F-35A NATO áp sát, khóa mục tiêu Su-27 và Su-24M Nga
Bầu trời Baltic rung lên khi F-35A của một quốc gia thành viên NATO lao đi chặn Su-27 và Su-24M Nga, hé lộ mặt trận đối đầu âm thầm giữa NATO và Moscow.
Báo Khoa học và Đời sống•19/08/2025
Ngày 13/8, hai tiêm kích tàng hình F-35A của Không quân Ý được lệnh xuất kích khẩn từ Căn cứ Không quân Amari ở Estonia. Mục tiêu của chúng không phải là một buổi huấn luyện thường lệ, mà là thực hiện nhiệm vụ đánh chặn các máy bay Nga xuất hiện gần không phận Baltic - khu vực vốn luôn nhạy cảm về an ninh.
Theo báo cáo từ NATO, biên đội F-35 tiếp cận hai máy bay của Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga gồm một chiếc Su-27 chuyên chiếm ưu thế trên không và một Su-24M, máy bay tấn công mặt đất từng là xương sống của không quân Liên Xô. Đây là loại hình đối đầu mà NATO đã chuẩn bị từ lâu, nhưng lại là lần đầu F-35 Ý trực tiếp thực hiện ở Baltic.
Cả Su-27 lẫn Su-24M đều bay mà không nộp kế hoạch hành trình, tắt bộ phát đáp và duy trì đường bay sát vùng nhận dạng phòng không Baltic. Hành vi này không mới, nhưng trong bối cảnh căng thẳng hiện nay, nó được xem như phép “thăm dò phản ứng” của NATO, buộc liên minh phải triển khai lực lượng tinh nhuệ nhất.
Đáng chú ý, vụ việc chỉ xảy ra một ngày sau khi Không quân Hungary sử dụng tiêm kích Gripen C/D trong một nhiệm vụ tương tự. Việc hai quốc gia NATO khác nhau phải phản ứng gần như liên tiếp cho thấy mật độ hoạt động quân sự của Nga quanh Baltic đang ở mức cao bất thường.
Su-27 và Su-24M vốn là sản phẩm tiêu biểu của thời Chiến tranh Lạnh. Trong suốt 15 năm qua, Nga đã dần loại biên các khung thân cũ, nhưng vẫn khai thác chúng cho các nhiệm vụ trinh sát, tuần tra hoặc nghi binh. Sự hiện diện của chúng ở Baltic lần này gợi nhớ tới chiến thuật gây áp lực tâm lý mà Liên Xô từng áp dụng.
Điều đó càng đáng lưu ý khi nó diễn ra trong bối cảnh toàn bộ châu Âu đang chứng kiến làn sóng hỗ trợ quân sự chưa từng có cho Ukraine. Xe tăng Leopard 2, pháo phản lực HIMARS hay huấn luyện phi công đều được đẩy nhanh, tạo ra thế đối đầu ngày càng trực diện giữa Nga và NATO.
Trong cán cân sức mạnh trên không, F-35 đang là con át chủ bài của NATO. Chỉ trong vài năm, nó đã giành phần lớn hợp đồng máy bay chiến đấu ở châu Âu, khiến các dòng Eurofighter Typhoon hay F/A-18E/F Super Hornet mất dần vị thế. Với các nước Baltic và Đông Âu, F-35 không chỉ là khí tài, mà là vũ khí răn đe chiến lược.
So với các tiêm kích Nga thuộc thế hệ 4+ như Su-35 hay Su-30SM, F-35 vượt trội về khả năng tàng hình, tích hợp cảm biến và chiến tranh điện tử. Trong một kịch bản giao chiến thực sự, những ưu thế này có thể tạo khác biệt quyết định ngay từ loạt tiếp xúc radar đầu tiên.
Ngược lại, phía Nga hiện mới chỉ sở hữu một trung đoàn tiêm kích thế hệ 5 Su-57. Chương trình này từng được kỳ vọng ra mắt từ năm 2000, nhưng khủng hoảng kinh tế - công nghiệp sau khi Liên Xô sụp đổ đã khiến tiến độ chậm hơn hai thập kỷ. Khoảng trống năng lực này buộc Moscow phải tìm phương án bù đắp khác.
Thay vì trông chờ hoàn toàn vào Su-57, Nga đang khai thác tối đa mạng lưới phòng không tầm xa và nâng cấp các dòng tiêm kích đời cũ như Su-30, Su-34, Su-35. Cách tiếp cận này vừa duy trì số lượng phi cơ chiến đấu, vừa kết hợp với ưu thế phòng thủ mặt đất để chống lại sức mạnh không quân NATO theo hướng bất đối xứng.
Tuy nhiên, việc kéo dài vòng đời các tiêm kích thế hệ 4+ cũng đồng nghĩa với nguy cơ lạc hậu trước công nghệ tàng hình và tác chiến mạng trung tâm của NATO. Bộ Quốc phòng Nga đã phải mở rộng các đơn đặt hàng Su-30 và Su-35 vượt xa kế hoạch ban đầu, như một biện pháp giữ nhịp cho lực lượng không quân.
Cuộc chạm trán F-35 - Su-27/Su-24M ở Baltic tuy không xảy ra va chạm hay giao chiến, nhưng lại mang thông điệp chiến lược rõ ràng: bầu trời Đông Âu đang là mặt trận âm thầm nhưng căng thẳng, nơi chỉ một sai lầm nhỏ cũng đủ kích hoạt một chuỗi phản ứng quân sự khó kiểm soát.
Bình luận (0)