Bộ Nông nghiệp và Môi trường cảnh báo sắp có biến động lớn về giá đất

.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa gửi báo cáo tới Bộ Tài chính, phục vụ cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá quý II-2025.

Theo đó, dự báo diễn biến giá đối với công tác quản lý, điều hành giá đất trong quý III và cả năm 2025, Bộ NN&MT cho rằng, việc bỏ khung giá đất cùng với những quy định về bảng giá đất đã giúp quản lý đất đai, phát triển thị trường bất động sản trên cơ sở giá đất minh bạch và tiệm cận hơn với thị trường.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, một số địa phương chưa kịp thời cập nhật biến động giá đất phổ biến trên thị trường, khiến bảng giá đất không phản ánh đúng thực tế.

Cùng với đó, tại một số địa phương có sự chênh lệch rất lớn giữa giá khởi điểm và giá trúng đấu giá.

Tình trạng này có thể bị lợi dụng để trục lợi qua đấu giá đất, gây nhiễu loạn thị trường nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

Bộ NN&MT đánh giá sẽ có sự biến động lớn về giá đất khi nhiều địa phương ban hành bảng giá đất mới. Ảnh: Thạch Thảo

Đối với các quy định mới của Luật Đất đai năm 2024 và các văn bản hướng dẫn thi hành về giá đất, bước đầu cho thấy các chính sách mới đã mang lại hiệu quả như phân cấp, phân quyền xác định giá đất, quyết định giá đất...

Tuy nhiên, nhiều địa phương còn hạn chế về nguồn nhân lực, kinh nghiệm, lúng túng nên chưa ban hành kịp thời, đầy đủ các văn bản quy định chi tiết, chưa tạo hành lang pháp lý đầy đủ, đồng bộ; chưa giải quyết kịp thời yêu cầu của người dân, doanh nghiệp trong tiếp cận đất đai, giải quyết thủ tục hành chính.

“Thời gian tới, nhiều địa phương sẽ ban hành bảng giá đất mới, sẽ có sự biến động lớn về mức giá đất được điều chỉnh mới. Mỗi địa phương sẽ có biên độ điều chỉnh khác nhau nên thị trường bất động sản sẽ chịu nhiều tác động”, Bộ NN&MT lưu ý.

Kiến nghị quản lý, điều hành giá đất trong quý III và cả năm 2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường nhấn mạnh cần theo dõi, cập nhật kịp thời biến động giá đất trên thị trường, đồng thời từng bước xây dựng cơ sở dữ liệu giá đất đến từng thửa đất.

Theo Bộ, tại những khu vực hoặc vị trí cần áp dụng bảng giá đất nhưng chưa phù hợp với thực tế, UBND cấp tỉnh căn cứ quy định pháp luật và điều kiện cụ thể tại địa phương để điều chỉnh bảng giá đất, thời gian áp dụng đến hết ngày 31-12-2025.

Việc điều chỉnh bảng giá đất được thực hiện theo hướng dẫn tại Điều 17, Nghị định số 71/2024/NĐ-CP của Chính phủ. Bộ cũng cho biết, các quy định về giá đất tại nghị định này dự kiến sẽ được sửa đổi, bổ sung để phù hợp hơn với thực tiễn.

Bên cạnh đó, cần rà soát các quy định trong một số luật như: Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và các luật liên quan khác nhằm đánh giá tổng thể tác động qua lại đến giá nhà, đất.

“Cần mở rộng phạm vi và đối tượng áp dụng bảng giá đất, đồng thời thu hẹp các trường hợp phải xác định giá đất cụ thể. Quy định rõ trách nhiệm của từng cơ quan trong quá trình tính thu nghĩa vụ tài chính”, Bộ Nông nghiệp và Môi trường kiến nghị.

Đặc biệt, Bộ NN&MT cho rằng cần rà soát bảng giá đất đã ban hành theo Luật Đất đai năm 2013 để xem xét điều chỉnh cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương. Đồng thời, chuẩn bị các điều kiện cần thiết phục vụ việc xây dựng bảng giá theo Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực thi hành từ 1-1-2026.

Bộ này lưu ý, quá trình điều chỉnh phải tập trung vào phân tích, đánh giá tác động, có lộ trình phù hợp, xác định khu vực, vị trí hợp lý đối với từng loại đất, tổ chức lấy ý kiến các bên liên quan, hạn chế phản ứng bất bình, thiếu đồng thuận trong xã hội.

Tại văn bản này, Bộ NN&MT cũng kiến nghị xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm các quy định trong đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường. Để hạn chế tình trạng này, khi tổ chức đấu giá đất, các địa phương phải công khai quy hoạch, điều chỉnh bảng giá đất, công khai đối tượng bỏ cọc.

Bên cạnh đó, xử lý các trường hợp cố ý gây khó khăn, làm chậm tiến độ triển khai các dự án nhà ở; các trường hợp trốn thuế, kê khai không đúng với thực tế chuyển nhượng nhà đất, vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất, dự án nhà ở chậm tiến độ, gây lãng phí nguồn lực đất đai.