Sân chơi lớn của sản phẩm nông thôn Quảng Nam

Nếu Quảng Nam là “thủ phủ” của các sản phẩm OCOP, nông nghiệp, nông thôn tiêu biểu (sản phẩm nông thôn) thì Đà Nẵng chính là thị trường hấp dẫn với hạ tầng thương mại hoàn chỉnh, lượng khách đa dạng. Sau khi hai địa phương sáp nhập, sản phẩm nông thôn Quảng Nam sẽ có sân chơi lớn hơn, đi kèm với những thách thức về nhu cầu thị trường.

Khách du lịch tìm hiểu sản phẩm nông thôn của Quảng Nam được trưng bày tại hội chợ ở Đà Nẵng. Ảnh: VĨNH LỘC

Mặc dù những năm qua, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam đã nhiều lần đề xuất Đà Nẵng hỗ trợ xây dựng các trung tâm giới thiệu, quảng bá, tiêu thụ sản phẩm OCOP tại thành phố nhưng vẫn chưa thể thực hiện do thiếu những cơ chế phối hợp và chính sách hỗ trợ đồng bộ. Vì vậy, việc sáp nhập hai địa phương mở ra cơ hội cho sản phẩm nông thôn khi “sống” trong một thị trường chung.

Hướng về thị trường Đà Nẵng

Đầu năm 2025, Công ty CP Thực phẩm sạch Lạc Sơn (Quế Sơn) mở thêm cửa hàng đặc sản mới trên đường Lê Văn Hiến, bày bán các sản phẩm OCOP, sản phẩm khởi nghiệp và đặc sản địa phương như nước mắm, bánh dừa nướng, hạt ngũ cốc dinh dưỡng… Đây là cửa hàng thứ hai của doanh nghiệp này khai trương tại TP.Đà Nẵng.

Bà Nguyễn Thị Hiền - Giám đốc Công ty CP Thực phẩm sạch Lạc Sơn cho biết, kết quả kinh doanh khá tích cực. “Sở dĩ chúng tôi chọn mở cửa hàng tại TP.Đà Nẵng vì đây là thị trường lớn, khách đa dạng. Đặc biệt, muốn khách hàng dễ dàng cảm nhận trực tiếp các sản phẩm OCOP và đặc sản Quảng Nam để yên tâm mua sắm. Ngoài ra, cũng thuận tiện cho việc thỏa thuận, ký kết những hợp đồng lớn với đối tác” - bà Hiền chia sẻ.

Tính đến tháng 4/2025, toàn tỉnh có 493 sản phẩm OCOP (58 sản phẩm 4 sao, 433 sản phẩm 3 sao và 2 sản phẩm đạt 5 sao) thuộc 386 chủ thể. Các sản phẩm chủ yếu tập trung vào nhóm thực phẩm (358 sản phẩm), đồ uống (40 sản phẩm); dược liệu, sản phẩm từ dược liệu (29 sản phẩm); thủ công mỹ nghệ (63 sản phẩm); sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái và điểm du lịch (3 sản phẩm). Trong đó, thị trường Đà Nẵng chiếm tỷ lệ khá lớn. Khảo sát một số chủ thể, doanh nghiệp OCOP cho thấy, doanh số tại thị trường Đà Nẵng luôn chiếm 20 - 50% sản lượng hàng hóa bán ra.

Ông Hà Văn Thuận - Chủ cơ sở nước mắm Tám Tươi (Thăng Bình) cho biết, từ nhiều năm trước, sản phẩm nước mắm của ông đã được bày bán trong cửa hàng gia đình tại 30 Trần Bình Trọng (TP.Đà Nẵng) vì ông đánh giá thị trường Đà Nẵng rất tiềm năng với các sản phẩm nông thôn. Bình quân mỗi tháng, cửa hàng bán ra khoảng 500 - 700 lít nước mắm ngon.

Bà Nguyễn Thị Hiền kỳ vọng, sau sáp nhập, hoạt động kinh doanh của đơn vị sẽ thuận lợi, nhiều cơ hội hơn. Đặc biệt, các rào cản về đăng ký chuỗi truy xuất nguồn gốc, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cũng sẽ được tháo gỡ, thuận tiện hơn cho doanh nghiệp.

Hiện tại, hàng hóa công ty chủ yếu phân phối tại thị trường chính gồm Quảng Nam, Đà Nẵng, Khánh Hòa và các tỉnh lân cận TP.Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, Đà Nẵng đang là thị trường mang lại lợi nhuận lớn nhất doanh nghiệp.

“Rất may mắn Lạc Sơn đã có sự kết nối với thị trường Đà Nẵng từ trước, lượng khách hàng biết đến sản phẩm cũng khá nhiều, nên tôi nghĩ việc sáp nhập tỉnh sẽ tạo điều kiện tốt vì lúc đó đặc sản Quảng Nam cũng trở thành thương hiệu chung của thành phố mới, qua đó giúp công ty hướng đến nhiều phân khúc khách hàng hơn như khách du lịch, kể cả trong các chương trình sự kiện lớn” - bà Hiền bày tỏ.

Chuỗi cửa hàng Lạc Sơn tại Đà Nẵng đang bày bán hơn 20 sản phẩm OCOP, trong đó có nem Lạc Sơn, sản phẩm đạt chứng nhận tiêu chuẩn OCOP 3 sao.

Dự lường thách thức

Nếu Quảng Nam được mệnh danh là “thủ phủ” của các sản phẩm OCOP, sản phẩm khởi nghiệp, sản phẩm nông nghiệp, nông thôn tiêu biểu thì Đà Nẵng được đánh giá là thị trường tiêu thụ tiềm năng, nhất là phục vụ du lịch và xuất khẩu.

Thế nhưng, suốt nhiều năm qua sản phẩm nông thôn Quảng Nam còn khó xâm nhập thị trường Đà Nẵng do thiếu những cơ chế phối hợp và chính sách hỗ trợ. Vì vậy, việc “về chung một nhà” sẽ tác động tích cực đến các sản phẩm nông thôn Quảng Nam, giúp mở rộng thị trường tiêu thụ bởi Đà Nẵng là trung tâm đô thị lớn và tập trung đông khách du lịch.

Đáng chú ý, hệ thống phân phối hiện đại (siêu thị, cửa hàng tiện lợi, chợ đêm, tuyến phố du lịch) của thành phố được xem là yếu tố quan trọng để sản phẩm tiếp cận khách hàng và gia tăng cơ hội xuất khẩu.

Bà Đỗ Thị Hiền - Trưởng phòng Quản lý thương mại (Sở Công Thương Quảng Nam) khẳng định, việc sáp nhập tỉnh sẽ mở ra cơ hội rất lớn cho các sản phẩm nông thôn Quảng Nam vì thị trường rộng lớn, cơ chế quản lý, nguồn lực hỗ trợ cũng khác.

Cạnh đó, sản phẩm còn có thể được hỗ trợ vào các hệ thống phân phối, siêu thị, cửa hàng sản phẩm đặc trưng; được định vị về thương hiệu và tiêu chuẩn chất lượng tốt hơn. Chưa kể, có thể được thành phố hỗ trợ trong các hoạt động xúc tiến thương mại, thiết kế bao bì, tem truy xuất nguồn gốc, chứng nhận an toàn thực phẩm...

Dù vậy, sản phẩm OCOP Quảng Nam cũng đối diện với những thách thức, rủi ro như áp lực cạnh tranh cao hơn bởi đa số chủ thể sản phẩm nông thôn Quảng Nam quy mô nhỏ lẻ, nay phải cạnh tranh trực tiếp với sản phẩm OCOP và sản phẩm công nghiệp của Đà Nẵng vốn có chất lượng và mức độ nhận diện cao.

“Khi vào một sân chơi lớn, đòi hỏi các yêu cầu tiêu chuẩn cũng cao hơn. Trong đó, các quy định về an toàn thực phẩm, bao bì, nhãn hiệu tại Đà Nẵng khắt khe hơn nên có thể là rào cản đối với các hộ sản xuất, doanh nghiệp nhỏ tại Quảng Nam. Do đó, nếu không có sự chuẩn bị về cơ sở pháp lý, công nghệ sản xuất, chiến lược đầu tư phù hợp…, sản phẩm sẽ gặp khó khăn, dễ bị loại khỏi hệ thống phân phối” - bà Đỗ Thị Hiền phân tích.

Trong khi đó, ông Huỳnh Duy Chương - Giám đốc Siêu thị Giada Martket Đà Nẵng nhìn nhận, khi tham gia một sân chơi lớn hơn, sự cạnh tranh cũng khốc liệt hơn. Do đó, các chủ thể, doanh nghiệp cùng dòng sản phẩm phải ngồi lại với nhau định vị sản phẩm và lắng nghe người tiêu dùng. Đặc biệt, cần xác lập lại vai trò từng mắt xích trong chuỗi tiêu thụ sản phẩm.

“Mặc dù phần lớn hàng hóa nông thôn Quảng Nam là đặc sản, nhưng dường như chỉ phù hợp với khách du lịch hoặc mua biếu tặng, còn với người tiêu dùng thông thường thì khó bán, chưa kể mẫu mã không đa dạng, giá cả đắt và hạn sử dụng cũng ngắn hơn. Cạnh đó, việc chủ thể sản xuất kiêm luôn nhà kinh doanh khiến các khâu phân phối trung gian như hệ thống cửa hàng, siêu thị khó tiêu thụ hàng hóa được.

Đơn cử, thay vì chủ thể sản xuất ra sản phẩm rồi phân phối đến các hệ thống siêu thị, cửa hàng để tiếp cận khách hàng thì không ít doanh nghiệp, chủ thể OCOP Quảng Nam lại bán trực tiếp tới khách hàng lẻ, cạnh tranh với những nhà phân phối trung gian thì các siêu thị làm sao dám đưa hàng vào hệ thống” - ông Chương nói.

Theo Sở Công Thương Quảng Nam, các dòng sản phẩm như thực phẩm, gia dụng, thảo dược… được thị trường Đà Nẵng khá ưa chuộng; nổi bật có thể kể đến các loại nước mắm, bánh tráng, trầm hương, yến sào…

Từ năm 2021 đến nay, mỗi năm Sở Công Thương Quảng Nam đều tổ chức cho doanh nghiệp, chủ thể OCOP các địa phương tham dự 2 sự kiện xúc tiến thương mại tại TP.Đà Nẵng, gồm Hội chợ quốc tế Hành lang kinh tế Đông - Tây và Ngày hội sản phẩm Quảng Nam tại TP.Đà Nẵng. Mỗi sự kiện thường có tối thiểu 30 đơn vị, doanh nghiệp sản xuất sản phẩm nông thôn Quảng Nam tham gia.

Các hội chợ không chỉ tạo điều kiện cho sản phẩm địa phương được tiếp cận thị trường mà còn giúp kết nối cung cầu trở nên thuận lợi, hiệu quả. Rất nhiều chủ thể OCOP đã có thêm đối tác mới, từ đó xác lập chỗ đứng, thương hiệu sản phẩm tại thị trường Đà Nẵng.

Nguồn: https://baoquangnam.vn/san-choi-lon-cua-san-pham-nong-thon-quang-nam-3157140.html