Ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập học đường: Vai trò của gia đình và nhà trường rất quan trọng

Ở địa bàn tỉnh Nghệ An, vào cuối năm 2020 rộ lên phong trào sử dụng thuốc lá điện tử, trong đó có không ít các em học sinh tham gia. Trước thực trạng đáng báo động này, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) lập tức hành động quyết liệt để ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập học đường.

Thời gian qua, ngành GD&ĐT tỉnh Nghệ An đã chú trọng đẩy mạnh phối hợp với các cơ quan chức năng trong các hoạt động tuyên truyền, giám sát, kiểm tra về thực hiện phòng chống thuốc lá, thuốc lá điện tử trong môi trường học đường. Báo PNVN đã có cuộc trao đổi với bà Hồ Thị Châu Loan - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Nghệ An - liên quan đến vấn đề trên.

+ Xin bà cho biết công tác phòng, chống tác hại thuốc lá nói chung và thuốc lá điện tử nói riêng được ngành GD&ĐT Nghệ An triển khai thế nào?

- Sau khi nắm bắt thông tin và qua báo cáo từ các nhà trường về trào trào lưu hút thuốc lá điện tử bắt đầu từ năm 2020, chúng tôi đã kịp thời ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn triển khai công tác phòng, chống tác hại thuốc lá (PCTHTL) trong trường học; Kế hoạch Phòng, chống tác hại thuốc lá của ngành GD&ĐT; Quyết định thành lập (kiện toàn) Ban chỉ đạo công tác y tế trường học (lồng ghép chỉ đạo triển khai công tác PCTHTL).

Xây dựng và ban hành Kế hoạch kiểm tra, thành lập Đoàn kiểm tra công tác y tế trường học (có lồng ghép nội dung triển khai thực hiện PCTHTL trong trường học); tổ chức thực hiện, kiểm tra giám sát, đánh giá thi đua các tập thể, cá nhân trong ngành GD&ĐT.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và giáo dục cho học sinh hiểu rõ về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử. Phát huy vai trò, trách nhiệm của Tổ tư vấn tâm lý học đường, phát huy tinh thần, trách nhiệm của mỗi cán bộ, giáo viên, nhân viên trong việc nắm bắt tâm lý, kịp thời phát hiện, hỗ trợ, ngăn chặn hành vi hút thuốc lá, thuốc lá điện tử của học sinh.

Bên cạnh đó cũng động viên, khen thưởng kịp thời các gương học sinh đã bỏ được thuốc lá, thuốc lá điện tử, đồng thời cũng nhắc nhở, phê bình và kỷ luật nghiêm minh đối với những học sinh vẫn còn hút thuốc trong và ngoài trường.

Phối hợp với Bộ GD&ĐT, Báo Tiền phong tổ chức các đợt truyền thông trực tiếp về tác hịa của việc hút thuốc lá, thuốc lá điện tử tại một số trường THPT; bên cạnh đó, tăng cường phối hợp chính quyền địa phương kiểm tra, nghiêm cấm việc mua bán, tiếp thị các sản phẩm thuốc lá, thuốc lá điện tử và các sản phẩm quảng cáo có hình ảnh liên quan đến thuốc lá xung quanh khu vực các trường học.

Để PCTHTL hiệu quả, việc nâng cao kiến thức cho các em thông qua Hội thi là rất bổ ích

Tổ chức ký cam kết giữa nhà trường và phụ huynh học sinh trong việc quản lý học sinh không hút thuốc lá và thuốc lá điện tử. Tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong quản lý học sinh không để học sinh tham gia các tệ nạn xã hội, tội phạm và các vi phạm pháp luật.

Chỉ đạo các sơ sở giáo dục phối hợp với ngành y tế, các ngành liên quan tổ chức các buổi truyền thông, phổ biến về Luật phòng, chống tác hại thuốc lá; tác hại của việc hút thuốc lá tại các nhà trường. Đưa tiêu chí về triển khai thực hiện PCTHTL trong trường học xét thi đua vào cuối các năm học.

Các cơ sở giáo dục phối hợp với Ban Chỉ đạo phòng chống thuốc lá cấp tỉnh, cấp huyện tổ chức các buổi truyền thông bằng nhiều hình thức như "nội khóa" và "ngoại khóa", nâng cao nhận thức về Luật và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thực thi Luật PCTHTL cho học sinh THCS, THPT (100% các huyện, thành phố, thị xã).

Các cơ sở giáo dục tổ chức ký cam kết với phụ huynh học sinh về quản lý học sinh không để học sinh tham gia các tệ nạn xã hội, tội phạm và các vi phạm pháp luật. Ban hành nội quy cấm hút thuốc lá trong trường học.

Phối hợp với Sở Y tế Nghệ An tổ chức tập huấn phổ biến về Luật PCTHTL, truyền thông về tác hại của việc hút thuốc lá trong trường học. Phối hợp với Sở Y tế tổ chức kiểm tra giám sát việc triển khai thực hiện PCTHTL tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn.

+ Với sự chỉ đạo và vào cuộc quyết liệt của ngành GD&ĐT Nghệ An, kết quả mang lại thế nào thưa bà?

Qua triển khai thực thi Luật PCTHTL, nhận thức và hành động của cán bộ, giáo viên và học sinh toàn ngành đã có sự chuyển biến tích cực. Đến nay, công tác PCTHTL trong ngành đã đạt được kết quả khá tốt, như:

Các cơ sở giáo dục triển khai phổ biến, quán triệt toàn thể công chức, viên chức, người lao động không hút thuốc lá tại nơi làm việc, trong khuôn viên trường học, triển khai các hoạt động PCTHTL trong các buổi giao ban, sinh hoạt của đơn vị, các tổ chức đoàn thể, thông qua các buổi họp công đoàn, sinh hoạt đoàn, trên các hệ thống Website, trên hệ thống phần mềm quản lý văn bản.

Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền như: Đăng tải các văn bản pháp luật liên quan, tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điếu truyền thống, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha. Tổ chức thực hiện các hoạt động hưởng ứng "Ngày thế giới không thuốc lá và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá với thông điệp " Thuốc lá-mối đe dọa tới môi trường của chúng ta".

Những phần quà được trao tặng sau mỗi cuộc thi PCTHTL là nguồn cổ vũ, động viên rất lớn cho các em học sinh

Các trường học thực hiện tốt công tác phổ biến các văn bản pháp quy của Nhà nước, Kế hoạch triển khai thực hiện chương trình PCTHTL, hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá, 100% các đơn vị có kế hoạch "Xây dựng môi trường trường học không khói thuốc" nên thực hiện lồng ghép chương trình giáo dục PCTHTL, thuốc lào, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha,. . . thông qua các hoạt động ngoại khóa, ngoài giờ lên lớp, sinh hoạt 15 phút đầu giờ, chào cờ và các hoạt động giáo dục khác của các nhà trường.

100% cán bộ, giáo viên đều đã nhận thức đầy đủ về tác hại của thuốc lá; vận động được nhiều các cán bộ, giáo viên, học sinh bỏ thuốc lá hoàn toàn. Đến nay, 98% cán bộ công chức, người lao động Cơ quan Sở và đơn vị trực thuộc không hút thuốc lá (so với 05 năm trước số người không hút thuốc lá 60 -70%);

100% trường học thành lập Ban Chỉ đạo PCTHTL (hoặc lồng ghép trong Ban Chỉ đạo y tế học đường); 100% trường học cam kết xây dựng một trường học không khói thuốc lá.

+ Trong quá trình thực hiện, ngành GD&ĐT Nghệ An có gặp khó khăn vướng mắc và bà có đề xuất, kiến nghị gì?

Ngành GD&ĐT Nghệ An là một tỉnh có hệ thống trường học rộng lớn, vùng miền đi lại khó khăn. Vì vậy, công tác tuyên truyền, vận động gặp khá nhiều khó khăn. Kinh phí cho công tác PCTHTL hoạt động không có (chủ yếu lồng ghép vào kinh phí sự nghiệp), vì vậy, công tác tuyên truyền, phổ biến không được chuyên sâu (như tổ chức tuyên truyền bừng hình thức sân khấu hóa, tổ chức các cuộc thi, in ấn tài liệu, tờ rơi..).

Để ngăn chặn thuốc lá điện tử xâm nhập học đường, vai trò của nhà trường và gia đình là rất quan trọng. Ảnh minh họa

Do thị trường thuốc lá đang được bày bán tràn lan, giá lại rẻ nên mọi người có thể dễ dàng tiếp cận và mua thuốc lá ở nơi công cộng, đặc biệt là quán cà phê, nhà hàng và địa điểm vui chơi khác... đang gây ra những khó khăn, cản trở nỗ lực trong việc cai nghiện thuốc lá, giảm tỷ lệ hút thuốc lá nên việc triển khai được Luật PCTHTL trong đời sống vẫn con nhiều bất cập.

Chúng tôi kiến nghị, chính quyền các cấp, các ngành liên quan như Công an, Công Thương, Quản lý thị trường cần tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực thi Luật PCTHTL tại các đơn vị đã được cấp phép sản xuất thuốc lá, mua bán nguyên liệu thuốc lá, bán buôn, bán lẻ sản phẩm thuốc lá.

Đẩy mạnh công tác kiểm tra, kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm như: Mua, bán, sử dụng trái phép thuốc lá thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha; kinh doanh thuốc lá giả; vi phạm về bán sản phẩm thuốc lá, vi phạm các quy định về ghi nhãn, in cảnh báo sức khỏe, dán tem và các hành vi vi phạm khác theo quy định của pháp luật.

Để ngăn chặn thuốc lá điện tử tiếp cận với lứa tuổi học trò, vai trò của gia đình và nhà trường rất quan trọng. Đối với gia đình, cha mẹ cần dành thời gian quan tâm, lắng nghe trẻ và giám sát trong các hoạt trong cuộc sống của trẻ trên cơ sở tôn trọng tránh dẫn đến các hành vi chống đối do bị áp đặt.

Phối hợp với nhà trường để tìm hiểu thêm sinh hoạt, mối quan hệ của trẻ để có thể phát hiện những dấu hiệu bất thường. Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, cần liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị sớm.

+ Xin trân trọng cảm ơn bà!

Nguồn: https://phunuvietnam.vn/ngan-chan-thuoc-la-dien-tu-xam-nhap-hoc-duong-vai-tro-cua-gia-dinh-va-nha-truong-rat-quan-trong-20250821102957494.htm