Nghệ An: Khẩn trương thu hoạch sắn, keo vớt vát sau bão số 10

Thu hoạch sắn non đổ gãy sau bão

Tại xã Đại Đồng, với hơn 300 ha trồng sắn, đợt mưa lũ vừa qua đã khiến trên 200 ha bị ngập nặng. Toàn bộ diện tích sắn chưa đến kỳ thu hoạch đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng: củ úng, thối, lá rụng sớm, thân cây mục gãy.

van truong 1 — Người dân xã Đại Đồng thu hoạch sắn non sau bão bị đổ gãy. Ảnh: Văn Trường

Bà Nguyễn Thị Lê (65 tuổi), ở xóm Yên Xuân cho biết: “Gia đình tôi trồng 8 sào sắn, sau bão nhiều cây đổ, củ thối hàng loạt. Giờ thu hoạch được khoảng 3 tấn, bán không đủ bù tiền giống và phân bón. Coi như lỗ nặng”.

Theo người dân địa phương, sắn thường được trồng từ cuối năm trước và thu hoạch vào cuối năm sau. Tuy nhiên, sau bão, cây bị đổ, củ hư hỏng nhanh nên bà con buộc phải thu hoạch non, dù chất lượng và sản lượng đều giảm sút. Để cứu vớt vụ mùa, nhiều gia đình đã phải chặt cây, thuê máy cày hoặc trâu, bò để lật từng hàng sắn, sau đó, huy động người thân nhổ củ, rũ đất, bốc lên xe vận chuyển đi tiêu thụ. Nhiều nơi tổ chức đổi công để giúp nhau vượt khó.

Ông Tưởng Đăng Hào - Phó Chủ tịch UBND xã Đại Đồng cho biết, xã đang hướng dẫn người dân lập hồ sơ thiệt hại để đề xuất hỗ trợ từ các cấp. Đồng thời, chính quyền cũng tính toán lại cơ cấu mùa vụ, lựa chọn giống sắn có thời gian sinh trưởng ngắn, khả năng chống chịu tốt hơn, và khuyến khích liên kết với nhà máy tiêu thụ để giảm rủi ro.

Nhằm hỗ trợ nông dân trong thời điểm khó khăn, Nhà máy Tinh bột sắn Thanh Chương đã linh hoạt điều chỉnh kế hoạch sản xuất. Theo ông Trần Quốc Hoàn - Giám đốc nhà máy, năm nay nhà máy đã bắt đầu thu mua sắn từ tháng 9, sớm hơn 2 tháng so với mọi năm. “Chúng tôi chấp nhận mua sắn non để giúp bà con hạn chế thiệt hại. Dù chất lượng không bằng chính vụ, nhưng ít ra bà con còn có thể gỡ gạc phần nào”.

Không chỉ riêng xã Đại Đồng, nhiều xã lân cận như Kim Bảng, Hoa Quân, Bích Hào… cũng chịu ảnh hưởng tương tự. Khi nước vừa rút, người dân khẩn trương thu hoạch sắn non, tránh thối rữa toàn bộ. Tuy nhiên, do sắn chưa đủ ngày, năng suất thấp, chi phí thu hoạch và vận chuyển cao nên nhiều hộ khó tránh khỏi lỗ vốn.

Keo đổ gãy bán rẻ không ai mua

van truong 2 — Nông dân xã Nghĩa Lộc thu dọn keo đổ sau bão. Ảnh: Văn Trường

Không chỉ cây sắn, cây keo - một trong những nguồn thu chủ lực của người dân vùng trung du, miền núi cũng bị bão tàn phá nghiêm trọng. Tại xã Nghĩa Lộc, rừng keo bị gãy trắng cả sườn đồi, nhiều diện tích chưa đến tuổi khai thác, lại nằm sâu trong vùng khó tiếp cận khiến việc thu dọn, vận chuyển vô cùng khó khăn.

Ông Nguyễn Văn Ơn ở xóm Tập Lập cho biết, ông trồng gần 8 ha keo mới được 2-3 năm. Sau bão, toàn bộ bị gãy đổ, thiệt hại nặng nề. “Chúng tôi bán tháo được khoảng 180 triệu đồng, nhưng không đủ chi phí giống và công chăm sóc suốt mấy năm qua”, ông Ơn thở dài.

Keo gãy hàng loạt trên địa bàn Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đô Lương quản lý. Ảnh: Văn Trươ — Keo gãy hàng loạt trên địa bàn do Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đô Lương quản lý. Ảnh: Văn Trường

Tình cảnh tương tự diễn ra với ông Hàn Văn Tuấn ở xóm Vạn Lộc. Rừng keo 10 ha bị gió bão quật đổ toàn bộ. “Đường vào rừng xa, đất trơn lầy, xe không vào được nên đành để khô rồi đốt, trồng lại từ đầu. Tính ra mất trắng”, ông Tuấn nói. Không xa đó, ông Nguyễn Quốc Quân ở xóm Hải Lào cũng chỉ thu về 120 triệu đồng từ 4 ha keo bị đổ.

Ông Lại Văn Dương - Phó Chủ tịch UBND xã Nghĩa Lộc cho biết, toàn xã có 2.500 ha keo thì bão số 10 đã làm đổ hơn 2.200 ha. Nhiều khu vực bị cô lập, người dân phải vác từng cây ra đường chính. “Trước mắt, xã động viên bà con khẩn trương thu hoạch khi thời tiết cho phép, đồng thời, hướng dẫn tái trồng để khôi phục diện tích”.

Thương lái thu mua keo cho biết: Hiện chỉ mua ở nơi dễ tiếp cận, chủ yếu là keo từ 4 năm tuổi trở lên. Keo dưới 3 năm tuổi thì giá rất thấp, thậm chí không có người mua do chi phí vận chuyển cao và chất lượng gỗ chưa đạt tiêu chuẩn.

Ông Phan Hồng Tiến - Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Đô Lương cho biết, trong tổng số 1.500 ha rừng trồng của đơn vị, có trên 1.300 ha bị đổ gãy sau mưa, bão. Diện tích bị ảnh hưởng chủ yếu là keo 3-4 năm tuổi. Hiện công ty chưa thể thuê được nhân công để thu gom vì nhiều hộ dân trong vùng cũng lâm vào tình cảnh tương tự. Bên cạnh đó, việc tiêu thụ gặp khó khăn do thời điểm này không có thương lái thu mua keo.

Theo Chi cục Kiểm lâm Nghệ An, toàn tỉnh có hơn 7.000 ha keo từ 3 đến 7 năm tuổi bị gãy đổ trong bão. Trong đó, người dân đang cố gắng tận dụng diện tích từ 4-5 năm tuổi để bán, còn lại thì cố gắng thu dọn, phá bỏ để sớm trồng lại vụ mới.

Trong vài năm gần đây, cây sắn và cây keo đã trở thành lựa chọn chủ lực của nhiều hộ dân vùng trung du và miền núi Nghệ An. Ưu điểm của 2 loại cây này là dễ trồng, ít chi phí đầu tư, ít công chăm sóc và có đầu ra tương đối ổn định. Tuy nhiên, cơn bão số 10 vừa qua đã khiến hàng nghìn hộ nông dân lao đao, khi hàng trăm héc-ta cây trồng bị hư hỏng chỉ cách kỳ thu hoạch vài tháng đến 1 năm.

Trong bối cảnh đó, ngoài sự chủ động vượt khó của người dân, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ, kịp thời từ chính quyền và các cơ quan chức năng. Việc hỗ trợ giống cây trồng, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật tái canh, thậm chí là chính sách tín dụng ưu đãi… cần được triển khai nhanh chóng và hiệu quả để bà con sớm khôi phục sản xuất, ổn định đời sống sau thiên tai.