Đẩy nhanh tiến độ triển khai các quy hoạch(*)

le-quy-tiep(1).jpg — Đồng chí Lê Quý Tiệp, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở Xây dựng tham luận tại Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030.

Thực hiện theo chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp đơn vị hành chính, thành phố Hải Phòng sau khi sáp nhập và mở rộng địa giới đã trở thành một đô thị quy mô lớn, với diện tích 3.194,72 km² và dân số khoảng 4,66 triệu người. Đây là một bước phát triển mang ý nghĩa lịch sử, đánh dấu giai đoạn mới trong tiến trình xây dựng và phát triển đô thị, mở ra nhiều cơ hội to lớn cho công cuộc kiến thiết, phát triển kinh tế - xã hội trong tương lai.

Trước khi hợp nhất, thành phố Hải Phòng và tỉnh Hải Dương đều đã xây dựng hệ thống quy hoạch riêng, phù hợp với đặc thù phát triển của từng địa phương. Những thành quả này đã và đang trở thành nền tảng quan trọng để thành phố Hải Phòng mới kế thừa, phát huy và tạo dựng những bước đột phá trong giai đoạn hiện nay.

Trong bối cảnh đó, yêu cầu đặt ra là thành phố phải nhanh chóng triển khai Quy hoạch chung, đồng thời tổ chức lập đồng bộ các quy hoạch cấp dưới, gắn với việc triển khai quyết liệt các dự án trọng điểm. Đây vừa là nhiệm vụ chiến lược, vừa là giải pháp cấp bách để bảo đảm phương châm “quy hoạch đi trước một bước”, tạo động lực phát triển đồng bộ và bền vững.

Tuy nhiên, đi cùng với những cơ hội và tiềm năng đó, quá trình triển khai công tác quy hoạch sau sáp nhập cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức lớn.

Thứ nhất, về quy mô và phạm vi: Sau sáp nhập, không gian phát triển và quy mô dân cư - kinh tế của thành phố được mở rộng đáng kể. Điều này kéo theo khối lượng công việc khổng lồ, từ khảo sát hiện trạng, đánh giá điều kiện tự nhiên - xã hội, đến việc phân bổ nguồn lực và tổ chức triển khai. Quy hoạch mới phải bao phủ một diện tích rộng hơn, phức tạp hơn về địa hình, dân cư, sản xuất và hạ tầng. Đây là thách thức lớn về thời gian, công sức và yêu cầu chất lượng.

Thứ hai, về dữ liệu và tính đồng bộ: Khối lượng dữ liệu cần thu thập, tích hợp từ hai địa phương cũ là rất lớn. Nếu không được xử lý khoa học, thống nhất và liên thông, dữ liệu dễ bị chồng chéo, thiếu nhất quán, ảnh hưởng đến chất lượng quy hoạch. Đòi hỏi cấp thiết là phải hình thành được một hệ thống dữ liệu quy hoạch tập trung, hiện đại, có khả năng liên thông giữa các cấp, các ngành để mọi quyết định đưa ra đều dựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn.

Thứ ba, về nguồn lực và tiến độ: Nhu cầu về tài chính, nhân lực, đặc biệt là các chuyên gia, nhà khoa học có kinh nghiệm và trình độ cao trong công tác quy hoạch là rất lớn. Trong khi đó, tiến độ lập và phê duyệt các đồ án lại cần nhanh chóng để không làm gián đoạn đà phát triển của thành phố. Đây là áp lực lớn đòi hỏi cơ chế linh hoạt trong phân bổ nguồn lực và tổ chức thực hiện.

Để thúc đẩy công tác quy hoạch trên địa bàn thành phố, đồng thời giải quyết những thách thức đặt ra sau sáp nhập, cần có sự chỉ đạo quyết liệt, triển khai đồng bộ và kịp thời nhiều giải pháp then chốt. Đây không chỉ là yêu cầu mang tính kỹ thuật trong công tác quy hoạch, mà còn là nhiệm vụ cấp thiết nhằm tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế, thu hút đầu tư và kiến thiết đô thị trong giai đoạn tới.

Một số nhóm giải pháp trọng tâm như sau:

Một là, kết hợp lập mới với khai thác tối đa hiệu quả các quy hoạch đã được phê duyệt. Đây là giải pháp chiến lược, vừa bảo đảm sự phát triển mới, vừa kế thừa thành tựu trước đây và rút ngắn được thời gian nghiên cứu. Trong khi triển khai lập mới các đồ án quy hoạch phù hợp với mô hình kinh tế - xã hội của thành phố hợp nhất, các quy hoạch đã được phê duyệt trước ngày 1/7/2025 tiếp tục được thực hiện, bảo đảm các dự án đầu tư xây dựng không bị gián đoạn. Giải pháp này giúp duy trì nhịp phát triển liên tục, không để khoảng trống pháp lý hay hành chính làm ảnh hưởng tới triển khai các dự án trọng điểm.

Hai là, đồng bộ hóa quy hoạch và dữ liệu thông qua chuyển đổi số. Cần xây dựng một hệ thống dữ liệu quy hoạch tập trung, hiện đại, số hóa toàn bộ bản đồ, thông tin đất đai, dân cư, hạ tầng từ cả hai địa phương cũ để hình thành cơ sở dữ liệu dùng chung. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ GIS, mô hình 3D, trí tuệ nhân tạo trong công tác lập, thẩm định và phê duyệt quy hoạch. Việc này không chỉ rút ngắn thời gian lập quy hoạch từ 3 - 7 tháng, mà còn nâng cao tính chính xác, minh bạch và khoa học trong quản lý, điều hành.

Ba là, tăng cường phối hợp, phân cấp và huy động nguồn lực. Cần có sự chỉ đạo quyết liệt của Thành ủy, UBND và sự phối hợp đồng bộ giữa các sở, ngành, địa phương. Có thể thành lập tổ công tác đặc biệt về quy hoạch, xây dựng có đầy đủ thẩm quyền giải quyết các vấn đề liên ngành, bảo đảm mọi vướng mắc được xử lý kịp thời, không bị đùn đẩy trách nhiệm. Công tác phân cấp, phân quyền cần được các địa phương tận dụng tối đa, khai thác hiệu quả hơn nữa theo quy định pháp luật hiện hành, thực hiện chính quyền địa phương hai cấp trong việc tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt, công bố quy hoạch theo quy định pháp luật để bảo đảm về tiến độ, chất lượng, cũng như có thể rút ngắn thời gian xử lý thủ tục, nâng cao tính chủ động.

Đặc biệt, thành phố cần sớm lựa chọn các đơn vị tư vấn có năng lực, uy tín, kinh nghiệm, có thể liên kết với tư vấn nước ngoài nhằm nâng cao chất lượng đồ án quy hoạch, bảo đảm tiếp cận được với chuẩn mực quốc tế. Về nguồn lực, ngoài ngân sách nhà nước, cần huy động sự tham gia của các doanh nghiệp, tổ chức quốc tế, chuyên gia và đặc biệt là sự đóng góp ý tưởng của nhân dân để quy hoạch vừa có chất lượng, vừa có tính khả thi và đồng thuận cao.

Bốn là, kết hợp song song quy hoạch với triển khai dự án. Phương châm “quy hoạch đi trước, dự án bám theo” cần được vận dụng linh hoạt. Việc lập quy hoạch chung phải gắn với triển khai các dự án hạ tầng trọng điểm như đường vành đai, trục giao thông chính, cầu cảng, khu kinh tế, khu thương mại tự do, khu công nghiệp mới… để tạo sự lan tỏa ngay từ đầu. Cách làm này giúp quy hoạch không bị tụt hậu so với thực tiễn phát triển, đồng thời tạo hiệu ứng kinh tế - xã hội sớm, thu hút đầu tư và tạo việc làm cho người dân.

Năm là, tổ chức lập đồng thời quy hoạch chung và các quy hoạch cấp dưới. Ngay sau khi nhiệm vụ Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng mới được phê duyệt, cần đồng thời triển khai lập quy hoạch phân khu, quy hoạch chung xã, quy hoạch chi tiết tại các xã, phường mới. Việc thực hiện song song sẽ rút ngắn thời gian, bảo đảm tính thống nhất giữa các cấp quy hoạch, tránh tình trạng quy hoạch cấp dưới chờ đợi cấp trên, giúp các dự án nhanh chóng được triển khai.

Sáu là, nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý quy hoạch. Quy hoạch chỉ thực sự đi vào cuộc sống khi được quản lý và giám sát chặt chẽ. Thành phố cần tiếp tục đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ làm công tác quy hoạch, xây dựng, đặc biệt ở các địa phương mới. Đồng thời, tăng cường quản lý đất đai, tài nguyên, bảo vệ môi trường, kiểm soát chặt chẽ các nguồn gây ô nhiễm. Công tác quản lý phải minh bạch, công khai, gắn với chuyển đổi số và cải cách hành chính, tạo môi trường đầu tư an toàn, thuận lợi.

----------------------------------

(*) Đầu đề do báo điện tử Hải Phòng đặt.

Nguồn: https://baohaiphong.vn/day-nhanh-tien-do-trien-khai-cac-quy-hoach-521965.html