Đồng chí Phạm Thị Thanh Trà, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Nội vụ, Phó trưởng ban chỉ đạo của Chính phủ về sắp sếp đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp giới thiệu chuyên đề tại Hội nghị
Đây là nhấn mạnh của Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà tại Hội nghị toàn quốc tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến công tác tổ chức xây dựng Đảng, quản lý nhà nước, tổ chức và hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị ở cấp xã (mới), chiều 14/6.
Tại đây, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà đã giới thiệu chuyên đề: "Báo cáo tổng quan về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của chính quyền địa phương 2 cấp; những vấn đề chung về phân cấp, phân quyền và phân định thẩm quyền cho chính quyền địa phương 2 cấp".
Bộ trưởng nhấn mạnh cả nước chuẩn bị chuyển sang mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với mục tiêu tinh gọn bộ máy, giảm bớt tầng nấc trung gian, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động, đồng thời bảo đảm chính quyền gần dân, sát dân và phục vụ người dân tốt hơn.
"Chính quyền địa phương 2 cấp là nơi mà mỗi cấp chính quyền không chỉ là cơ quan thực thi, mà còn là chủ thể được trao quyền quyết định, được ràng buộc trách nhiệm, được tổ chức lại để phục vụ người dân tốt hơn. Đồng thời, mỗi cấp chính quyền thực sự là một trung tâm kiến tạo phát triển cho địa phương và cho đất nước trong giai đoạn phát triển mới, kỷ nguyên mới", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.
Theo Bộ trưởng, ngày 12/6 vừa qua, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh, qua đó giảm từ 63 tỉnh, thành phố còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương.
Tiếp đó, vào ngày 16/6 tới, Quốc hội sẽ thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Ngay sau đó, Chủ tịch Quốc hội sẽ thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội ký 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã thuộc các tỉnh, thành phố sau sáp nhập.
"Những nội dung trên đều đang được triển khai đồng bộ, để đến ngày 1/7 tới đây, cả nước chính thức vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp với đầy đủ cơ sở chính trị, cơ sở pháp lý và yêu cầu thực tiễn vì mục tiêu phát triển bền vững trong tương lai”, Bộ trưởng nói.
Theo người đứng đầu Bộ Nội vụ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) sẽ được thông qua vào đầu tuần tới, thể hiện tư duy lập pháp mới, trong đó thiết kế rõ ràng, rành mạch chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng cấp chính quyền, từng chủ thể và từng thiết chế.
Việc xây dựng mô hình chính quyền hai cấp dựa trên 5 yêu cầu cấp thiết: Về chính trị và thể chế; về đổi mới mô hình tổ chức để khắc phục bất cập hiện nay; về quản trị địa phương chủ động – trách nhiệm – hiệu quả; về yêu cầu chuyển đổi số và phát triển bền vững; về tái cấu trúc đơn vị hành chính gắn với không gian phát triển mới.
“Đây là sự thể hiện quyết tâm chính trị cao độ của Đảng, Nhà nước, đặc biệt là Bộ Chính trị, Ban Bí thư và Tổng Bí thư Tô Lâm trong việc đổi mới toàn diện bộ máy hành chính nhà nước”, Bộ trưởng nói.
Lãnh đạo Bộ Nội vụ, các đơn vị thuộc, trực thuộc Bộ dự Hội nghị tại điểm cầu Bộ Nội vụ
Vai trò “nhạc trưởng” của Chủ tịch UBND tỉnh
Một điểm đáng chú ý trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp cũng như dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) đó là việc nâng tầm vị trí, vai trò, chức năng của UBND cấp tỉnh, từ một cơ quan quản lý hành chính thuần túy, trở thành một trung tâm điều hành thống nhất, thực thi pháp luật, chủ động và điều tiết phát triển bền vững tại địa phương.
"UBND cấp tỉnh được xác định là chủ thể quản trị địa phương toàn diện, điều hành trực tiếp toàn bộ hoạt động của hệ thống hành chính cấp tỉnh đến cấp xã; đồng thời là đầu mối kết nối, tổ chức thực thi pháp luật, chính sách công, chiến lược phát triển trên không gian địa phương, liên thông phân tầng đa ngành, từ trung ương đến cấp tỉnh và tỉnh với cấp xã. Những nhiệm vụ cũng là nơi thể hiện rõ tư duy hành chính kiến tạo, hành động và phục vụ nhân dân", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh.
Chủ tịch UBND tỉnh không còn chỉ là người đứng đầu chính quyền hành chính cấp tỉnh, mà còn là "hạt nhân" điều hành, góp phần hiện thực hóa mô hình quản trị địa phương hiện đại.
"Đây là bước chuyển từ điều hành tập thể sang phát huy vai trò cá nhân, gắn với chế độ, trách nhiệm rõ ràng, cụ thể, đồng thời là sự thay đổi tư duy thể chế - từ hành chính phân tán sang điều hành tập trung, đề cao trách nhiệm cá nhân.
Trước đây vấn đề gì cũng phải chờ quyết định tập thể của UBND rồi HĐND, vòng đi vòng lại thì mất cơ hội, không thể giải quyết công việc một cách kịp thời cho người dân và doanh nghiệp được", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Dự thảo luật lần này mở rộng nhóm nhiệm vụ độc lập của chủ tịch UBND cấp tỉnh từ 11 lên 23, thể hiện rõ vai trò "nhạc trưởng trong vận hành chính quyền địa phương". Trong đó có 5 nhóm nhiệm vụ tiêu biểu, đó là: Tổ chức, chỉ đạo thi hành pháp luật; điều hành thống nhất bộ máy hành chính từ tỉnh đến xã; phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ và chủ động; quyết định thay mặt tập thể UBND khi cần thiết và xử lý các tình huống phát sinh vượt quá khả năng giải quyết của cấp dưới.
"Khi chủ tịch UBND tỉnh xác định cơ quan chuyên môn hoặc cấp xã có dấu hiệu né tránh, đùn đẩy thì chủ tịch UBND tỉnh có quyền xử lý", Bộ trưởng nói rõ.
Đặc biệt, lần đầu tiên trong luật, chủ tịch UBND tỉnh được trao quyền trực tiếp phân cấp, ủy quyền cho cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp, chính quyền cấp xã và các phó chủ tịch UBND. Điều này được kỳ vọng sẽ giúp khắc phục tình trạng trì trệ, ách tắc trong giải quyết công việc hành chính tại địa phương.
Bộ trưởng khẳng định, việc mở rộng thẩm quyền cho Chủ tịch UBND cấp tỉnh nhằm phát huy vai trò cá nhân, khắc phục tình trạng "mờ nhạt" vai trò của người đứng đầu, đồng thời mở rộng không gian hành động gắn với cơ chế kiểm soát quyền lực, thiết kế quyền lãnh đạo điều hành trực tiếp, không qua trung gian…
UBND cấp xã: Tuyến đầu hành động, hiện thân của chính quyền với người dân
Đối với cấp xã, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cũng nhấn mạnh các nhiệm vụ, quyền hạn cốt lõi trong lĩnh vực quản lý của nhà nước tại cấp xã.
Đó là: Tổ chức thực hiện pháp luật và điều hành hành chính; quản lý phát triển kinh tế, xã hội tại địa phương; quản lý tài chính, ngân sách, đầu tư công tại địa phương; quản lý đất đai, tài nguyên, môi trường, trật tự xây dựng; quản lý dân cư, hộ tịch, an ninh, quốc phòng tại cộng đồng; tổ chức cung ứng dịch vụ công cơ bản thiết yếu và phục vụ an sinh xã hội cho người dân; thực hiện cải cách hành chính, chính quyền số, công dân số; tổ chức bộ máy nhân sự và quản lý công của công chức cấp xã.
Theo Bộ trưởng, UBND cấp xã sẽ thực sự là tuyến đầu, là nơi thực hiện hóa mọi chính sách thành hành động cụ thể, là nơi mà người dân "chạm vào chính quyền hằng ngày".
UBND cấp xã không còn là "cánh tay nối dài" mà là một "bộ não" điều hành tại cơ sở. Vì vậy, việc xác lập rõ ràng, đầy đủ và cải cách mạnh mẽ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của UBND xã không chỉ là một bước tiến về mặt pháp lý mà còn là một cam kết chính trị của nhà nước với nhân dân.
Bộ trưởng mong muốn với cán bộ công chức các xã nhận thức được đầy đủ về chức năng, nhiệm vụ của cấp xã để đáp ứng yêu cầu vận hành của chính quyền địa phương là cấp gần dân nhất để phục vụ nhân dân.
Đối với Chủ tịch UBND xã, trong luật xác định có 17 nhiệm vụ, quyền hạn, tăng 10 nhiệm vụ quyền hạn; Chủ tịch UBND phường thì có 23 nhiệm vụ quyền hạn, tăng 12 nhiệm vụ quyền hạn so với luật hiện hành. Ngoài ra là các nhiệm vụ từ cấp huyện chuyển về...
Theo Bộ trưởng, đối với mô hình mới, UBND cấp xã, nhất là Chủ tịch UBND xã chính là hiện thân cụ thể nhất của chính quyền trong mắt nhân dân; là người lãnh đạo tại chỗ, người điều hành tại hiện trường và là người chịu trách nhiệm trực tiếp về hiệu quả quản trị tại địa phương.
"Vì vậy, hơn lúc nào hết, Chủ tịch UBND xã cần phải am hiểu về pháp luật, vững vàng về hành pháp và minh bạch, hành xử gần gũi với nhân dân để có thể đáp ứng được những yêu cầu nhiệm vụ trong việc điều hành của chính quyền địa phương cấp xã", Bộ trưởng nhấn mạnh.
Thu Giang
Nguồn: https://baochinhphu.vn/bo-truong-noi-vu-cap-xa-khong-con-la-canh-tay-noi-dai-ma-la-bo-nao-dieu-hanh-tai-co-so-102250614185319275.htm
Bình luận (0)