Vĩnh Long: Phát triển sản phẩm OCOP từ đặc sản địa phương

Thời gian qua, chương trình quốc gia mỗi xã một sản phẩm (OCOP) tại tỉnh Vĩnh Long đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nông dân bằng việc đầu tư máy móc, công nghệ, phát triển mẫu mã sản phẩm nông nghiệp. Từ đó, nhiều đặc sản của địa phương đạt chứng nhận OCOP được tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.

Sản phẩm chôm chôm của hợp tác xã nông nghiệp Phú Phụng đạt chuẩn OCOP hạng 4 sao. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Khi nông dân xây dựng thương hiệu từ đặc sản mình làm ra

Nhiều nông dân suốt ngày gắn bó với ruộng vườn đã mày mò học hỏi để tự chế biến sản phẩm mình ra để bán trực tiếp đến tay người tiêu dùng. Từ đó, những sản phẩm OCOP mang thương hiệu nông dân ra đời, được thị trường ưa chuộng.

Nông dân Phạm Văn Nhựt, ngụ xã Lương Hòa (tỉnh Vĩnh Long) canh tác 3,5ha lúa nhưng nhiều năm liền làm ăn không khá nên ông quyết định xây dựng sản phẩm OCOP từ chính hạt lúa mình trồng. Mô hình canh tác của ông theo kiểu khép kín trồng lúa lấy rơm nuôi bò, phân bò ủ lại để trồng cỏ, lúa.

Ngoài ra, ông còn đầu tư nhà máy nhỏ để xay lúa thành gạo rồi máy đóng gói để bán gạo thành phẩm ra thị trường. Các phụ phẩm khác trong quá trình sản xuất như: trấu, cám, tấm… cũng được tận dụng triệt để gia tăng giá trị hạt lúa.

Nông dân Phạm Văn nhựt (trái) xây dựng nhãn hiệu gạo mang tên mình đạt chuẩn OCOP hạng 3 sao. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Ông Nhựt cho biết: “Từ năm 2020 tôi đã có hai sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao gồm: Gạo tím Ba Nhựt và Nếp cẩm Ba Nhựt. Mô hình sản xuất làm theo quy trình hữu cơ nên bảo đảm sạch, được người tiêu dùng chấp nhận. Hiện tại, tôi còn liên kết với những hộ chung quanh để sản xuất gạo sạch rồi xay ra, đóng gói bán ra thị trường. Vì vậy, giá trị sản phẩm từ trồng lúa đã tăng lên gấp gần 5 lần so với bán lúa tươi ngay tại ruộng như trước đây”.

Từ một nông dân, bà Phạm Thị Thanh Phượng, ngụ phường An Hội (tỉnh Vĩnh Long) đã nghiên cứu để chế biến ra những sản phẩm chanh, tắc là đặc sản của địa phương để bán được giá cao hơn.

Ban đầu, khi thấy quả chanh, tắc tươi dễ bị hư hỏng, nông dân đổ bỏ rất lãng phí nên bà muốn chế biến để bảo quản lâu hơn. Trong đó, các sản phẩm ban đầu đều chưa có nhãn hiệu, chỉ bán kèm theo sản phẩm chanh tươi bán tại chợ truyền thống. Lâu dần, bà đầu tư máy móc để đóng gói, nâng cao chất lượng và được chứng nhận sản phẩm OCOP.

Hiện tại, bà Phượng đã cho ra thị trường 6 sản phẩm được chế biến từ quả chanh, tắc.

Bà Phạm Thị Thanh Phượng có nhiều sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ đặc sản địa phương. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Bà Phượng cho biết: “Đến nay cơ sở có 3 sản phẩm đạt chứng nhận đạt chuẩn OCOP 4 hạng sao gồm: Chanh muối cam thảo Ngọc Ý, Chanh muối Hải Phượng, Chanh xí muội Ngọc Ý và một sản phẩm đạt OCOP hạng 3 sao là tắc xí muội Ngọc Ý. Hiện tại, cơ sở đang xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm này để giúp người tiêu dùng biết đến rộng rãi hơn, giúp sản phẩm chanh của bà con nông dân tại địa phương đi xa hơn”.

Nâng cao chất lượng sản phẩm OCOP phục vụ xuất khẩu

Tại hợp tác xã nông nghiệp Phú Phụng (xã Phú Phụng, tỉnh Vĩnh Long) chuyển từ trồng chôm chôm theo kiểu truyền thống cho ra quả tự nhiên sang xử lý ra quả vụ nghịch theo chuẩn VietGAP để bán với giá rất cao.

Gần đây, hợp tác xã đã xây dựng mã số vùng trồng, đạt chứng nhận OCOP 4 sao để xuất khẩu.

Nông dân Võ Ngọc Bé có nhiều sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 4 sao từ con cá đặc sản ở vùng biển địa phương. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Giám đốc hợp tác xã nông nghiệp Phú Phụng Phạm Hồng Tùng cho biết: “Hiện tại, hợp tác xã có 125 thành viên và được cấp 2 mã số vùng trồng chôm chôm và đạt chuẩn OCOP 4 sao. Hợp tác xã đang hoàn thiện hồ sơ để tiếp tục được cấp 1 mã số vùng trồng sầu riêng. Sản phẩm chôm chôm của hợp tác xã được xuất khẩu sang thị trường Mỹ, Trung Quốc, Canada, Nga, Trung Đông… Trung bình mỗi ngày hợp tác xã xuất khẩu từ 10 đến 20 tấn nên bảo đảm tiêu thụ sản phẩm chôm chôm cho bà con thành viên với giá ổn định, cao hơn thị trường”.

Tại vùng ven biển xã Thạnh Phong (tỉnh Vĩnh Long) ông Võ Ngọc Bé, sinh năm 1972 chuyển từ nghề nuôi tôm biển sang sơ chế đặc sản biển từ nguồn nguyên liệu có sẵn tại địa phương.

Năm 2018, ông Bé cùng vợ thành lập Công ty Trách nhiệm hữu hạn chế biến thủy sản Phát Huy chuyên sản xuất các mặt hàng đặc sản của địa phương như: cá khô, tôm khô, các loại cá một nắng. Ông Bé đã đầu tư máy móc, công nghệ chế biến và kiểm soát vùng nguyên liệu đầu vào, bảo đảm không kháng sinh và hóa chất.

Gần đây, công ty liên kết với thương lái, ngư dân và khoảng 150 hộ nuôi cá tại địa phương để có nguồn nguyên liệu phục vụ chế biến.

Nông dân ngày càng chú ý mẫu mã, thương hiệu trong phát triển sản phẩm OCOP.(Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Ông Bé cho biết: “Trung bình mỗi tháng công ty sản xuất thành phẩm khoảng 7 tấn cá, tôm khô các loại cung ứng ra thị trường. Hiện tại, công ty có 3 sản phẩm đạt OCOP hạng 4 sao gồm: Khô cá bông lau một nắng, khô cá đù đỏ một nắng, khô cá rô phi một nắng và một sản phẩm đạt OCOP hạng 3 sao là cá bống cát một nắng. Công ty đang định hướng phát triển thương hiệu OCOP từ đặc sản địa phương để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường”.

Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, đến nay toàn tỉnh có 1.083 sản phẩm OCOP, trong đó có 13 sản phẩm OCOP đạt 5 sao. Trong đó, có nhiều nông dân, hợp tác xã chuyển từ bán hàng cho thương lái đã đầu tư máy móc, thiết bị để chế biến sâu hơn để đạt chứng nhận OCOP và bán trực tiếp ra thị trường.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Lâm Văn Tân cho biết: “Các sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP của địa phương đều được xây dựng thương hiệu, ứng dụng khoa học công nghệ, cải tiến mẫu mã hàng hóa, nâng cao chất lượng, lên sàn thương mại điện tử,... Do yêu cầu thị trường sản phẩm bán trên thị trường phải có truy xuất nguồn gốc sản phẩm, đạt các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm, tiêu chuẩn hàng hóa, mẫu mã đẹp..."

"Chính vì vậy, qua Chương trình OCOP, nhận thức, tư duy các chủ thể cũng được nâng cao, ngày càng đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm, đặc biệt khai thác lợi thế bản địa, đưa câu chuyện vào sản phẩm, làm sản phẩm OCOP có giá trị ngày càng tăng cao", Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long Lâm Văn Tân nhấn mạnh.

Đặc sản địa phương được nông dân chế biến, đóng gói đạt chuẩn OCOP. (Ảnh: HOÀNG TRUNG)

Trong thời gian tới, Vĩnh Long sẽ tiếp tục triển khai các chính sách để giúp chủ thể xây dựng hồ sơ, phát triển vùng nguyên liệu, xây dựng chuỗi giá trị, hỗ trợ công nghệ, xây dựng hệ thống quản lý, đào tạo nghề, xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc sản phẩm; đồng thời, rà soát đánh giá chất lượng sản phẩm, đối với sản phẩm chưa đạt, cố gắng đạt tiêu chuẩn OCOP; sản phẩm đạt chuẩn OCOP rồi thì tiếp tục nâng hạng.

Mặt khác, tỉnh sẽ tăng cường đưa khoa học công nghệ , đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số vào chương trình OCOP nhằm đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, đáp ứng thị trường trong và ngoài nước.

HOÀNG TRUNG

Nguồn: https://nhandan.vn/vinh-long-phat-trien-san-pham-ocop-tu-dac-san-dia-phuong-post901950.html