Hai đóng góp nổi bật nhất của Việt Nam trong ASEAN

Kể từ khi gia nhập ASEAN năm 1995, Việt Nam luôn cam kết và có những đóng góp bền bỉ đối với hòa bình, ổn định và thịnh vượng của khu vực. Hai đóng góp nổi bật của Việt Nam có thể kể đến là: Vai trò của Việt Nam trong việc thúc đẩy hòa bình, ổn định khu vực và vai trò dẫn dắt trong ASEAN.

Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Indonesia Prabowo Subianto chứng kiến lễ trao đổi các văn kiện hợp tác nhân dịp thăm cấp Nhà nước Indonesia, nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên Đối tác chiến lược toàn diện tháng 3/2025. (Ảnh: Tuấn Anh)

Thúc đẩy hòa bình, kiên định dẫn dắt

Việt Nam luôn kiên định thúc đẩy hòa bình, ổn định và thịnh vượng khu vực thông qua đối thoại, hợp tác và chủ nghĩa đa phương. Việt Nam nhất quán nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì ổn định khu vực và thượng tôn pháp luật quốc tế, đặc biệt là Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982. Việt Nam cũng đóng vai trò chủ động trong việc tăng cường quan hệ giữa các quốc gia thành viên ASEAN và đẩy mạnh hợp tác giữa ASEAN với các đối tác đối thoại – thông qua các cơ chế như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF) và Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS).

Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Denny Abdi. (Ảnh: Thu Thảo)

Tăng trưởng kinh tế ấn tượng của Việt Nam, đạt trung bình 6,3% trong 10 năm qua, cao hơn mức trung bình 3,63% của ASEAN đã củng cố vị thế của Việt Nam như một động lực tăng trưởng, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế khu vực.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng thể hiện vai trò dẫn dắt nổi bật trong ASEAN. Năm 1998, chỉ ba năm sau khi gia nhập ASEAN, Việt Nam đã tạo dấu ấn quan trọng khi đăng cai tổ chức Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 6 tại Hà Nội. Trong bối cảnh cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu và tình hình kinh tế khu vực dễ tổn thương, hội nghị đã thông qua Kế hoạch Hành động Hà Nội – một văn kiện mang tính dấu mốc, thể hiện các sáng kiến và đề xuất của Việt Nam nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển giữa các quốc gia thành viên ASEAN.

Năm 2020, trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN, Việt Nam đã thành công trong việc dẫn dắt khu vực vượt qua giai đoạn đầu, cũng là giai đoạn khó khăn nhất của đại dịch Covid-19. Vai trò dẫn dắt mạnh mẽ của Việt Nam đã đặt nền tảng để ASEAN trở nên linh hoạt, phản ứng nhanh và tăng cường hợp tác trong khủng hoảng.

Gần đây, các sáng kiến mang tầm nhìn chiến lược của Việt Nam như Diễn đàn Tương lai ASEAN đã trở thành một nền tảng giá trị cho các cuộc thảo luận chiến lược, giúp ASEAN tăng cường năng lực dự báo và ứng phó trước các thách thức toàn cầu mới nổi và trong tương lai.

Những sáng kiến như vậy không chỉ giúp ASEAN tránh vai trò bị động trước các chuyển động toàn cầu, mà còn định vị như một chủ thể tích cực và có ảnh hưởng trên trường quốc tế.

Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Denny Abdi (Thứ 6 từ phải sang) tham dự Lễ kỷ niệm 30 năm Công ước Liên hợp quốc về Luật biển có hiệu lực do Bộ Ngoại giao tổ chức tháng 12/2024. (Ảnh: Tuấn Anh)

Cách tiếp cận cân bằng, linh hoạt

Bên cạnh các thách thức truyền thống trong phát triển, thế giới ngày nay đang phải đối mặt với một loạt vấn đề ngày càng phức tạp – từ căng thẳng địa chính trị leo thang, xung đột thương mại, cho tới các yêu cầu cấp bách về phát triển bền vững. Để ASEAN có thể ứng phó hiệu quả với những thách thức hiện tại và tương lai, ba ưu tiên then chốt cần được giữ vững là đoàn kết, vai trò trung tâm và năng lực thể chế.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam luôn nhất quán trong việc thúc đẩy các ưu tiên then chốt nêu trên. Việt Nam cũng thể hiện vai trò tích cực và chiến lược trong việc xử lý các thách thức khu vực phức tạp dựa trên chính sách đối ngoại độc lập, tự chủ và đường lối “ngoại giao cây tre” Việt Nam.

Cách tiếp cận cân bằng, vững vàng nhưng linh hoạt này đã giúp duy trì sự ổn định trong nội khối ASEAN, đặc biệt là trong việc thúc đẩy hợp tác xây dựng với các đối tác bên ngoài.

Nhìn về phía trước, Việt Nam cần tiếp tục vai trò bảo vệ vai trò trung tâm của ASEAN và thúc đẩy đoàn kết sâu sắc hơn giữa các quốc gia thành viên, đặc biệt trong việc ứng phó với các thách thức khu vực cũng như toàn cầu như vấn đề Biển Đông, tình hình Myanmar hay các vấn đề an ninh phi truyền thống khác.

Những sáng kiến có tầm nhìn của Việt Nam như Diễn đàn Tương lai ASEAN được đánh giá cao, bởi đã tạo ra một nền tảng quý báu cho các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và doanh nghiệp trong khu vực cùng tham gia đối thoại định hướng tương lai, đối mặt với các thách thức đang nổi lên và tìm kiếm cơ hội hợp tác mới.

Đại sứ Indonesia tại Việt Nam Denny Abdi (ngoài cùng bên phải) chụp ảnh cùng các Đại sứ tại Lễ thượng cờ kỷ niệm 58 năm thành lập ASEAN ngày 8/8. (Ảnh: Facebook Đại sứ quán Anh tại Việt Nam)

Động lực hiện thực hóa tầm nhìn

Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 đóng vai trò là lộ trình chiến lược nhằm hiện thực hóa khát vọng thành hành động cụ thể và tăng cường khả năng của ASEAN trong việc điều hướng qua những bất định toàn cầu, cũng như phản ứng trước các thách thức quốc tế đang nổi lên.

Không chỉ là một khái niệm, Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 khẳng định khát vọng của ASEAN trở thành một chủ thể toàn cầu có ảnh hưởng và trách nhiệm. Tầm nhìn này phản ánh cam kết mạnh mẽ và lâu dài của các quốc gia thành viên ASEAN trong việc định vị Cộng đồng ASEAN là trung tâm tăng trưởng của khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và là đối tác toàn cầu vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng. ASEAN hướng tới một tương lai chung vào năm 2045 – kiên cường, sáng tạo, năng động và lấy người dân làm trung tâm.

Trong bối cảnh đó, khát vọng chung của Indonesia và Việt Nam về việc trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045 không chỉ phù hợp với các mục tiêu của Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 mà còn là động lực chính để hiện thực hóa tầm nhìn đó.

Là hai nền kinh tế năng động và tăng trưởng nhanh nhất khu vực, cùng chiếm 55% dân số ASEAN, tiến trình phát triển của Indonesia và Việt Nam sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố hòa bình và ổn định khu vực, thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng và tăng cường kết nối giữa người dân – qua đó đưa ASEAN tiến gần hơn tới Tầm nhìn 2045.

Sự hợp tác giữa Indonesia và Việt Nam do đó sẽ có ý nghĩa quyết định đối với thành công của ASEAN, đặc biệt trong các lĩnh vực chiến lược như an ninh lương thực, kinh tế số, phát triển bền vững và kinh tế tuần hoàn, cũng như các ngành công nghiệp công nghệ cao. Thông qua hợp tác chặt chẽ, hai quốc gia có thể cùng nhau định hình một Cộng đồng ASEAN kiên cường và hội nhập hơn.

Nguồn: https://baoquocte.vn/hai-dong-gop-noi-bat-nhat-cua-viet-nam-trong-asean-323877.html