Làm chủ vũ khí công nghệ cao

Các viện nghiên cứu trực thuộc Tổng cục CNQP được coi là “bộ não chiến lược”, nơi hình thành ý tưởng, thiết kế hệ thống và khai mở các công nghệ cốt lõi. Dẫn chúng tôi tham quan Phòng truyền thống của đơn vị, Đại tá, TS Phạm Thành Trung, Phó viện trưởng Viện Thiết kế tàu quân sự hào hứng giới thiệu từng mẫu tàu.

Đó là những gam tàu trinh sát, tàu tuần tra cao tốc, tàu kéo đa năng, xuồng cao tốc, tàu vận tải đổ bộ và một số gam tàu bổ trợ quân sự khác với nhiều tính năng hiện đại... Nhiều gam tàu đã trở thành thương hiệu của Viện như: Tàu vận tải đổ bộ 550 tấn (có khả năng chở được các loại xe chiến đấu hạng nặng như xe tăng, xe bọc thép...), tàu săn ngầm SN-1000, tàu chở xăng dầu 3.000 tấn, tàu TS-500CV, tàu kéo đa năng 1.200CV, tàu vận tải đổ bộ VDN-150; tàu săn ngầm, trang bị hỏa lực mạnh... đáp ứng yêu cầu huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu, bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc và tuần tra, thực thi pháp luật trên biển. Nhưng không tự hài lòng, Đại tá, TS Phạm Thành Trung cho biết: “Thiết kế tàu chiến hiện đại, vũ khí thông minh, tích hợp hệ thống luôn là khát vọng của đội ngũ cán bộ, nhà khoa học, kỹ sư của Viện”. Viện đang tập trung làm chủ thiết kế các gam tàu bổ trợ hiện đại, tiến tới thiết kế các gam tàu chiến đấu có độ phức tạp cao; cùng với đó tập trung vào phương tiện không người lái đường thủy...

Công nhân Nhà máy Z181, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng kiểm tra kỹ thuật sau dán mạch. Ảnh: HỒNG SÁNG 

Trong hành trình hiện đại hóa Quân đội, Viện Công nghệ, Tổng cục CNQP giữ vai trò trung tâm trong thiết kế, sáng tạo và chuyển giao công nghệ quốc phòng hiện đại. Ra đời từ cuối cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, trải qua hơn 50 năm hình thành và phát triển, Viện đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng nền CNQP tự lực-tự cường, bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho Quân đội ta trong mọi tình huống.

Đại tá Lê Mạnh Hùng, Phó viện trưởng Viện Công nghệ cho biết, chỉ tính từ năm 2015 đến nay, Viện đã hoàn thành hơn 100 đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu từ cấp Tổng cục trở lên, nhiều trong số đó đã đưa vào sản xuất và ứng dụng thực tế. Viện đã cơ bản làm chủ công nghệ thiết kế, chế tạo hầu hết các loại đạn cho vũ khí lục quân, phòng không và một số chủng loại đạn hải quân. Các sản phẩm như đạn pháo, nòng pháo, giàn phóng; một số mác hợp kim đặc biệt, vật liệu đặc chủng cho chế tạo chi tiết tên lửa, đầu đạn, vỏ liều... đều là kết quả của quá trình nghiên cứu công phu, đầy tâm huyết. Không dừng lại ở đó, Viện Công nghệ đang tiến tới làm chủ công nghệ từng phần của các loại vũ khí công nghệ cao, vũ khí cơ động, tích hợp hệ thống, như: Tên lửa phòng không tầm thấp, robot chiến đấu và trinh sát, xe chiến đấu bộ binh, pháo tự hành,... góp phần nâng cao tính chủ động, tự lực của CNQP trong nước, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu vũ khí, vật tư, linh kiện từ nước ngoài, cũng như tạo ra các sản phẩm vũ khí mới trang bị cho Quân đội.

Qua khảo sát thực tế, những sản phẩm công nghệ cao đang được nghiên cứu, chế tạo tại các viện, nhà máy thuộc Tổng cục CNQP đã minh chứng rõ nét cho khả năng làm chủ công nghệ nền, công nghệ lõi của Việt Nam. Có thể kể đến: Vũ khí điều khiển, vũ khí chống tăng, chống giáp phản ứng nổ thế hệ mới; tổ hợp súng và đạn cháy, súng và đạn nhiệt áp; pháo và đạn pháo cho hải quân; đạn nhiễu; súng và đạn chống người nhái; lựu đạn chống người nhái; đạn pháo tăng tầm theo nguyên lý mới; hệ đạn cối mẫu mới, hệ súng và đạn cối triệt âm; súng và đạn phóng lựu liên thanh; súng và đạn bắn tỉa thế hệ mới; súng trung liên, súng tiểu liên, súng ngắn thế hệ mới; vũ khí hỏa lực trên xe thiết giáp, xe tăng thế hệ mới; phần chiến đấu cho thiết bị không người lái; các loại khí tài quan sát, ngắm bắn hỗn hợp ngày-đêm; khí tài quan sát, ngắm bắn nhanh cho súng bộ binh; khí tài ảnh nhiệt tích hợp đo xa laser cho súng bắn tỉa; các loại mìn chống đổ bộ, mìn chống tăng, ngòi chạm nổ, ngòi cận đích thế hệ mới. Tất cả những sản phẩm này không chỉ là kết tinh của tri thức, sáng tạo, mà còn là minh chứng cho một chiến lược đúng đắn: Phát triển nền CNQP chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại.

Kỹ sư Nhà máy Z181, Tổng cục Công nghiệp Quốc phòng vận hành dây truyền hàn dán linh kiện. Ảnh: HỒNG SÁNG 

Đầu tư chiều sâu, đột phá khoa học, công nghệ

Những năm qua, để hiện thực hóa khát vọng hiện đại hóa Quân đội, các đơn vị trực thuộc Tổng cục CNQP đã mạnh dạn đầu tư theo chiều sâu. Từ việc đầu tư nâng cấp dây chuyền sản xuất, hiện đại hóa nhà xưởng, trang thiết bị thử nghiệm đến triển khai ứng dụng công nghệ số, thiết kế mô phỏng, trí tuệ nhân tạo (AI) trong nghiên cứu, phát triển sản phẩm.

Nhìn trong tổng thể ngành đóng tàu Việt Nam, Viện Thiết kế tàu quân sự là đơn vị mới được thành lập ngày 30-3-2009. Tuy nhiên, Viện đang từng bước khẳng định là đơn vị đầu ngành trong nghiên cứu, thiết kế đóng mới các tàu quân sự cũng như thiết kế đóng mới tàu, phương tiện thủy phục vụ nhu cầu dân sinh. Theo Đại tá, TS Phạm Thành Trung, thành quả ấy bắt nguồn từ việc Viện đã xác định rõ hai trụ cột phát triển bền vững: Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và nghiên cứu ứng dụng khoa học-công nghệ hiện đại. Trong đó, Viện đã tập trung đổi mới cách thức tổ chức công tác nghiên cứu khoa học từ khâu xây dựng, lựa chọn ý tưởng nghiên cứu, xét duyệt thuyết minh, kiểm tra đôn đốc giám sát quá trình thực hiện đến khâu nghiệm thu; đặc biệt mạnh dạn giao những đề tài khó, nhiệm vụ trọng điểm của đơn vị cho những cán bộ, kỹ sư trẻ-có năng lực, khát vọng cống hiến. Đồng thời, trong những năm qua, Viện tích cực tham mưu đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, phần mềm thiết kế tàu theo hướng hiện đại, tạo nền tảng nâng cao năng lực nghiên cứu, thiết kế. Đến nay, đơn vị đã triển khai nhiều dự án đầu tư, tạo sự đột phá về hạ tầng kỹ thuật, trang thiết bị; xây dựng xưởng chế thử có đủ hệ thống máy móc gia công cơ khí; các máy, thiết bị đo lường sức bền, độ cứng vật liệu, siêu âm khuyết tật mối hàn, kiểm tra chất lượng vũ khí, khí tài...

Chia sẻ về định hướng đầu tư của đơn vị, Đại tá Lê Mạnh Hùng cho biết, Viện Công nghệ xác định rõ vai trò dẫn dắt trong nghiên cứu, làm chủ các công nghệ lõi, phục vụ trực tiếp cho các sản phẩm chiến lược như tên lửa dẫn đường, thiết bị bay không người lái, bom-đạn thông minh, hệ thống điều khiển-dẫn đường hiện đại... do vậy, Viện đang tập trung xây dựng hạ tầng công nghệ số cho sản xuất quốc phòng, triển khai “nhà máy số” quốc phòng, xây dựng và thiết lập các phòng thí nghiệm mô phỏng số, kiểm thử ảo vũ khí trước khi sản xuất hàng loạt... Cùng với đó, việc bảo đảm công nghệ không chỉ thực hiện trong nội bộ đơn vị, mà còn mở rộng hợp tác với các đơn vị trong Tổng cục CNQP, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước...

Theo Trung tướng Đinh Quốc Hùng, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Tổng cục CNQP, thời gian tới, để đáp ứng mục tiêu, yêu cầu phát triển nền CNQP hiện đại, lưỡng dụng, vừa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, vừa góp phần quan trọng phát triển kinh tế-xã hội, Đảng ủy, chỉ huy Tổng cục CNQP xác định tập trung tham mưu với Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tập trung xây dựng, phát triển CNQP theo hướng tự chủ, tự cường, hiện đại và lưỡng dụng, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia, đạt trình độ khoa học và công nghệ tiên tiến, hiện đại; có quy mô tổ chức, cơ chế quản lý và hoạt động phù hợp, góp phần nâng cao tiềm lực, sức mạnh quân sự, quốc phòng của đất nước. Trong đó ưu tiên hướng tới những công nghệ hiện đại, có hiệu quả cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu bảo đảm vũ khí, trang bị kỹ thuật cho LLVT nhân dân.

Cũng theo lãnh đạo Tổng cục CNQP, trong thời gian tới, đơn vị chú trọng ưu tiên ứng dụng hiệu quả các công nghệ nền tảng, các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thực hiện “đi tắt, đón đầu” trong một số lĩnh vực công nghệ quân sự đặc thù để tạo chuyển biến bước ngoặt về năng lực thiết kế-chế tạo các sản phẩm có tính đột phá về tính năng chiến thuật-kỹ thuật. Ứng dụng công nghệ mới, tiên tiến, lưỡng dụng, tiến tới làm chủ công nghệ nền, công nghệ lõi trong nghiên cứu, thử nghiệm, sản xuất vũ khí, trang bị kỹ thuật có hàm lượng công nghệ cao...

CNQP Việt Nam đang khẳng định rõ vị thế, không chỉ là trụ cột của quốc phòng, an ninh mà còn là bệ đỡ chiến lược cho phát triển công nghiệp và công nghệ quốc gia. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ thể chế, đầu tư có chiều sâu vào khoa học, công nghệ và con người, ngành CNQP sẽ tiếp tục gieo mầm đổi mới, đóng vai trò dựng nền tự cường cho đất nước trong kỷ nguyên mới-kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, thịnh vượng, văn minh của đất nước.

NHÓM PV KINH TẾ - XÃ HỘI - NỘI CHÍNH

Nguồn: https://www.qdnd.vn/80-nam-cach-mang-thang-tam-va-quoc-khanh-2-9/cong-nghiep-quoc-phong-viet-nam-tu-chu-tu-luc-luong-dung-hien-dai-bai-3-day-nhanh-ung-dung-khoa-hoc-cong-nghe-841867