
Trong cuộc tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran vào 21/6, đội máy bay ném bom B-2 Spirit của Mỹ đã bay không ngừng trong khoảng 37 giờ từ căn cứ ở Missouri đến các điểm tấn công tại Iran, tiếp nhiên liệu nhiều lần trên không, theo New York Times.
7 chiếc B-2 Spirit đã ném tổng cộng 14 quả bom xuyên phá GBU-57 nặng khoảng 14 tấn xuống các cơ sở hạt nhân Fordow, Natanz và Isfahan của Iran. B-2 cũng là mẫu máy bay duy nhất trên thế giới có khả năng vận chuyển và ném bom GBU-57 có kích thước khổng lồ.
Mẫu máy bay này được sản xuất bởi Northrop Grumman, cất cánh lần đầu tiên năm 1989 và đến nay sắp bị thay thế. Tuy nhiên, B-2 là mẫu máy bay ném bom chiến lược đầu tiên trên thế giới và vẫn đến nay vẫn là mẫu duy nhất tích hợp các tính năng tàng hình. Đến nay, B-2 vẫn là một cỗ máy ấn tượng, mặc dù chuẩn bị được nghỉ hưu.
Máy bay tàng hình mang 18 tấn bom
Đặc điểm gây bất ngờ nhất của B-2 Spirit là giá thành. Với 2 tỷ USD mỗi chiếc, B-2 là máy bay đắt nhất từng được sản xuất. Để so sánh, chiếc 747 siêu sang mà chính quyền Trump vừa nhận từ gia đình hoàng gia Qatar có giá 400 triệu USD, bằng khoảng 1/5 so với giá của một chiếc B-2.
![]() |
B-2 Spirit là chiếc máy bay đắt đỏ nhất thế giới. Ảnh: Reuters. |
Lý do khiến chiếc máy bay này đắt đỏ như vậy vì chỉ có 21 chiếc từng được sản xuất. Do đó, khoản đầu tư khổng lồ vào việc phát triển các công nghệ tiên tiến, mới mẻ không được phân bổ cho nhiều đơn vị mà dồn vào 21 chiếc máy bay này.
Hàng tỷ USD đầu tư nghiên cứu công nghệ đã đem lại cho B-2 diện tích phản xạ radar (RCS) thấp nhất từ trước đến nay trong các máy bay ném bom. Máy bay có sải cánh dài hơn 50 mét và chiều dài hơn 20 mét. Thế nhưng trên radar, chiếc B-2 khổng lồ chỉ có kích thước tương đương với một con chim nhỏ.
Máy bay đạt được RCS thấp như vậy nhờ một loạt công nghệ, nổi bật nhất là thiết kế hình dáng. B-2 có thiết kế cánh bay, nghĩa là thân máy bay và cánh được kết hợp với nhau và không có đuôi. Thiết kế này giúp giảm RCS và cải thiện hiệu suất khí động học, từ đó cải thiện tỷ lệ nâng và kháng lực. Tuy nhiên, thiết kế cánh bay vốn không ổn định, cần có hệ thống điều khiển bay điện tử để bù đắp sự thiếu ổn định này.
![]() |
B-2 có kích thước lớn và mang tối đa 18 tấn vũ khí. Ảnh: AFGSC. |
Ngoài thiết kế cánh bay, B-2 còn được phủ vật liệu hấp thụ radar (RAM). Hơn nữa, ống xả động cơ của máy bay được thiết kế để làm mát và giảm khí thải, qua đó giảm thêm dấu hiệu hồng ngoại của máy bay.
B-2 chứa tối đa 75 tấn để bay liên tục trong tối đa 44 giờ, với tầm bay hơn 18.000km hoặc lên đến 30.000 km khi được tiếp nhiên liệu. Trong chiến dịch Enduring Freedom của Mỹ chống lại Afghanistan, B-2 đã từng bay đến quốc gia Trung Á và quay trở lại căn cứ ở Missouri trong một lần bay.
Tải trọng tối đa của máy bay là 18 tấn vũ khí. Không quân Hoa Kỳ báo cáo rằng hơn nửa tấn đạn dược đã được thả qua máy bay ném bom này.
B-2 sẽ sớm bị thay thế do quá đắt đỏ
Khác với F-117, chiếc máy bay tàng hình đầu tiên trên thế giới và chỉ tàng hình từ phía trước, B-2 có khả năng tàng hình từ mọi góc độ, cho phép nó xâm nhập vào không phận được phòng thủ sâu hơn.
![]() |
B-2 được hộ tống bởi 4 máy bay F-35 trong một cuộc diễn tập năm 2020. Ảnh: Reuters. |
Đây cũng là lợi thế chính của B-2. Về lý thuyết, máy bay có khả năng đi qua các đường phòng thủ của đối phương mà không bị phát hiện từ phía sau. Khi kết hợp với khả năng mang theo khoảng 18 tấn vũ khí hoặc bom hạt nhân, B-2 trở thành một công cụ thay đổi chiến lược của các trận chiến. Đến nay, B-2 vẫn là vũ khí có sức răn đe mạnh mẽ và gần như không có đối thủ.
Tuy nhiên, thời kỳ hoàng kim của B-2 đang đi đến hồi kết. Một lý do là chi phí vận hành quá cao, lên tới 130.000 USD mỗi giờ. Chi phí này cao là do nhu cầu bảo trì, đặc biệt là với các vật liệu phủ tàng hình cần phải được phủ lại thường xuyên. Hơn nữa, với chỉ 19 chiếc B-2 còn hoạt động, số lượng ít gây ra các vấn đề hậu cần dài hạn và khả năng nâng cấp.
Cuối cùng, hiệu suất tàng hình của B-2 đã không còn theo kịp công nghệ. Chiếc B-21 Raider đang được phát triển sẽ mang lại khả năng tàng hình tốt hơn, chi phí thấp hơn, bảo trì dễ dàng hơn và khả năng sống sót cao hơn trước các hệ thống phòng không hiện đại.
Nguồn: https://znews.vn/co-gi-tren-may-bay-2-ty-usd-ma-my-dung-de-nem-bom-iran-post1563205.html
Bình luận (0)