Xếp thứ 6 toàn quốc, Bắc Ninh tiếp tục khẳng định vị thế dẫn đầu về đổi mới sáng tạo

BẮC NINH - Theo kết quả vừa được Bộ Khoa học và Công nghệ công bố, năm 2025, tỉnh Bắc Ninh xếp thứ 6 toàn quốc về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (viết tắt là PII - Provincial Innovation Index). Kết quả này phản ánh nỗ lực của tỉnh trong việc xây dựng môi trường và khuyến khích doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.

Lãnh đạo Sở khoa học và Công nghệ Bắc Ninh ký kết hợp tác với Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia nhằm thúc đẩy chương trình đổi mới, sáng tạo trên địa bàn tỉnh.

Kết quả xếp hạng càng có ý nghĩa khi Bắc Ninh đang trong quá trình trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của vùng và cả nước, hướng đến mục tiêu trở thành đô thị trực thuộc Trung ương trước năm 2030.

Mở rộng không gian cho đổi mới sáng tạo

Bộ chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương gồm 52 yếu tố thành phần, chia làm 7 trụ cột gồm: 5 trụ cột đầu vào phản ánh những yếu tố tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, 2 trụ cột đầu ra phản ánh kết quả tác động của khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo vào phát triển kinh tế - xã hội.

Tính tổng hợp các điểm thành phần, năm 2025, tỉnh Bắc Ninh đạt 48,76 điểm, đứng thứ 6 toàn quốc. Việc vươn lên nhóm đầu cho thấy địa phương đã xây dựng được nền tảng quan trọng, từ thể chế, chính sách đến hạ tầng và môi trường khuyến khích đổi mới sáng tạo. Số điểm cụ thể: Thể chế 59,17 điểm; vốn con người- nghiên cứu và phát triển 39,99 điểm; cơ sở hạ tầng 62,30 điểm; trình độ phát triển của thị trường 47,43 điểm; trình độ phát triển của doanh nghiệp 56,40 điểm; sản phẩm tri thức, sáng tạo và công nghệ 28,74 điểm; tác động 60,20 điểm.

Theo ông Nguyễn Phúc Thương, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, sau sáp nhập tỉnh, Bắc Ninh có nhiều lợi thế để phát triển, thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Một trong những lợi thế nổi bật của tỉnh Bắc Ninh là cơ cấu kinh tế công nghiệp, dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn với sự hiện diện của hàng trăm doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và những tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới. Đây vừa là cơ sở để lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo, vừa tạo ra nhu cầu ứng dụng công nghệ, cải tiến quản trị và sản phẩm liên tục. Đồng thời, các khu công nghiệp cũng thu hút nhân lực chất lượng cao, phát triển các dịch vụ nghiên cứu và phát triển (R&D), thiết kế và sản xuất thông minh.

Ngoài lợi thế công nghiệp, Bắc Ninh còn có nền tảng giáo dục, đào tạo và truyền thống hiếu học. Tỷ lệ học sinh, sinh viên theo học các ngành kỹ thuật, công nghệ ở mức cao; nhiều trường đại học, cao đẳng, cơ sở nghiên cứu đóng trên địa bàn đã và đang tham gia tích cực vào hoạt động đổi mới sáng tạo. Đây là nguồn lực quan trọng để kết nối với doanh nghiệp, hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo đa chiều.

Không chỉ dựa vào lợi thế sẵn có, Bắc Ninh cũng thể hiện quyết tâm chính trị rõ nét trong việc cụ thể hóa các chủ trương của Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Những Nghị quyết chuyên đề của tỉnh cùng các chương trình hành động cụ thể, tạo nền tảng để Bắc Ninh giữ vững và nâng cao vị thế trong bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo quốc gia. Trong đó, ngành Khoa học công nghệ tỉnh tập trung tham mưu một số giải pháp trọng tâm để xác định rõ nhiệm vụ của từng tổ chức trong hệ thống chính trị, từng cơ quan, đơn vị, địa phương và các tầng lớp nhân dân. Trọng tâm là các chính sách cụ thể hoá Luật Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo năm 2025; các chính sách hỗ trợ, thu hút nguồn nhân lực, khuyến khích khởi nghiệp, phát triển công nghệ chiến lược, công nghiệp bán dẫn, công nghiệp sinh học; thành lập Quỹ đầu tư mạo hiểm, Quỹ phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

Tỉnh Bắc Ninh xếp thứ 6 trong số các tỉnh, thành phố về Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương.

Cùng đó, tỉnh tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Ưu tiên phát triển hạ tầng số đồng bộ, hiện đại, an toàn, kết nối cao; tập trung tạo lập, chia sẻ và khai thác dữ liệu một cách hiệu quả, bảo đảm "đúng - đủ - sạch - sống - thống nhất - dùng chung". Bổ sung, hiện thực hoá các không gian phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo trong Quy hoạch tỉnh, trọng tâm là khu công nghệ thông tin tập trung, khu công nghiệp công nghệ số, khu công nghiệp chế biến nông sản công nghệ cao, các khu đô thị đại học. Đẩy mạnh hoạt động truyền thông về khoa học và công nghệ; phát động các phong trào thi đua; gắn trách nhiệm của người đứng đầu; các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra phải yêu cầu sản phẩm cụ thể; khắc phục tình trạng triển khai hình thức; ứng dụng công cụ số để đánh giá, đo lường mức độ hoàn thành.

Cán bộ tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính lưu động cho người dân tại khu phố Doi Sóc (phường Từ Sơn)- một cách làm sáng tạo của địa phương.

Tiêu biểu là việc tỉnh đã và đang triển khai áp dụng danh mục 96 thủ tục hành chính triển khai cơ chế “Luồng xanh 24 giờ” và “Luồng xanh 60%” đối với các dự án trọng điểm, dự án thuộc lĩnh vực khoa học công nghệ, qua đó rút ngắn thời gian giải quyết thủ tục, tạo bước đột phá trong cải cách hành chính, cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh. Đặc biệt, Bắc Ninh đứng vị trí số một toàn quốc về Bộ chỉ số phục vụ người dân, doanh nghiệp, tiên phong trong cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin vào phục vụ đời sống nhân dân.

Kết quả chung, Bắc Ninh được đánh giá cao ở 5 chỉ số điểm mạnh trong Chỉ số đổi mới sáng tạo năm 2025: Giá trị xuất khẩu/GRDP; Đầu tư trực tiếp của nước ngoài/GRDP; Số lượng doanh nghiệp có chứng chỉ ISO/1,000 DN; Số học sinh đạt giải kỳ thi học sinh giỏi quốc gia trung học phổ thông; Tài chính vi mô/GRDP. Đây là nền tảng quan trọng để thúc đẩy chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực quản trị và hội nhập sâu rộng.

Huy động cả hệ thống chính trị duy trì, cải thiện chỉ số PII

Dù đạt kết quả ấn tượng, nhưng theo đánh giá chi tiết, Bắc Ninh vẫn còn hạn chế cần khắc phục. Trong 7 trụ cột của Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII), có chỉ số ở mức khá thấp, cho thấy sự phát triển chưa đồng đều. Điển hình như chỉ số sản phẩm trí tuệ, sáng tạo và công nghệ chỉ đạt 28,74 điểm, xếp dưới trung bình cả nước. Trong đó, tỷ lệ dự án/đề án khởi nghiệp sáng tạo trong tổng số doanh nghiệp mới thành lập chỉ đạt 0,57 điểm, xếp hạng 28/63 tỉnh, thành; chi ngân sách địa phương cho khoa học và công nghệ/GRDP chỉ đạt 0,02%, đứng gần cuối bảng (61/63). Tốc độ tăng năng suất lao động đạt 0,97, cũng chỉ đứng thứ 47 cả nước. Điều này phản ánh thực tế hoạt động đổi mới sáng tạo hiện vẫn dựa nhiều vào khu vực FDI, trong khi nội lực của doanh nghiệp trong tỉnh, nhất là khối doanh nghiệp nhỏ và vừa còn yếu và thiếu bền vững.

Có thể thấy, chỉ số PII bao phủ ở tất cả các ngành, lĩnh vực. Vì vậy, để giữ vững và nâng cao thứ hạng trong bảng xếp hạng đổi mới sáng tạo, Sở Khoa học và Công nghệ với vai trò là cơ quan tham mưu sẽ đề xuất tỉnh trương hoàn thiện cơ chế, chính sách, tăng cường đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, huy động mạnh mẽ nguồn lực xã hội hóa. Tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, đầu tư vào đổi mới công nghệ, đăng ký sáng chế, giải pháp hữu ích, thương hiệu, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm gắn với truy xuất nguồn gốc. Chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế số, công nghiệp 4.0. Thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, áp dụng các giải pháp công nghệ số như trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn (Big Data)...

Trường Cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh thường xuyên đưa hoạt động đổi mới sáng tạo vào giảng dạy và học tập.

Trao đổi về những vấn đề cần giải trong quyết thời gian tới, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Phúc Thương khẳng định: “Đổi mới sáng tạo không chỉ là khẩu hiệu mà đang được cụ thể hóa bằng hành động, bằng những dự án, sản phẩm và doanh nghiệp cụ thể. Cả hệ thống chính trị cần coi đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, gắn với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Mục tiêu là duy trì vị trí top 10 toàn quốc về Chỉ số PII hàng năm. Bên cạnh nỗ lực của ngành Khoa học và Công nghệ, rất cần sự vào cuộc mạnh mẽ của các sở, ngành, cộng đồng doanh nghiệp, các cơ sở đào tạo, nghiên cứu và toàn xã hội. Chỉ khi có sự gắn kết, đồng hành của tất cả các chủ thể, tỉnh mới có thể xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo hiện đại, toàn diện, tạo động lực cho phát triển nhanh và bền vững”.

Với quyết tâm chính trị cao, sự chủ động của cộng đồng doanh nghiệp cùng sự sáng tạo của người dân, Bắc Ninh hoàn toàn có cơ sở để khẳng định vị thế tiên phong trong hành trình đưa đổi mới sáng tạo trở thành động lực phát triển chủ đạo của tỉnh trong những năm tới.

 

Dương Hoàn- Huyền Thương

Nguồn: https://baobacninhtv.vn/xep-thu-6-toan-quoc-bac-ninh-tiep-tuc-khang-dinh-vi-the-da-n-dau-ve-doi-moi-sang-tao-postid428028.bbg