Giữ nhịp tái đàn heo gắn với kiểm soát dịch bệnh

Trước yêu cầu tái đàn phục vụ thị trường Tết Nguyên đán 2026 trong bối cảnh nguy cơ dịch bệnh còn tiềm ẩn, phóng viên Báo và phát thanh, truyền hình Gia Lai có cuộc trao đổi với ông Huỳnh Ngọc Diệp-Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở Nông nghiệp và Môi trường) xung quanh vấn đề này.

▪ Thưa ông, đợt dịch vừa qua để lại hậu quả nặng nề. Bài học quan trọng nhất trong công tác phòng, chống dịch bệnh hiện nay là gì?

- Bài học lớn nhất là các cơ sở chăn nuôi phải chủ động thực hiện an toàn sinh học toàn diện, từ chọn giống, thức ăn, nước uống, tiêm phòng, vệ sinh tiêu độc chuồng trại, đến kiểm soát phương tiện, người ra vào và vật chủ trung gian như ruồi, muỗi, gián, chó, mèo.

Người chăn nuôi cần tự giác khai báo khi phát hiện dịch để ngành thú y kịp thời lấy mẫu, khoanh vùng, khống chế dịch bệnh lây lan. Cùng với đó là tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật đến từng hộ, nâng cao nhận thức, thực hiện kê khai chăn nuôi theo Luật Chăn nuôi. Đây là cơ sở quản lý tổng đàn hiệu quả và phát triển bền vững.

▪ Nhu cầu thịt heo dịp Tết Nguyên đán 2026 dự báo tăng cao, nhưng dịch bệnh vẫn tiềm ẩn. Tái đàn cần thực hiện thế nào để an toàn, thưa ông?

- Từ đầu năm 2025 đến nay, dịch tả heo châu Phi xảy ra ở 34/34 tỉnh, thành; hiện còn 32/34 tỉnh chưa qua 21 ngày không có ổ dịch mới. Tại Gia Lai, dịch bùng phát ở 22 xã, hơn 1.100 con heo bị tiêu hủy. Dù phần lớn xã đã cơ bản khống chế dịch, nguy cơ tái phát vẫn rất cao.

Chúng tôi khuyến cáo các hộ chăn nuôi thận trọng khi tái đàn. Ở vùng có dịch, chuồng phải để trống tối thiểu 30 ngày, sau đó nuôi thử khoảng 10% tổng đàn.

Nếu sau 30 ngày đàn khỏe mạnh, xét nghiệm âm tính, mới tái đàn toàn bộ. Ở nơi không có dịch, bà con vẫn phải vệ sinh chuồng trại kỹ, nhập giống từ cơ sở uy tín, có kiểm dịch, tiêm phòng đầy đủ dịch tả heo, lở mồm long móng, tai xanh… Đàn heo phải được theo dõi thường xuyên, khi có dấu hiệu bất thường cần báo ngay cơ quan thú y.

Ngoài ra, nên áp dụng nguyên tắc “cùng vào, cùng ra”, cách ly đàn mới ít nhất 21 ngày, dùng dụng cụ riêng cho từng đàn, quản lý mật độ hợp lý, bổ sung dinh dưỡng để tăng sức đề kháng.

Trong bối cảnh dịch tả heo châu Phi còn diễn biến phức tạp, ngành chăn nuôi khuyến cáo việc tái đàn heo phục vụ thị trường cuối năm cần thận trọng và tuân thủ quy trình phòng-chống dịch bệnh. **Ảnh: T.Lợi**

▪ Thưa ông, ngành chức năng, tỉnh có chính sách gì hỗ trợ người dân khôi phục sản xuất sau dịch?

- Chúng tôi đã tham mưu Sở Nông nghiệp và Môi trường trình UBND tỉnh đề xuất hỗ trợ theo Nghị định số 116/2025/NĐ-CP về khắc phục thiệt hại do dịch bệnh động vật. Đồng thời, hướng dẫn các địa phương hoàn thiện hồ sơ để người dân nhận hỗ trợ khi HĐND tỉnh thông qua nghị quyết.

Ngành cũng đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn kỹ thuật phòng dịch, quản lý tái đàn theo hướng an toàn sinh học, giúp bà con yên tâm sản xuất lâu dài.

▪ Để đạt mục tiêu phát triển chăn nuôi bền vững, tỉnh cần giải pháp trọng tâm nào, thưa ông?

- Tỉnh tập trung định hướng phát triển vào 3 vật nuôi chủ lực: Bò, heo, gà, hướng đến tăng sản lượng gắn với an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường. Khuyến khích chăn nuôi công nghệ cao, thân thiện môi trường, gắn chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ.

Một hướng mới là phát triển mô hình chế biến thức ăn hữu cơ quy mô nhỏ cho hộ và trang trại vừa, nhất là với heo địa phương và gà thả đồi. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ xử lý chất thải để sản xuất phân bón hữu cơ, thúc đẩy nông nghiệp tuần hoàn.

Công tác giám sát dịch bệnh được tăng cường, từ xây dựng bản đồ dịch tễ đến kiểm soát kháng sinh, tiêm phòng đầy đủ, hình thành vùng an toàn dịch bệnh. Bên cạnh đó, tỉnh phát triển chuỗi sản phẩm đặc trưng như heo đen An Lão, heo Hoài Ân, gà thảo dược, gà đồi… để tạo thương hiệu, nâng giá trị ngành chăn nuôi.

▪ Với đặc thù chăn nuôi nhỏ lẻ còn phổ biến, người dân cần lưu ý gì để hạn chế rủi ro dịch bệnh, nhất là mùa cao điểm?

- Chăn nuôi nhỏ lẻ tiềm ẩn rủi ro nếu không kiểm soát tốt. Bà con cần bố trí khu chăn nuôi tách biệt nơi ở, có rào chắn, lưới vây nhiều lớp. Con giống phải mua từ cơ sở uy tín; chuồng trại phải được vệ sinh, khử trùng thường xuyên, hạn chế người lạ ra vào.

Thức ăn phải đảm bảo chất lượng, thức ăn thừa phải nấu chín. Cần áp dụng mô hình “cùng vào, cùng ra”, cách ly đàn mới, tiêm phòng đầy đủ, theo dõi sát tình trạng đàn. Khi vật nuôi có biểu hiện bất thường như sốt, bỏ ăn, tiêu chảy, cần cách ly ngay và báo thú y.

Những thay đổi nhỏ trong nhận thức, hành động hằng ngày sẽ giúp bà con chăn nuôi, đặc biệt là người nuôi heo, không chỉ vượt qua dịch bệnh mà còn hướng tới nền chăn nuôi bền vững, hiện đại và hiệu quả.

▪ Xin cảm ơn ông!

Nguồn: https://baogialai.com.vn/giu-nhip-tai-dan-heo-gan-voi-kiem-soat-dich-benh-post568057.html