Ngày 5/6/1911, từ Bến Nhà Rồng, Nguyễn Tất Thành đã rời Tổ quốc, bắt đầu cuộc hành trình tìm con đường giải phóng dân tộc, giải phóng đất nước. Nguồn: Tư liệu/TTXVN 

Từ vòng quanh thế giới

Ngày 6/7/1911, con tàu cập bến Marseille miền Nam nước Pháp. Khi đặt chân lên nước Pháp, Người ngạc nhiên vì ở đây cũng có nhiều người nghèo như ở Việt Nam và cũng có nhiều tệ nạn xã hội. Người thắc mắc: Tại sao người Pháp không “khai hóa” đồng bào của họ trước khi đi “khai hóa” chúng ta.

Đầu năm 1912, Nguyễn Tất Thành thực hiện chuyến đi vòng quanh châu Phi. Cuối năm 1912, Nguyễn Tất Thành dừng lại ở Mỹ. Từ năm 1913 - 1917, Nguyễn Tất Thành sang Anh. Trên hành trình đi tìm con đường giải phóng dân tộc, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã phải làm nhiều nghề khác nhau, kiên trì chịu đựng mọi gian khổ: Phụ bếp trên tàu, xúc tuyết, bồi bàn, làm vườn, làm thợ ảnh... Người phải sống kham khổ nhưng cũng chính từ những công việc đó giúp Người có điều kiện tiếp xúc, hòa mình vào đời sống của người dân lao động để hiểu rõ bản chất thủ đoạn của chủ nghĩa tư bản đối với Nhân dân lao động trong nước và Nhân dân thuộc địa.

Từ 1917 - 1923, Nguyễn Tất Thành hoạt động ở nước Pháp với lý do: Để tìm hiểu kẻ thù của dân tộc mình ngay trên quê hương của họ, nơi ra đời những từ “Tự do - bình đẳng - bác ái” của cuộc cách mạng tư sản năm 1789. Đầu năm 1919, được sự giúp đỡ nhiệt tình của một số đảng viên tiên tiến, Người đã gia nhập Đảng Xã hội Pháp. Vì theo Người đó là tổ chức duy nhất ở Pháp bênh vực cuộc đấu tranh của Nhân dân Việt Nam, tổ chức duy nhất theo đuổi lý tưởng “Tự do - bình đẳng - bác ái”.

Tháng 6/1919, thay mặt nhóm người Việt Nam yêu nước tại Pháp, với tên gọi Nguyễn Ái Quốc, Người đã gửi bản “Yêu sách của Nhân dân An Nam” đến Versaille. Bản yêu sách gồm 8 điểm yêu cầu chính phủ Pháp trao trả một số quyền tự do, dân chủ cho Nhân dân Việt Nam. Dù bản Yêu sách không được chấp nhận nhưng đã tác động sâu sắc, mạnh mẽ làm thức tỉnh tinh thần yêu nước của những người Việt Nam. Đồng thời, là dấu hiệu mới mở đầu cho cuộc đấu tranh đòi quyền dân tộc cơ bản, quyền tự quyết thiêng liêng của dân tộc.

Sau gần 10 năm lao động, học tập, đấu tranh với một nghị lực phi thường và một bản lĩnh sáng tạo, khoa học, Nguyễn Ái Quốc đã từ chủ nghĩa yêu nước đến với chủ nghĩa Lênin khi Người đọc được “Sơ thảo lần thứ nhất những luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa” của Lênin đăng trên trang nhất Báo Nhân đạo trong ngày 16 và 17/7/1920. Từ đây, Người đã tìm thấy phương hướng và đường lối cơ bản của phong trào cách mạng giải phóng dân tộc, trong đó có cách mạng Việt Nam.

Trong bài“Con đường dẫn tôi tới Chủ nghĩa Lênin” (4/1960), Người đã viết: “Luận cương của Lênin làm cho tôi rất cảm động, phấn khởi, sáng tỏ, tin tưởng biết bao! Tôi vui mừng đến phát khóc lên. Ngồi một mình trong buồng mà tôi nói to lên như đang nói trước quần chúng đông đảo: “Hỡi đồng bào bị đọa đày đau khổ! Đây là cái cần thiết cho chúng ta, đây là con đường giải phóng chúng ta”.

Đến người Cộng sản đầu tiên của Việt Nam

 Tháng 12/1920, Nguyễn Ái Quốc tham dự Đại hội đại biểu toàn Quốc lần thứ 18 của Đảng Xã hội Pháp họp tại thành phố Tour. Tại Đại hội, Người đã tán thành việc thành lập Đảng Cộng sản Pháp, trở thành một trong những người sáng lập Đảng Cộng sản Pháp và là người Cộng sản đầu tiên của dân tộc Việt Nam. Sự kiện này đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Người, từ chủ nghĩa yêu nước chân chính đến chủ nghĩa cộng sản.

Sau đại hội Tour, người Cộng sản Việt Nam đầu tiên - Nguyễn Ái Quốc đã bắt tay vào hoạt động nhằm đoàn kết, tổ chức và lãnh đạo Nhân dân các thuộc địa đấu tranh chống áp bức, giải phóng dân tộc, giải phóng xã hội và giải phóng con người. Người đã tham gia sáng lập Hội Liên hiệp thuộc địa, xuất bản tờ báo Người Cùng khổ; viết tác phẩm Bản án chế độ thực dân Pháp... nhằm tố cáo sự nô dịch của chủ nghĩa thực dân, thức tỉnh ý thức quật cường của các dân tộc bị áp bức.

Những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc trong Đảng Cộng sản Pháp, đặc biệt là trong việc tổ chức, đoàn kết các dân tộc thuộc địa đấu tranh theo tư tưởng của Lênin đã được quốc tế cộng sản chú ý và đánh giá cao.

Tháng 6/1923, được sự giúp đỡ của Đảng Cộng sản Pháp, Nguyễn Ái Quốc rời nước Pháp sang Liên Xô để tham dự Hội nghị quốc tế Nông dân và Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản. Tại Đại hội lần thứ V Quốc tế Cộng sản, trong, phiên họp thứ 16, ngày 27/6/1924, Nguyễn Ái Quốc đã phát biểu và kêu gọi: “Cần tập trung tất cả sức lực và nghị lực của chúng ta vào vấn đề thuộc địa cũng như các vấn đề khác để thực hiện trong thực tế những lời giáo huấn của Lênin”.

Những hoạt động thực tiễn trên đất nước Liên Xô đã cổ vũ cho Nguyễn Ái Quốc kiên trì đấu tranh bảo vệ và phát triển sáng tạo tư tưởng của Lênin về vấn đề dân tộc và thuộc địa. Đồng thời giúp Người có điều kiện khảo nghiệm, chứng kiến thành tựu của nhà nước và nhân dân Xô Viết, luận giải về vấn đề thuộc địa, cách mạng thuộc địa trong mối quan hệ với sự nghiệp cách mạng vô sản thế giới.

Được sống, học tập, làm việc tại Quốc tế Cộng sản bên cạnh những nhà lãnh đạo lỗi lạc của các đảng anh em, được hòa mình vào thực tiễn trên quê hương của Cách mạng tháng Mười và đất nước của Lênin vĩ đại, trình độ lý luận của Nguyễn Ái Quốc được nâng cao, uy tín chính trị được củng cố. Kể từ đây, “Người đã được chuẩn bị về mọi mặt để lên đường về gần Tổ quốc, gánh vách sứ mệnh trọng đại mà lịch sử đã lựa chọn và giao phó: Chuẩn bị về chính trị và tư tưởng để tiến tới thành lập một Đảng Cộng sản ở Việt Nam” [1].

[1] Học Viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2018), Hồ Chí Minh - Tiểu sử, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.161.

Lê Hà

Nguồn: https://huengaynay.vn/chinh-tri-xa-hoi/vuot-trung-duong-tim-con-duong-giai-phong-dan-toc-dung-dan-154336.html