Giáo sư Nobel thứ 19 đến Gia Lai thảo luận về khoa học lượng tử

Hội nghị quốc tế “100 năm Vật lý lượng tử” sẽ diễn ra sáng nay (7/10), tại Trung tâm Quốc tế Khoa học và Giáo dục liên ngành (ICISE), phường Quy Nhơn Nam, tỉnh Gia Lai.

Đây là sự kiện khoa học đặc biệt hưởng ứng sáng kiến “Năm quốc tế về Khoa học và Công nghệ lượng tử” của Liên Hợp Quốc, là dịp để cộng đồng khoa học cùng nhìn lại một thế kỷ rực rỡ của vật lý lượng tử - nền tảng cho công nghệ lượng tử vốn được dự báo sẽ tạo nên cuộc cách mạng khoa học công nghệ tiếp theo của nhân loại sau trí tuệ nhân tạo (AI).

Hội nghị quy tụ hơn 80 giáo sư, nhà khoa học, nghiên cứu sinh đến từ 14 quốc gia, trong đó có nhiều nhà khoa học lớn hàng đầu thế giới, đặc biệt là sự góp mặt của GS Serge Haroche - chủ nhân giải Nobel Vật lý 2012. Ông cũng là giáo sư Nobel thứ 19 đến với tỉnh Gia Lai và Trung tâm ICISE kể từ khi trung tâm đi vào hoạt động năm 2013.

Giáo sư Nobel thứ 19 đến Gia Lai thảo luận về khoa học lượng tử - 1 — GS Serge Haroche (thứ 3 từ phải sang) đặt chân tới Việt Nam ngày 2/10 (Ảnh: ICISE).

Trong hơn một thế kỷ qua, vật lý nguyên tử và cơ học lượng tử trở thành trung tâm của nhiều giải Nobel, mở đường cho kỷ nguyên công nghệ lượng tử mà nhân loại đang bước vào ngày nay.

Một trong những mục tiêu mà hội nghị quốc tế "100 năm Vật lý lượng tử" hướng đến là tăng cường kết nối giữa các nhà khoa học lỗi lạc của thế giới với thế hệ các nhà khoa học trẻ của Việt Nam, tạo nền tảng cho những định hướng nghiên cứu và hợp tác khoa học mới.

Tại hội nghị, các nghiên cứu sinh và nhà khoa học trẻ có cơ hội trình bày kết quả công trình của mình, nhận được phản hồi chuyên môn trực tiếp từ các nhà khoa học hàng đầu trong và ngoài nước.

Bên cạnh đó, các phiên thảo luận bàn tròn được tổ chức nhằm tạo không gian trao đổi học thuật cởi mở, lan tỏa các ý tưởng mới, hình thành định hướng nghiên cứu chung, đồng thời thúc đẩy phát triển các dự án hợp tác giữa các phòng thí nghiệm Việt Nam và quốc tế.

Ngoài GS Serge Haroche, các diễn giả được chờ đón tại hội nghị là những tên tuổi của Vật lý lượng tử toàn cầu như GS Hans Bachor (Đại học Quốc gia Úc), GS John Doyle (Đại học Harvard, Hoa Kỳ), GS Alberto Bramati (Đại học Sorbonne, Pháp và Đại học Quốc gia Singapore), GS Michel Brune (Trường Collège de France, Pháp), GS. Arno Rauschenbeutel (Đại học Humboldt Berlin, Đức), GS. Vahid Sandoghdar (Viện Max Planck về Khoa học Ánh sáng, Đức), GS. Claude Weisbuch (École Polytechnique, Pháp), TS. Michele Leduc (Trung tâm Nghiên cứu Khoa học Quốc gia Pháp), cùng nhiều nhà khoa học uy tín khác...

GS Serge Haroche sinh năm 1944 tại Casablanca, Maroc, trong một gia đình gốc Do Thái. Cha ông là luật sư còn mẹ ông là giáo viên.

GS Haroche dành trọn sự nghiệp cho vật lý nguyên tử và quang học lượng tử. Ông tiên phong quan sát hiện tượng suy thoái lượng tử (quantum decoherence) vào năm 1996.

Từ các phương pháp quang phổ laser mới, ông chuyển sang nghiên cứu nguyên tử Rydberg - những trạng thái nguyên tử khổng lồ cực nhạy với sóng vi ba, cho phép khảo sát tương tác ánh sáng - vật chất. Các thí nghiệm của ông chứng minh khả năng điều khiển các hệ lượng tử riêng lẻ và thực hiện các thao tác logic lượng tử - nền tảng cho công nghệ máy tính lượng tử hiện đại.

Ông hiện là Giáo sư danh dự tại Collège de France, thành viên Viện Hàn lâm Khoa học Pháp, Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ cùng nhiều hiệp hội khoa học quốc tế uy tín.

Trong suốt sự nghiệp, Haroche nhận nhiều giải thưởng lớn. Đỉnh cao của ông là Giải Nobel Vật lý năm 2012 (cùng David Wineland) cho công trình đo lường và thao tác các hệ lượng tử đơn lẻ.

Nguồn: https://dantri.com.vn/giao-duc/giao-su-nobel-thu-19-den-gia-lai-thao-luan-ve-khoa-hoc-luong-tu-20251006224001913.htm