 |
| Nhà báo Phan Hữu Minh chia sẻ về hành trình đi làm phim tài liệu Bác Hồ ở chiến khu. |
Với nhà báo Phan Hữu Minh (nguyên Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên, nguyên Giám đốc Đài Phát thanh - Truyền hình Thái Nguyên) phim tài liệu là sự kết hợp của tư liệu lịch sử, hình ảnh và cảm xúc, tạo nên một hình thức biểu đạt giàu chiều sâu, sức sống lâu dài và ý nghĩa xã hội bền vững.
Ông chia sẻ: Tôi yêu thích làm phim tài liệu bởi đó là cách tôi tri ân lịch sử, tôn vinh con người và lưu giữ những khoảnh khắc không thể lặp lại. Cũng bởi tình yêu đó mà trong sự nghiệp của mình ông đã trực tiếp thực hiện hàng trăm tập phim, trong đó nhiều tập phim có tiếng vang như: Những nẻo đường Việt Bắc, Đất và người Phương Nam, Địa danh mang dấu ấn thi ca, Ký sự hành trình theo Nhật ký Vũ Xuân…
Tương tự, với nhà báo Ngọc Linh (Đài Phát thanh - Truyền hình Thái Nguyên), phim tài liệu là thể loại báo chí đặc biệt nhất - nơi người làm báo có thể kể một câu chuyện dài hơi, đi sâu vào bản chất của con người và sự kiện. Sau nhiều năm trải nghiệm các thể loại tin tức, phóng sự, phản ánh, chị nhận ra sức mạnh của phim tài liệu nằm ở cách thể hiện: không dựa vào lời bình dẫn dắt mà bằng hình ảnh, tiếng động nền, âm thanh hiện trường và lời kể của chính nhân vật.
 |
| Nhà báo Ngọc Linh cùng ekip thực hiện chương trình truyền hình. |
Nhà báo Chu Thế Hà (Phó Tổng Biên tập Báo Thái Nguyên) nhìn nhận vai trò người làm phim tài liệu không khác gì người gìn giữ những lớp trầm tích văn hóa. Anh khẳng định: Nhân vật là yếu tố sống còn. Khi lời kể, tư liệu và hiện thực được dệt thành một chỉnh thể, phim tài liệu sẽ có chiều sâu. Nhưng muốn làm được điều đó, người viết kịch bản và lời bình phải có vốn văn hóa đủ đầy, có năng khiếu và hơn hết là có đam mê với sự thật.
Còn nhà báo Nguyên Ngọc (Báo Thái Nguyên) thì ví người làm phim tài liệu như “người kể chuyện lịch sử”. Với anh, phim tài liệu là thể loại giúp người làm báo “chậm lại, đi sâu vào góc khuất, chiêm nghiệm từng lớp thời gian”. Câu chuyện xúc động nhất trong sự nghiệp của anh là khi thực hiện bộ phim “Ở hai đầu trận thắng” đúng dịp kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ. "Khi chứng kiến các cựu chiến binh ôm bia mộ đồng đội giữa chiến trường xưa, tôi càng thấm thía giá trị của hòa bình và sự hy sinh thầm lặng. Những khoảnh khắc đó làm nên chiều sâu không thể thay thế của phim tài liệu" - anh chia sẻ.
Phía sau mỗi thước phim
Điều làm nên sức sống của phim tài liệu không nằm ở kỹ xảo hay ngân sách lớn, mà ở chiều sâu của nội dung, sự chân thật của cảm xúc và độ tin cậy của tư liệu. Chính vì thế, làm phim tài liệu là một hành trình đòi hỏi sự kiên nhẫn, tinh tế và nghiêm cẩn đến từng chi tiết. Thách thức lớn nhất không phải là kỹ thuật dựng phim, mà là làm sao để kể được một câu chuyện hấp dẫn, xúc động mà vẫn khách quan. Đặc biệt với những phim không lời bình - thể loại khó bậc nhất, người làm báo phải nhường lại sân khấu cho chính nhân vật và hiện thực lên tiếng.
Đó là lúc cảm xúc của người làm phim hòa quyện vào ống kính và truyền sang trái tim khán giả - nhà báo Ngọc Linh khẳng định. Những bộ phim không lời bình càng khó, vì chúng đòi hỏi sự đồng cảm sâu sắc. Khoảnh khắc xúc động nhất trong sự nghiệp của chị là khi thực hiện bộ phim “Chuyện ba người đàn bà câm”. Trong hơn một tháng ghi hình, ê-kíp đã nhiều lần rơi nước mắt khi chứng kiến những mảnh đời đặc biệt. Bộ phim không chỉ giành giải Bạc tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc mà còn để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng khán giả chính nhờ vào những khoảnh khắc “câm” chân thật, không tô vẽ.
 |
| Nhà báo Ngọc Linh nhận giải Bạc tại Liên hoan Truyền hình toàn quốc với phim tài liệu “Chuyện ba người đàn bà câm”. |
Từ góc nhìn quản lý, nhà báo Chu Thế Hà khẳng định: Phim tài liệu là tài liệu lưu trữ - quảng bá. Nó sống lâu hơn cả người làm phim. Vì vậy, từng chi tiết trong phim phải chính xác, từng khớp nối tư liệu phải được điều tra, so sánh kỹ lưỡng. Như bộ phim “Hành trình theo nhật ký Vũ Xuân” mà anh từng tham gia sản xuất từ năm 2006, đến nay vẫn được phát sóng đều đặn vào những khung giờ vàng của nhiều đài truyền hình trên cả nước bởi sức nặng của thông tin và cảm xúc trong phim là giá trị vĩnh cửu.
Trong bối cảnh báo chí đang chuyển mình mạnh mẽ, nhiều giá trị nghề nghiệp được định nghĩa lại, phim tài liệu vẫn giữ nguyên bản sắc: bền bỉ, sâu sắc và đầy cảm xúc. Từ những bộ phim khắc họa số phận con người đến các phóng sự ghi dấu chiến trường xưa, các nhà báo Thái Nguyên đã và đang là những “người kể chuyện của thời gian” góp phần xây dựng một kho tư liệu sống động không chỉ cho riêng Thái Nguyên mà cho cả dải đất hình chữ S thân thương.
Đặt niềm tin vào thế hệ tiếp nối, nhà báo Phan Hữu Minh kỳ vọng: Với lớp phóng viên trẻ, con đường đến với phim tài liệu có thể không dễ đi. Nhưng nếu có đủ đam mê, sự bền bỉ và niềm tin vào giá trị của sự thật, họ hoàn toàn có thể tiếp nối hành trình của những người đi trước bằng chính góc nhìn mới mẻ, sự nhạy cảm của thời đại và trái tim luôn rung động trước cuộc sống. Đó không chỉ là trách nhiệm nghề nghiệp, mà còn là cách để báo chí hôm nay tiếp tục khẳng định vai trò không thể thay thế của mình như một nhân chứng trung thực và đầy nhân văn của lịch sử.
Nguồn: https://baothainguyen.vn/xa-hoi/202506/chung-toi-di-lam-phim-23725a0/
Bình luận (0)