Mô hình chuyển đổi số cần thiết
Mô hình HTX điện tử được Hội đồng sách “Con đường tương lai” nghiên cứu như một giải pháp tích hợp giữa đổi mới mô hình và tiết kiệm từ thể chế – thể hiện rõ ràng tinh thần của bốn nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57, Nghị quyết 59, Nghị quyết 66, Nghị quyết 68) – “Bộ tứ trụ cột” đang đặt ra nền tảng tư duy và hành động cho toàn bộ hệ thống chính trị. Mô hình này cũng là một minh chứng cụ thể, một mô hình thực tế cụ thể hiện thực hóa Bộ tứ nghị quyết: Nghị quyết 57 thực hiện việc áp dụng công nghệ số, dữ liệu lớn, và ví điện tử để tổ chức lại hoạt động kinh tế nhỏ lẻ một cách thông minh, hiệu quả. Nghị quyết 59 thực hiện kết nối thị trường nội địa với thương mại điện tử quốc tế, đưa hộ cá thể vào chuỗi giá trị toàn cầu qua nền tảng số. Nghị quyết 66 thực hiện việc tổ chức lại hành lang pháp lý thông qua mô hình HTX điện tử như một “hệ sinh thái pháp lý mềm” – thay thế cho các mô hình quản lý cứng nhắc. Nghị quyết 68 thực hiện việc khơi thông và nâng đỡ hàng triệu hộ kinh doanh cá thể, để họ trở thành lực lượng kinh tế tư nhân năng động. Việc gắn kết bốn trụ cột này trong một mô hình hành động duy nhất không chỉ thể hiện tư duy tích hợp, mà còn là cách để rút ngắn khoảng cách từ nghị quyết đến đời sống.
HTX điện tử cũng là một nội dung trọng tâm trong Tập 2 của bộ sách “Con đường tương lai” nhằm đề xuất một hình thái tổ chức phù hợp với điều kiện Việt Nam – vừa mang tính số hóa, vừa thúc đẩy được khu vực hộ kinh doanh cá thể – vốn đang là điểm nghẽn trong quá trình chuyển đổi sang doanh nghiệp. Đây cũng là một phần kết quả mới nhau sau hành trình các nhà nghiên cứu, tri thức, doanh nhân tham gia cùng chuyến công du gần đây của Thủ tướng Phạm Minh Chính đến Estonia, Thụy Điển, Pháp vừa qua.
Với các nhà nghiên cứu, tri thức, doanh nhân, đây không đơn thuần là một chuyến thăm song phương, mà còn là một hành trình thực tế – học thuật – thể chế, nhằm quan sát trực tiếp cách các quốc gia tổ chức xã hội số, ứng dụng công nghệ vào quản trị công, kết nối người dân với nhà nước bằng nền tảng dữ liệu, và nâng đỡ doanh nghiệp nhỏ – siêu nhỏ bằng chính sách thông minh. Chuyến đi này không chỉ là cơ hội để tiếp cận với các bài học thực tiễn từ mô hình châu Âu, mà còn là bước chuẩn bị quan trọng cho việc viết tiếp hành trình lý luận – chính sách – đổi mới tư duy trong “Con đường tương lai”, trên tinh thần thực hiện bốn nghị quyết trụ cột của Bộ Chính trị, đồng thời hưởng ứng lời kêu gọi "Thực hành tiết kiệm" của Tổng Bí thư Tô Lâm – tiết kiệm từ tư duy đến hành động, từ thể chế đến mô hình tổ chức xã hội.
Lối ra cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể
Theo nhiều thống kê, hơn 60% hộ kinh doanh cá thể không còn đăng ký hoạt động thường xuyên, một phần vì chi phí tuân thủ quá cao so với quy mô kinh doanh. Đó chính là chỗ “rò rỉ nguồn lực” trong nền kinh tế. Đặc biệt, từ khi Nghị định 70/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ ngày 1/6/2025, quy định bắt buộc hộ kinh doanh phải sử dụng hóa đơn điện tử và chứng minh nguồn gốc hàng hóa khi lưu thông trên thị trường, nhiều hộ nhỏ lẻ – vốn hoạt động theo phương thức truyền thống – đã không đủ năng lực để đáp ứng. Đối với những người kinh doanh nhỏ, việc kê khai hóa đơn, quản lý chứng từ và đối mặt với rủi ro kiểm tra đột xuất là một gánh nặng tâm lý không nhỏ.
Nhiều hộ không có đủ kiến thức kế toán, công nghệ, hoặc không muốn dính vào những thủ tục pháp lý rườm rà, nên chọn cách rút lui khỏi thị trường. Hiện tượng "đóng cửa hàng loạt" của các hộ kinh doanh không chỉ gây lãng phí nguồn lực xã hội, mà còn là dấu hiệu cho thấy sự thiếu hụt một mô hình tổ chức trung gian hợp lý giữa hộ kinh doanh cá thể và doanh nghiệp. Đây chính là khoảng trống mà mô hình HTX điện tử – với cách tiếp cận pháp lý mềm, chia sẻ hạ tầng số, minh bạch chứng từ chung – có thể can thiệp để giữ lại lực lượng kinh doanh nhỏ trong nền kinh tế.
Theo đó, HTX điện tử là một hình thức tổ chức trung gian, hợp pháp, tiết kiệm, chuyển đổi số mạnh mẽ, và quan trọng nhất là đáp ứng được nhu cầu thực tiễn mà thể chế hiện nay còn thiếu. Đây cũng là lối ra cho hàng triệu hộ kinh doanh cá thể đang gặp khó khăn vì không đủ điều kiện tuân thủ quy định khi chuyển lên mô hình doanh nghiệp. Mô hình này không đơn thuần là số hóa hợp tác xã truyền thống mà là mô hình được thiết kế lại từ nền tảng – với tài khoản số, ví con kết nối hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, quản trị minh bạch, và kết nối ngang hàng. Trên cơ sở đó, hàng triệu hộ kinh doanh cá thể – vốn đang gặp rào cản thể chế để phát triển thành doanh nghiệp – có thể được tổ chức lại trong một cấu trúc mềm, năng động, và tiết kiệm chi phí vận hành nhà nước.
Không yêu cầu mỗi hộ kinh doanh cá thể phải “trưởng thành” thành một doanh nghiệp độc lập, mô hình HTX điện tử cho phép họ gắn bó trong một mạng lưới pháp lý và tài chính dùng chung, được quản trị minh bạch, chia sẻ chi phí kế toán – pháp lý – chuyển đổi số. Đây là một cấu trúc mềm, thông minh, phù hợp với tinh thần phát triển kinh tế tư nhân của Nghị quyết 68 mà vẫn tiết kiệm chi phí quản lý nhà nước. Tuy nhiên, để giải pháp này đi vào cuộc sống, cần phải có những quyết sách của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp đến Ngân hàng Nhà nước và các bộ ngành liên quan để chính thức công nhận HTX điện tử như một hình thức tổ chức pháp lý hợp lệ.
Nguồn: https://cand.com.vn/van-hoa/chuyen-hoa-ho-kinh-doanh-ca-the-thanh-doanh-nghiep-can-mot-trung-gian-phap-ly-kieu-moi-i771951/
Bình luận (0)