cũng tham mưu UBND tỉnh thủ tục điều chỉnh Quy hoạch tỉnh và Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh (sau khi có hướng dẫn của Trung ương), làm cơ sở tháo gỡ khó khăn cho các dự án năng lượng tái tạo - lĩnh vực tiềm năng, thế mạnh của tỉnh.
Những nỗ lực này thể hiện sự quyết tâm mạnh mẽ của Chính phủ cũng như của tỉnh trong việc cải cách hành chính, tạo ra một môi trường đầu tư minh bạch, cạnh tranh và đầy tin cậy. Đây là tiền đề quan trọng để tỉnh bứt phá, phát huy tối đa tiềm năng, góp phần vào hiện thực hóa khát vọng phát triển chung của đất nước.
Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202508/kien-tao-moi-truong-dau-tu-minh-bach-40510d1/
Bình luận (0)