Động lực phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Lâm Đồng mới sau sáp nhập (Bài 2)

Sau sáp nhập, tỉnh Lâm Đồng xác định văn hóa, du lịch là một trong 3 trụ cột tạo nên sự bứt phá mới, mạnh mẽ cho địa phương. Theo đề xuất cũng như định hướng từ Trung ương, với vai trò là tỉnh có diện tích rộng nhất nước, quy mô kinh tế nằm trong top 10 thì lãnh đạo 3 địa phương trước khi sáp nhập đang xin nhiều cơ chế đặc thù cho tỉnh phát triển và đang được Trung ương hướng dẫn thực hiện.

Báo Lâm Đồng•06/06/2025

Bài 2: Nhiều mô hình, hình thái đặc biệt để phát triển kinh tế

Một góc khu vực trung tâm TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận hiện nay

• ĐẢO PHÚ QUÝ - ĐẶC KHU KINH TẾ BIỂN

Trong quá trình phối hợp xây dựng Đề án hợp nhất 3 tỉnh Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông thành tỉnh Lâm Đồng mới, tỉnh Bình Thuận đã nêu rõ một kiến nghị: tổ chức đặc khu Phú Quý như một đơn vị hành chính đặc thù, với cơ chế quản lý riêng biệt nhằm phát huy tối đa tiềm năng kinh tế biển, đảo.

Nhìn rộng ra, sau khi sắp xếp tỉnh, xã, cả nước sẽ có 13 đặc khu, trong đó có huyện đảo Phú Quý của tỉnh Bình Thuận. Huyện đảo Phú Quý rộng chỉ 18 km2, cách TP Phan Thiết khoảng 56 hải lý về hướng Đông Nam. Đảo không những có nhiều tiềm năng để phát triển kinh tế - xã hội mà còn là khu vực chiến lược quan trọng trên Biển Đông bởi khoảng cách của đảo đến các vùng lân cận như quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa, Cam Ranh, Côn Đảo và Vũng Tàu đều khá thuận lợi.

Ngoài lợi thế để phát triển kinh tế biển, Phú Quý còn có phong cảnh hoang sơ với các bãi tắm đẹp, nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng với 3 di tích cấp quốc gia và 8 di tích cấp tỉnh. Đây là lợi thế để Phú Quý vừa phát triển kinh tế biển, vừa phát triển du lịch xanh. Phú Quý như hòn ngọc giữa Biển Đông bởi giữa đại dương mênh mông với làn nước trong xanh, bờ cát trắng mịn, những rạn san hô đầy màu sắc và không gian tĩnh lặng, tạo nên một điểm đến lý tưởng để khám phá.

Báo cáo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận với đoàn công tác Trung ương do Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình làm trưởng đoàn mới đây, có đề xuất xây dựng Phú Quý như một đặc khu. Cụ thể, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã báo cáo, xin ý kiến Ban Tổ chức Trung ương về việc xác định mô hình tổ chức Đảng ở đặc khu và số lượng cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy, phó bí thư cấp ủy của Đảng bộ đặc khu Phú Quý nhiệm kỳ 2025 - 2030.

Việc xây dựng huyện đảo Phú Quý thành một đặc khu không đơn thuần xuất phát từ yếu tố địa lý biệt lập, mà còn căn cứ vào những giá trị chiến lược về kinh tế, quốc phòng - an ninh và tiềm năng phát triển bền vững.

Ngày 28/4/2025, HĐND tỉnh Bình Thuận (khóa XI) tổ chức kỳ họp chuyên đề, biểu quyết thông qua nghị quyết, tán thành chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, thống nhất chủ trương sáp nhập Bình Thuận, Đắk Nông với Lâm Đồng. Bên cạnh đó, HĐND tỉnh cũng đã thông qua nghị quyết thành lập đặc khu Phú Quý trên cơ sở sáp nhập xã Long Hải, xã Ngũ Phụng và xã Tam Thanh, trung tâm hành chính - chính trị đặt tại xã Ngũ Phụng, có diện tích tự nhiên 18,02 km² và quy mô dân số 32.268 người.

• TÀ ĐÙNG - ĐIỂM NHẤN DU LỊCH SINH THÁI

Hồ Tà Đùng ở xã Đắk Som, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông thuộc Công viên Địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông là một trong 61 địa điểm tiềm năng đã được Chính phủ quy hoạch phát triển trở thành khu du lịch quốc gia giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Khu du lịch quốc gia được xác định là những hạt nhân quan trọng để thu hút đầu tư theo hướng tập trung, hiệu quả, qua đó tạo thành những động lực phát triển du lịch cho các vùng, địa phương và có ý nghĩa quan trọng trong việc xây dựng thương hiệu, hình ảnh cho các điểm đến.

Trong báo cáo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đắk Nông trình bày với Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nêu: trong quy hoạch phát triển không gian của tỉnh Lâm Đồng mới sau sáp nhập, khu vực Tà Đùng (Đắk Nông) được xác định là một trong những trọng điểm phát triển du lịch sinh thái và bảo tồn thiên nhiên. Dù không có kiến nghị hành chính riêng biệt, nhưng Đắk Nông đã đưa Tà Đùng vào các định hướng chiến lược sau sáp nhập như một “khu du lịch - đô thị mới”.

Với mặt nước rộng hơn 3.600 ha và hơn 40 đảo lớn nhỏ nhấp nhô giữa hồ, Tà Đùng được ví như “vịnh Hạ Long trên Tây Nguyên”. Khu vực này hiện nằm trong khu bảo tồn thiên nhiên Vườn Quốc gia Tà Đùng, là một phần di sản địa chất - địa mạo quý giá của khu vực.

Theo các chuyên gia quy hoạch, nếu được đầu tư bài bản, Tà Đùng có thể trở thành điểm nhấn thu hút du khách trong nước và quốc tế, góp phần định hình thương hiệu du lịch sinh thái của tỉnh mới. Ngoài giá trị cảnh quan, Tà Đùng còn có vai trò quan trọng trong gìn giữ đa dạng sinh học và phát triển bền vững vùng Tây Nguyên sau sáp nhập. Định hướng phát triển khu vực này hiện đã được tích hợp trong các đề án không gian tổng thể của tỉnh Lâm Đồng mới, trình Chính phủ và Quốc hội xem xét trong năm 2025.

Tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình về việc triển khai thực hiện Đề án Sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp mới đây, đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm - Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng đã nhấn mạnh, Lâm Đồng là nơi hội tụ giữa thiên nhiên kỳ vĩ, văn hóa đa sắc màu và những khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Với trung tâm là TP Đà Lạt, Lâm Đồng không chỉ là “trái tim” của du lịch Tây Nguyên mà đang từng bước định hình vai trò là cực tăng trưởng xanh, sáng tạo, thân thiện của khu vực miền Trung - Tây Nguyên và cả nước.

Trong giai đoạn phát triển mới, tỉnh Lâm Đồng xác định rõ 3 trụ cột chính là văn hóa - du lịch - thương mại sẽ không chỉ là ngành kinh tế mũi nhọn, mà còn là không gian sáng tạo để hội tụ trí tuệ, bản sắc, công nghệ và nguồn lực xã hội, tạo nên sự bứt phá của tỉnh. Theo đó, Lâm Đồng ưu tiên các dự án đầu tư vào công nghiệp văn hóa, hạ tầng du lịch, thương mại số, đô thị thông minh và nông nghiệp công nghệ cao.

(CÒN NỮA)

Nguồn: https://baolamdong.vn/xa-hoi/202506/dong-luc-phat-trien-kinh-te-xa-hoi-cua-tinh-lam-dong-moi-sau-sap-nhap-bai-2-5927779/