Đưa lễ hội về cơ sở
Năm 2000, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) tại thị xã Điện Bàn được phát động. Thực hiện chỉ đạo của Huyện ủy - UBND huyện Điện Bàn (nay là thị xã) về chủ trương đưa lễ hội về cơ sở, Điện Quang là xã đầu tiên tổ chức lễ hội thanh minh.
Lễ hội diễn ra từ mùng 1 - 10/3 âm lịch với nhiều nội dung phong phú, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, có chương trình lễ rước, lễ tế tổ tiên của 97 tộc họ sinh sống vùng Gò Nổi.
Theo số liệu thống kê, đến cuối năm 2024 toàn thị xã Điện Bàn có 53.448 gia đình văn hóa, đạt tỷ lệ 96,1%; 140/140 thôn khối phố văn hóa; 378 tộc họ được công nhận tộc văn hóa; 164/169 cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa.
Trong khi đó, đối với đời sống cộng đồng cư dân miền biển ở Điện Dương, lễ hội cầu ngư là dịp sinh hoạt văn hóa tâm linh quan trọng của người dân địa phương. Lễ hội có quy mô lớn nhất trong năm, gắn với niềm tin và ước vọng được ngư thần phù hộ cho vạn chài “tấn tài, tấn lợi, tấn bình an”.
Lễ hội cầu ngư, hát bả trạo đã trở thành nét văn hóa trong cộng đồng của cư dân vùng biển, hàm chứa những giá trị văn hóa truyền thống, hướng về cội nguồn tổ nghề, được tổ chức trang trọng, văn minh, phù hợp với phong tục tập quán địa phương.
Lễ hội tịch điền cũng đã trở thành lễ hội truyền thống không chỉ của nhân dân xã Điện Tiến mà cả những địa phương phát triển nông nghiệp, tổ chức vào mùng 1/10 âm lịch hằng năm tại đình làng Diệm Sơn.
Ngoài ý nghĩa cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, lễ hội còn là dịp để nhân dân hòa mình vào các trò chơi dân gian, các môn thể thao truyền thống.
Thu hút đông đảo người xem nhất là hoạt động cày đường cày đầu tiên, chọn con trâu to khỏe, khoác một tấm lụa đỏ lên lưng, đi sau là lãnh đạo xã trong trang phục nông dân điều khiển con trâu cày trong tiếng hò reo cổ vũ của người dự xem.
Ông Phạm Văn Ba - Trưởng phòng Văn hóa - Khoa học và Thông tin thị xã Diện Bàn cho biết: “Các lễ hội nêu trên thực sự trở thành hoạt động văn hóa du lịch, quảng bá hình ảnh mảnh đất và người Điện Bàn đến du khách. Qua đó góp phần bảo tồn, gìn giữ, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống, giáo dục cho thế hệ trẻ thêm yêu quý và tự hào về xứ đất”.
Nhân rộng mô hình văn hóa
Xây dựng gia đình văn hóa là mô hình được xác định cốt lõi của phong trào TDĐKXDĐSVH trên địa bàn thị xã. Hầu hết gia đình tham gia phong trào đều thực hiện tốt các nội dung, tiêu chuẩn xây dựng gia đình văn hóa, có ý thức tự giác trong việc gìn giữ các giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp như hiếu nghĩa, thủy chung, kính trên nhường dưới... Vai trò của người phụ nữ ngày càng được đề cao, người già, tàn tật được chăm sóc, trẻ em được vui chơi, học tập và trách nhiệm với cộng đồng, làng xóm được nâng lên.
Mô hình xây dựng thôn, khối phố văn hóa được triển khai đồng bộ trên 140 khu dân cư. Văn bản chỉ đạo của Trung ương về các tiêu chí, quy trình, hồ sơ thủ tục đăng ký xây dựng và công nhận thôn, khối phố văn hóa được hướng dẫn chi tiết đến từng thôn, khối phố.
Thị xã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương xây dựng hương ước, quy ước gắn với chuẩn mực đạo lý và đạo đức truyền thống của dân tộc, phát huy tính tự quản của cộng đồng dân cư... Năm 1999, Điện Bàn chỉ có 1 thôn Châu Lâu (xã Điện Thọ) được công nhận thôn văn hóa, đến nay thị xã có 100% thôn, khối phố văn hóa.
Việc triển khai đăng ký xây dựng mô hình tộc họ văn hóa cũng được nhiều địa phương thực hiện. Thông qua mô hình, nổi lên nhiều tộc họ hoạt động hiệu quả như tộc Võ Ngọc (phường Điện Ngọc), Nguyễn Phi (xã Điện Phong), Lê Văn (xã Điện Hòa), Trần Ngọc (xã Điện Quang)…
Các tộc thường xuyên nhắc nhở, động viên con cháu thực hiện quy định của pháp luật, vận động lập quỹ khuyến học, khuyến tài giúp đỡ con cháu vượt khó học tập, tạo sinh kế để con cháu lao động sản xuất thoát nghèo.
Ông Phan Ngọc Hải - Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thị xã Điện Bàn cho biết: “Việc tuyên truyền, vận động, tập hợp các tầng lớp nhân dân để xây dựng và thực hiện các mô hình văn hóa ở cộng đồng dân cư được nhân dân đồng thuận hưởng ứng.
Đặc biệt, dịp kỷ niệm ngày truyền thống MTTQ Việt Nam (18/11) hằng năm, các gia đình, thôn, khối phố và các tộc họ được biểu dương, khen thưởng tạo khí thế phấn khởi, động viên nhân dân thực hiện tốt phong trào TDĐKXDĐSVH trên địa bàn thị xã”.
Nguồn: https://baoquangnam.vn/xay-dung-doi-song-van-hoa-o-dien-ban-3156038.html
Bình luận (0)