Chàng trai mồ côi kiếm hàng trăm triệu đồng nhờ trồng cà chua trên núi đồi Mù Cang Chải

Tuổi thơ cơ cực

Trong cái se lạnh đặc trưng của vùng cao Mù Cang Chải, tôi có dịp ghé thăm khu đất trồng cà chua của anh Giàng A Giống. Khi sương sớm còn phủ mờ những luống đất, anh Giống đã tất bật gieo hạt cho vụ mới. “Để mở rộng mô hình và trồng xen canh, đầu năm nay tôi thuê thêm mảnh đất này”, anh vừa nở nụ cười vừa giới thiệu.

Ít ai biết, phía sau nụ cười ấy là một tuổi thơ cơ cực. Mẹ của Giống mất khi mới đẻ em trai Giống được ba ngày. Lúc đó, anh trai của Giống mới 4 tuổi. Không kham nổi cảnh gà trống nuôi con, người cha đành gửi em út đi làm con nuôi. Năm Giống học lớp 5, bố cũng qua đời. Từ đó, cậu bé Giống vừa đi học, vừa làm thuê kiếm sống.

Lên cấp 2, Giống được chuyển vào Trung tâm nuôi dưỡng trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt tỉnh Yên Bái (Trường SOS). Học hết lớp 9, anh trở về Mù Cang Chải học cấp 3. Trong một lần đi chợ, anh tình cờ gặp vợ chồng làm nghề mổ lợn, bán thịt và được họ nhận làm con nuôi. Anh vừa phụ bố mẹ nuôi bán hàng, vừa học hết lớp 12.

Anh Giàng A Giống trồng vụ cà chua trên mảnh đất mới

Ra trường, anh xin bố mẹ nuôi cho vay vốn mở quầy mổ riêng. Việc làm ăn ổn định, anh tích cóp mua đất, lập gia đình và mở thêm quán điện tử để tăng thu nhập. Tuy nhiên, việc kinh doanh quán điện tử không kéo dài được lâu khi điện thoại thông minh ngày càng phổ biến, lượng khách thưa dần. “Thấy nhiều người từ dưới xuôi lên thuê đất trồng hoa hồng, tôi nghĩ họ ở xa còn làm được, tại sao mình không thử?”, anh Giống chia sẻ.

Năm 2023, anh thuê gần 5.000 m2 đất tại xã Nậm Khắt để trồng hoa hồng theo mô hình của một số hộ dân quanh vùng. Thế nhưng, do thiếu kinh nghiệm và không đủ vốn đầu tư phân bón, vườn hoa phát triển kém, chất lượng không đạt. “Tôi thất bại, phải bán căn nhà được khoảng 200 triệu đồng để trả nợ”, Giống nhớ lại.

Khởi nghiệp với cà chua nhờ vay vốn thông qua tổ chức Đoàn

Lâm vào cảnh trắng tay, Giống vẫn không nản chí. Khi được bạn bè ở xã Ngọc Chiến (huyện Mường La, tỉnh Sơn La) giới thiệu về giống cà chua bi phù hợp khí hậu địa phương và có tiềm năng thu nhập cao, anh quyết định bắt đầu lại.

Qua giới thiệu của Đoàn xã, anh Giàng A Giống tiếp cận được nguồn vốn vay 200 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội. Anh dùng toàn bộ số tiền để đầu tư giống và phân bón, cải tạo lại mảnh đất cũ, trồng giống cà chua bi nhập từ Hà Nội và các tỉnh lân cận.

Thời gian đầu, anh thường xuyên sang xã Ngọc Chiến để học hỏi kỹ thuật. Theo anh Giống, khâu bón phân rất quan trọng, nhất là khi cây còn yếu. Ngoài ra, cà chua trồng ở vùng cao cần được ủ ấm, che chắn kỹ bằng bạt nilon để tránh gió, sương. Bù lại, khí hậu lạnh giúp cây ít sâu bệnh, phát triển tốt.

Mô hình cà chua bi giúp thu về trên 300 triệu đồng/ năm của chàng trai mồ côi tại huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái.

Trong quá trình chăm sóc, anh chỉ phun thuốc khi thực sự cần thiết, ưu tiên để cây phát triển tự nhiên. “Hôm lãnh đạo tỉnh đến thăm, tôi sẵn sàng hái quả ăn tại vườn vì cà chua sạch, không dùng thuốc trừ sâu”, anh kể.

Dù giống cà chua dưới xuôi thường chỉ tập trung trồng một vụ mỗi năm, anh vẫn liều thử vụ thứ hai mà không cải tạo đất. Năng suất vẫn cao. Sau một năm, anh thu hơn 300 triệu đồng, vừa trả nợ, vừa có vốn mở rộng. Hiện anh thuê thêm 2.000 m2 để trồng cà chua xen canh quanh năm.

Từ mô hình của anh, nhiều hộ dân trong xã đã đến học hỏi. Tính từ đầu năm 2025, đã có 5 người tìm hiểu làm theo, 2 hộ bắt đầu chuyển đổi từ trồng lúa sang cà chua. “Tôi sẵn sàng chia sẻ để bà con cùng phát triển”, anh Giống nói.

Anh Lý A Nhà - Phó Bí thư Đoàn xã Nậm Khắt, huyện Mù Cang Chải cho biết, nhờ mô hình cà chua, anh Giống được Ngân hàng Chính sách trao tặng giấy khen về sử dụng nguồn vốn vay hiệu quả, giấy khen thanh niên tiêu biểu của Đoàn xã Nậm Khắt. “Mô hình cà chua của anh Giàng A Giống là một trong những mô hình đầu tiên tại xã được nhiều bà con học hỏi”, anh Nhà chia sẻ.

Thành Đạt

Nguồn: https://tienphong.vn/chang-trai-mo-coi-kiem-hang-tram-trieu-dong-nho-trong-ca-chua-tren-nui-doi-mu-cang-chai-post1742598.tpo