Chuyện về cây thốt nốt ở Hợp Minh

Một trong những luận điệu mà chúng vẫn rêu rao rằng: "Cây thốt nốt mọc ở đâu, đất của người Khơ me ở đó”. Bài viết này kể về câu chuyện của một cựu chiến binh, về một cây thốt nốt ở khu Đất Đen, xã Hợp Minh, huyện Trấn Yên, nay là tổ 3, phường Hợp Minh, thành phố Yên Bái. Mấy chục năm qua, cây thốt nốt vẫn đứng đó, vươn cao và tươi tốt bên vườn nhà người cựu chiến binh, chẳng biết những kẻ cực đoan bên nước bạn Campuchia có nhận phần đất ấy là "đất của họ”.

Cuối tháng 6 Dương lịch mà trời đổ mưa phùn. Thời tiết thay đổi càng khiến cho bệnh tật của cựu chiến binh Đào Đức Sại thêm trầm trọng. Chúng tôi về khu Đất Đen, để thăm người cựu chiến binh già và ngắm nhìn cây thốt nốt trong vườn nhà ông, tôi tin rằng đấy là cây thốt nốt duy nhất ở tỉnh Yên Bái này.

Ở cái tuổi 81, lại nhiễm chất độc màu da cam, sức đã rất yếu, ánh mắt ông mờ đục chỉ ánh lên khi chúng tôi hỏi về cuộc đời quân ngũ. Theo lời kêu gọi của Tổ quốc, năm 1963, chàng thanh niên Đào Đức Sại lên đường nhập ngũ, vào Nam chiến đấu tại nhiều chiến trường, tham gia nhiều trận đánh lớn. Do mắc nhiều bệnh, sức khỏe đi xuống nên ông xuất ngũ trở về địa phương.

Năm 1968, chiến trường miền Nam ác liệt hơn. Khi sức khỏe đã khá lên, một lần nữa, ông lại tình nguyện lên đường và vinh dự là chiến sỹ của Tiểu đoàn Yên Ninh 4. Ngày 29/1/1969, Tiểu đoàn ra mặt trận. 50 chiến sỹ của Tiểu đoàn được cử đi học báo vụ, số còn lại, trong đó có ông Sại bổ sung cho Sư đoàn 5 miền Đông Nam Bộ.

Cùng với đồng đội, ông đã trực tiếp tham gia các trận đánh, tiêu diệt căn cứ Đồng Dù, giải phóng Phước Long, Xuân Lộc. Sau Đại thắng mùa xuân năm 1975, tưởng đã hòa bình, được về quê cày ruộng, lấy vợ, nào ngờ, bọn phản động Pol Pốt lại đánh phá biên giới Tây Nam, gây bao tội ác, buộc những người lính một lần nữa phải ra trận; đơn vị của ông lại tiến quân sang Campuchia để bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế cao cả, giúp đỡ nhân dân nước bạn.

Chiến tranh khốc liệt lắm, chẳng có chiến thắng nào mà không có hy sinh! Trong thời gian chiến đấu trên nước bạn, cây thốt nốt và đồng bào Khmer, đồng bào Chăm đã chở che cho quân tình nguyện Việt Nam. Đã bao đêm, các chiến sỹ ăn, ngủ dưới tán cây thốt nốt, đã không ít lần gốc cây thốt nốt cả người ôm, rất cứng chắc đã che chắn cho người lính khỏi những loạt đạn thù và không ít đồng đội của ông đã hy sinh dưới gốc cây thốt nốt, nằm lại bên những hàng cây thốt nốt.

Vinh quang lắm người lính trận, nhưng cũng thương nhớ lắm người lính trận! Đang chiến đấu ác liệt, sức khỏe ông lại giảm đáng kể, có lẽ chất độc màu da cam thời gian trước đó đã thấm sâu vào cơ thể. Khi không đủ sức khỏe nữa, ông phục viên, về quê nhà. Và cũng từ ấy, ông nhớ đồng đội, nhớ đồng bào Khmer tỉnh Kampong Cham, nhớ những hàng cây thốt nốt thẳng đứng, tỏa bóng mát và che chở cho bộ đội Việt Nam.

Khát khao có một cây thốt nốt trồng trước hiên nhà nung nấu trong ông, rồi một người bà con đã giúp ông toại nguyện mong ước ấy. Cây thốt nốt từ vùng đất Khmer đã được ông Sại trồng và chăm bẵm trước hiên nhà, đón ánh bình minh mỗi sớm, tỏa bóng khi chiều tà và vươn cao cùng tre, hóp, bưởi, mít. Thoáng đã 40 năm, cây thốt nốt giờ thân to người ôm không xuể, cao cả chục mét và lá xanh quanh năm.

Rồi giọng ông Sại và mấy anh cán bộ phường Hợp Minh trầm xuống khi nhắc tới luận điệu "cây thốt nốt ở đâu là đất của người Cam ở đó” của lũ phản động, cực đoan. Không sao, đó là chuyện của họ, còn chúng ta; đặc biệt là những người lính tình nguyện Việt Nam vẫn ngẩng cao đầu, vẫn tự hào khi đã hoàn thành nghĩa vụ quốc tế cao cả, đã cứu dân tộc của nước bạn khỏi thảm họa diệt chủng. Đồng bào Khmer vẫn say điệu múa apsara, nước sông Cửu Long vẫn xanh và sâu thẳm, cây thốt nốt bên vườn nhà ông Sại, tại vùng Đông Nam Bộ và cả trên đất nước bạn vẫn vươn cao, mạnh mẽ.

Lê Phiên

Nguồn: https://baoyenbai.com.vn/12/351349/Chuyen-ve-cay-thot-not-o-Hop-Minh.aspx