Những tín hiệu vui từ chương trình, sách giáo khoa mới

(QBĐT) - Năm học 2024-2025 đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong tiến trình đổi mới giáo dục khi chương trình, sách giáo khoa (SGK) giáo dục phổ thông (GDPT) mới được triển khai đồng bộ ở tất cả các khối lớp. Qua đó, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, phát huy năng lực và phẩm chất của học sinh (HS), thúc đẩy sự chủ động, sáng tạo của giáo viên (GV) trong công tác giảng dạy.

 

Bước chuyển về cơ sở vật chất

 

Trước khi thực hiện chương trình mới (năm 2019), nhiều cơ sở giáo dục (CSGD) chỉ đáp ứng được mức tối thiểu về cơ sở vật chất (CSVC), trang thiết bị (TTB). Không ít trường học ở các địa bàn thuộc vùng sâu, vùng xa còn thiếu các phòng học bộ môn, như: Âm nhạc, Mỹ thuật, Công nghệ, Khoa học tự nhiên, Tin học, Ngoại ngữ. Tỷ lệ thiết bị dạy học tối thiểu đáp ứng nhu cầu còn thấp (bậc tiểu học: 73,88%, THCS: 61,44%, THPT: 72,68%). Thiết bị dạy học bộ môn Ngoại ngữ và Tin học chỉ đạt 56,97% và 64,06%.

 

Trước thực trạng này, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã tham mưu cho UBND tỉnh các giải pháp nhằm tăng cường CSVC, TTB cho các trường học. Các đề án trọng điểm như: “Bảo đảm CSVC cho giáo dục mầm non và phổ thông đến năm 2025”, “Tăng cường ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong GD-ĐT tỉnh Quảng Bình giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030” đã tạo bước chuyển đáng mừng trong việc đầu tư bổ sung phòng học, thiết bị dạy học, phòng học bộ môn, thiết bị phòng học ngoại ngữ, tin học… cho các trường học.

 

Hiện tại, toàn tỉnh có 7.567 phòng học, tăng 868 phòng so với năm 2019; trong đó, có 6.996 phòng kiên cố, 646 phòng hỗ trợ học tập. Tỷ lệ thiết bị dạy học tối thiểu đáp ứng nhu cầu dạy học cho bậc tiểu học là 89,74%, bậc THCS là 74,9% và bậc THPT là 80,1%. Thiết bị dạy học ngoại ngữ đạt 72,79%, tin học là 77,47%...

TP. Đồng Hới là một trong những đơn vị điển hình trong công tác đầu tư CSVC, TTB, đáp ứng yêu cầu triển khai chương trình GDPT mới. Toàn bộ 60 CSGD trên địa bàn đã được đầu tư kiên cố, hiện đại với 958 phòng học, 198 phòng học bộ môn, 40 thư viện, 24 nhà đa năng…

 

Phó Trưởng phòng GD-ĐT TP. Đồng Hới Trương Thị Thu Hiền cho hay: Ngoài tăng cường CSVC, TTB, ngành GD-ĐT thành phố còn là đơn vị đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số. Tất cả các trường học đều lắp đặt đường truyền internet tốc độ cao, hạ tầng mạng hiện đại, đồng bộ. Ngành cũng đã triển khai hiệu quả cơ sở dữ liệu ngành giáo dục, thực hiện gửi, nhận văn bản trên Hệ thống Quản lý văn bản và điều hành theo quy định của Chính phủ. 100% các trường học triển khai sử dụng các phần mềm, như: Kiểm định chất lượng giáo dục, tuyển sinh, sổ điểm điện tử, học bạ điện tử… tạo sự đồng bộ trong công tác quản lý. Hệ thống thư viện nhà trường từng bước được xây dựng theo mô hình thư viện điện tử, tạo điều kiện cho GV, HS tra cứu tài liệu, tìm kiếm tài nguyên phục vụ hoạt động dạy và học.

 

Nhiều giải pháp đồng bộ

 

Song song với việc tăng cường CSVC, TTB, ngành GD-ĐT còn triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, GV. Để khắc phục tình trạng thiếu GV, ngành đã thực hiện hợp đồng 914 GV theo Nghị định số 111/2022/NĐ-CP của Chính phủ. Các địa phương cũng chủ động xây dựng phương án bố trí, sắp xếp, điều tiết GV hợp lý. Sở GD-ĐT còn phối hợp với các cơ sở đào tạo uy tín, như: Học viện Quản lý giáo dục, Trường đại học Vinh, Trường đại học Sư phạm Huế... tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ cán bộ, giáo viên. Đến nay, toàn ngành có 98,19% cán bộ quản lý, GV, nhân viên đạt trình độ đào tạo chuẩn, trong đó có 35,98% đạt trên chuẩn. 100% cán bộ quản lý, GV hoàn thành bồi dưỡng bắt buộc theo chương trình ETEP (chương trình phát triển các trường sư phạm).

 

Công tác bồi dưỡng, sử dụng SGK mới được thực hiện bài bản. Sở GD-ĐT phối hợp với các nhà xuất bản tổ chức bồi dưỡng theo hình thức trực tuyến cho 100% cán bộ quản lý, GV. Các lớp tập huấn chuyên môn về đổi mới kiểm tra, đánh giá, ứng dụng công nghệ thông tin, giáo dục STEM, ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) trong quản lý, dạy học được triển khai thường xuyên, góp phần nâng cao năng lực cho đội ngũ.

 

Việc lựa chọn SGK được triển khai đồng bộ, công khai, minh bạch. Các bộ SGK được đánh giá có nhiều ưu điểm nổi bật, như: Trình bày hấp dẫn, kênh chữ, kênh hình gần gũi, phù hợp với lứa tuổi, nội dung có tính phân hóa, tạo điều kiện cho GV vận dụng sáng tạo các phương pháp, hình thức dạy học theo quan điểm lấy HS làm trung tâm. Các phương pháp dạy học tích cực, như: Dạy học nêu vấn đề, "bàn tay nặn bột", giáo dục STEM… được áp dụng hiệu quả. GV còn rèn luyện cho HS phương pháp tự học, tự nghiên cứu, dành nhiều thời gian cho HS thực hành, trình bày, thảo luận… Ngoài ra, toàn ngành còn chú trọng thực hiện đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá HS và phương thức tuyển sinh mới (sử dụng kết quả học tập và rèn luyện 4 năm cấp THCS và kết quả thi tuyển), góp phần đánh giá thực chất chất lượng dạy và học.

 

Phó Giám đốc Sở GD-ĐT Hồ Giang Long cho biết: Sau 5 năm đổi mới, chất lượng giáo dục của tỉnh có những chuyển biến tích cực. Hệ thống mạng lưới trường, lớp các cấp học, bậc học cơ bản đáp ứng nhu cầu của người học. Kỹ năng thực hành, chủ động sáng tạo của HS từng bước được nâng lên. Tỷ lệ đạt chuẩn phổ cập giáo dục được duy trì, được Bộ GD-ĐT công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, phổ cập giáo dục THCS mức độ 3, xóa mù chữ đạt mức độ 2.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc đổi mới chương trình, SGK GDPT còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Nhiều trường học trên địa bàn tỉnh đang thiếu phòng học bộ môn, phòng thực hành/thí nghiệm. Không ít phòng học văn hóa, phòng bộ môn của các CSGD có diện tích nhỏ, trong khi số HS/lớp khá cao nên khó để triển khai đổi mới phương pháp dạy học theo yêu cầu của chương trình, SGK GDPT mới. Ở bậc THPT, do thiếu GV bộ môn Âm nhạc và Mỹ thuật nên chưa xây dựng đủ các tổ hợp môn học đáp ứng nhu cầu của HS...

 

Nhằm khắc phục những khó khăn, hạn chế, thời gian tới, ngành GD-ĐT tiếp tục tăng cường CSVC, TTB cho các trường học, phát động phong trào tự làm, sưu tầm, bảo quản và sử dụng tốt đồ dùng, thiết bị dạy học. Mặt khác, đẩy mạnh việc thực hiện đổi mới phương pháp, hình thức dạy học và kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực HS; đồng thời, làm tốt công tác thi đua khen thưởng để kịp thời nhân rộng các nhân tố điển hình trong phong trào thi đua “Dạy tốt-Học tốt”.

                                                                                Nh.V

Nguồn: https://baoquangbinh.vn/xa-hoi/202506/nhung-tin-hieu-vui-tu-chuong-trinh-sach-giao-khoa-moi-2227243/