Thần tượng lệch chuẩn và hệ lụy xã hội

Trong xã hội hiện đại, việc giới trẻ có thần tượng là điều dễ hiểu, thậm chí điều này cần thiết để nuôi dưỡng ước mơ, khát vọng. Thế nhưng, những vụ việc gần đây cho thấy cách bạn trẻ chọn thần tượng, cách ứng xử của một bộ phận công chúng đối với “ngôi sao” có dấu hiệu vượt khỏi giới hạn lành mạnh, nảy sinh những hệ lụy đáng lo ngại.

Thần tượng một cách mù quáng

Công an thành phố Hà Nội làm việc với Độ Mixi. Ảnh: Công an cung cấp

Vừa qua, dư luận xôn xao trước việc Độ Mixi - một streamer (người phát sóng trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội) có hàng triệu người theo dõi - văng tục, phát ngôn thiếu chuẩn mực, thậm chí sử dụng chất cấm tại các buổi livestream nhưng vẫn được mời tham gia cả các chương trình truyền hình như “Mái ấm gia đình Việt”, “Sao nhập ngũ 2025”... Hành vi này mang lại sự phản cảm. Không ít phụ huynh lo lắng, bởi con em họ coi nhân vật này là tấm gương, từng bắt chước cả lời ăn, tiếng nói...

Ngay sau đó, Công an thành phố Hà Nội đã làm việc với streamer Độ Mixi. Nhân vật chính cũng lên tiếng xin lỗi nhưng cách “nhận lỗi” vẫn kèm theo ngôn từ tục tĩu khiến nhiều người băn khoăn: Liệu một người có mức độ ảnh hưởng như vậy đã thực sự ý thức được trách nhiệm xã hội của mình?

Đáng lo ngại hơn cả là sự “trỗi dậy” của những “giang hồ mạng” với lối sống lệch chuẩn. Từ Khá Bảnh, Phú Lê đến Tiến “bịp”…, họ trở nên nổi tiếng nhờ các video khoe khoang lối sống côn đồ, chơi ngông, thậm chí dạy cách chơi cờ bạc. Các kênh của họ nhanh chóng thu hút hàng trăm nghìn, thậm chí hàng triệu lượt theo dõi, chủ yếu là thanh thiếu niên. Lý do là bởi nhiều bạn trẻ ngộ nhận đó là “đẳng cấp”, là “sống chất” để bắt chước, bất chấp nguy cơ sa ngã.

Cần tấm gương đúng nghĩa

Xã hội hiện đại không thiếu những người nổi tiếng và cũng không thể ngăn cản giới trẻ thần tượng ai đó. Vấn đề là sự ngưỡng mộ phải trở thành động lực cho ước mơ và khát vọng phát triển, không để trở thành con dao hai lưỡi.

Các chuyên gia tâm lý, xã hội cho rằng, không thể chỉ cấm đoán, mà quan trọng là giáo dục và định hướng.

“Gia đình cần có 'gia quy' rõ ràng, nêu gương bằng chính hành động của cha mẹ. Nhà trường phải kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tạo ranh giới đúng - sai rõ rệt để trẻ không lẫn lộn” - Phó Giáo sư, Tiến sĩ Vũ Hào Quang, Chủ tịch Hội đồng tư vấn Tổng hợp và Phân tích dư luận xã hội của Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội nhận định.

Trong khi nhiều người đang lo ngại về sự lan tỏa của những hiện tượng lệch chuẩn thì ngay giữa đời thường, vẫn có rất nhiều tấm gương để giới trẻ noi theo.

Mới đây, kỳ thi tuyển bác sĩ nội trú của Trường Đại học Y Hà Nội thu hút sự chú ý của nhiều người bởi sự xuất hiện của những sinh viên tiêu biểu học tập xuất sắc, mang trong mình khát vọng cống hiến cho cộng đồng. Nhiều sinh viên mong muốn trở thành bác sĩ giỏi để phục vụ nhân dân, đặc biệt ở những nơi khó khăn, thiếu thốn điều kiện y tế, ước mơ nghiên cứu chuyên sâu các lĩnh vực mới, góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, đưa y học Việt Nam tiến kịp các quốc gia phát triển.

Đó là những hình mẫu thần tượng rất đời thường, giàu ý nghĩa.

Ngoài ra, với người nổi tiếng, trách nhiệm xã hội phải song hành cùng "hào quang". Mỗi hành động, lời nói đều có thể ảnh hưởng đến hàng triệu người và ngược lại. Vì thế, họ cần tỉnh táo trong phát ngôn, hành vi.

Ở góc độ quản lý, cơ quan chức năng cần có biện pháp xử lý nghiêm, thậm chí hạn chế hoạt động những người nổi tiếng nhưng chưa có lối sống đẹp, nhân cách tốt..; khuyến khích và hỗ trợ những nội dung tích cực, giàu giá trị nhân văn.

Một xã hội tốt đẹp rất cần những tấm gương sáng để thế hệ trẻ noi theo. Song, mỗi bạn trẻ cần học cách lựa chọn, yêu mến thần tượng một cách tỉnh táo và quan trọng nhất là tự rèn luyện để trở thành phiên bản tốt đẹp nhất của chính mình.

Nguồn: https://hanoimoi.vn/than-tuong-lech-chuan-va-he-luy-xa-hoi-716602.html