Thi tuyển kiến trúc cầu vượt sông để thay đổi diện mạo đô thị

Cầu An Hảo trước khi xây dựng đã từng được tổ chức thi tuyển phương án kiến trúc. Ảnh: Phạm Tùng

Tạo điểm nhấn đô thị

Lâu nay, khi nhắc tới thành phố Huế, bên cạnh các di tích lịch sử, thì một trong những điểm nhấn nổi bật thu hút du khách là các cây cầu vượt sông Hương, cầu Trường Tiền, cầu Phú Xuân và mới đây nhất là cầu Nguyễn Hoàng với kiến trúc đẹp thực sự đã trở thành những điểm nhấn của đô thị này, bên cạnh chức năng kết nối giao thông thuần túy.

Tương tự, với sông Hàn, thành phố Đà Nẵng cũng đã xây dựng các cầu vượt sông đáp ứng được nhiều mục tiêu từ kết nối giao thông, điểm đến cho du khách và điểm nhấn cho đô thị như: cầu sông Hàn, cầu Rồng, cầu Thuận Phước…

Đồng Nai, với sông Đồng Nai chảy qua các đô thị lớn cũng có nhiều tiềm năng để có thể xây dựng những cây cầu vượt sông đáp ứng được các mục tiêu trên. Tuy nhiên, trên thực tế, các cầu vượt sông trên địa bàn tỉnh hiện nay hầu như chỉ mới đáp ứng được tiêu chí kết nối giao thông. Trong khi đó, các mục tiêu về tạo điểm đến cho du khách, tạo điểm nhấn cho đô thị gần như đang bị “bỏ ngỏ”.

Cuối năm 2015, cầu An Hảo vượt sông Đồng Nai chính thức được khởi công xây dựng. Với vị trí đắc địa, nằm ở khu vực cửa ngõ đô thị, trước khi được khởi công xây dựng, cây cầu này cũng đã được cơ quan chức năng tổ chức thi tuyển thiết kế kiến trúc. Cuộc thi sau đó đã chọn được 2 phương án đoạt giải nhì (không có giải nhất). Tuy nhiên, do nhiều lý do, các phương án này sau đó đã không được áp dụng khi triển khai xây dựng công trình.

Đầu năm 2023, cầu Thống Nhất bắc qua sông Cái, hạng mục thuộc Dự án Đường trục trung tâm thành phố Biên Hòa chính thức được khởi công xây dựng. Với vị trí vàng của đô thị Biên Hòa, nay thuộc phường Trấn Biên, cây cầu này cũng đã được đề nghị tổ chức thi tuyển kiến trúc với mục tiêu xây dựng một cây cầu không chỉ đóng vai trò kết nối giao thông mà còn tạo điểm nhấn cho đô thị. Mặc dù vậy, việc thi tuyển kiến trúc cho cây cầu này cũng không thể trở thành hiện thực.

Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà cho rằng: Hiện nay, trên địa bàn tỉnh, các cầu vượt sông hầu như chỉ mới đáp ứng được một giá trị duy nhất là kết nối giao thông. Trong khi đó, giá trị về tạo điểm nhấn kiến trúc cho đô thị thì chưa có cây cầu nào đáp ứng được.

Thi tuyển kiến trúc, nhu cầu cấp thiết

Hiện nay, để tăng cường kết nối giao thông nhằm phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội, tỉnh Đồng Nai đang triển khai rất nhiều dự án hạ tầng giao thông. Trong đó có việc xây dựng các cầu đường bộ vượt sông.

Cầu thay phà Cát Lái (cầu Cát Lái) và cầu Long Hưng (cầu Đồng Nai 2) là những dự án đang được tỉnh xúc tiến các thủ tục đầu tư. Cả 2 dự án đều thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia đề xuất đầu tư xây dựng. Các phương án thiết kế với 2 cây cầu này cũng đã được đề xuất thực hiện.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Dương Văn Hiếu cho rằng: Với cầu Cát Lái, thiết kế cầu dây văng cơ bản đáp ứng được yêu cầu về thẩm mỹ. Tuy nhiên, với cầu Long Hưng, một cây cầu bắc qua sông Đồng Nai và đi qua lòng đô thị thì giải pháp thiết kế cầu đúc hẫng là chưa thực sự phù hợp về mặt kiến trúc. “Với cây cầu này, Sở Xây dựng đề xuất tổ chức thi tuyển kiến trúc” - ông Dương Văn Hiếu chia sẻ.

Theo ông KHƯƠNG NGUYỄN ĐỨC CHƯƠNG, Chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Đồng Nai, các cuộc thi tuyển kiến trúc, trong đó có thi tuyển kiến trúc cầu vượt sông cần mở rộng đối tượng tham gia để từ đó nhận được nhiều phương án. Trong thi tuyển kiến trúc, một trong những yếu tố cần được chú trọng đó là tính bản sắc để tạo nên nét riêng cho từng đô thị.

Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà, cầu Cát Lái, cầu Long Hưng là những dự án xây dựng lớn của tỉnh. Đây là những cây cầu không chỉ đóng vai trò kết nối giao thông mà còn hướng tới mục tiêu tạo điểm nhấn đô thị. Do đó, tỉnh Đồng Nai sẽ tổ chức thi tuyển kiến trúc đối với các cây cầu này. “Bỏ ra một số vốn lớn để đầu tư xây dựng mà không tổ chức thi tuyển kiến trúc để tạo ra những công trình để đời thì sẽ rất tiếc” - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Hà nhấn mạnh.

Chủ tịch Hội Kiến trúc sư tỉnh Đồng Nai Khương Nguyễn Đức Chương cho biết: Đối với bất kỳ đô thị nào, việc tạo ra ấn tượng tốt về kiến trúc, cảnh quan đô thị, nhất là đối với các khu vực đặc biệt của đô thị là rất cần thiết. Các cầu vượt sông trong đô thị, nếu có thiết kế đẹp, phù hợp với cảnh quan xung quanh sẽ tạo ra những điểm nhấn về kiến trúc, cảnh quan cho đô thị đó. “Chính vì vậy, tôi rất ủng hộ chủ trương thi tuyển với các cầu vượt sông của tỉnh. Bởi thông qua thi tuyển, cơ quan chức năng sẽ nhận được các ý tưởng, góp ý để hoàn thiện phương án kiến trúc, tạo điểm nhấn đô thị. Quan trọng nhất, từ các ý tưởng đó, cơ quan chức năng tiếp thu, tổng hợp để có được phương án cuối cùng tạo ra được bản sắc, nét riêng cho đô thị Đồng Nai” - ông Khương Nguyễn Đức Chương chia sẻ.

Phạm Tùng

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/kinh-te/202509/thi-tuyen-kien-truc-cau-vuot-song-de-thay-doi-dien-mao-do-thi-a621a76/