Hiệp định EVFTA: "Chìa khóa" để nông sản Đắk Lắk chinh phục thị trường EU

Việt Nam đã thực thi 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) và đang tiếp tục đàm phán các FTA trong thời gian tới. Trong đó, EVFTA là một trong những FTA thế hệ mới và toàn diện nhất mà Việt Nam đã ký kết.

Sau khi EVFTA thực thi (có hiệu lực từ tháng 8/2020), giá trị xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang thị trường EU qua các năm liên tục tăng và đứng đầu trong khu vực Đông Nam Á. Theo số liệu cung cấp bởi Cục Hải quan, trong 4 năm (từ tháng 8/2020 đến hết năm 2024), kim ngạch xuất khẩu vào thị trường EU của Việt Nam là hơn 200 tỷ USD, tăng trưởng từ 12 – 15%. Sự tăng trưởng được thể hiện rõ trong các lĩnh vực như: điện tử, dệt may, giày dép, nông nghiệp và hải sản theo lộ trình cắt giảm thuế quan khi EVFTA này có hiệu lực.

Cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Đắk Lắk sang thị trường EU. (Trong ảnh: Nhân viên Công ty TNHH PM Coffee, phường Thành Nhất, TP. Buôn Ma Thuột đang đóng gói cà phê nhân).

Riêng đối với Đắk Lắk, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh vào thị trường EU đạt gần 1,9 tỷ USD; trong đó mặt hàng nông sản chiếm 93 – 95% với các sản phẩm chủ lực là cà phê, điều, hồ tiêu, rau quả… Theo đại diện lãnh đạo Sở Công Thương, EVFTA đã mở ra cơ hội rất lớn cho nhiều doanh nghiệp (DN) của tỉnh đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu, tăng trưởng doanh thu, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Tận dụng ưu đãi thuế quan và cơ hội thị trường từ EVFTA mang lại, Công ty TNHH PM Coffee (phường Thành Nhất, TP. Buôn Ma Thuột) đã tăng cường xuất khẩu mặt hàng cà phê sang thị trường EU. Ông Nguyễn Đình Viên, Giám đốc Công ty cho biết, EVFTA đã giúp DN khai mở thị trường và gia tăng lợi thế cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Nhờ khả năng cung ứng và đáp ứng các tiêu chuẩn (chất lượng, bao bì, đóng gói, truy xuất nguồn gốc…) mà hoạt động xuất khẩu hằng năm của công ty luôn duy trì được đà tăng trưởng. Hiện, sản phẩm của công ty đã được phân phối ở hầu khắp các nước thành viên của EU, với sản lượng năm 2024 đạt khoảng 80.000 tấn cà phê nhân.

"EVFTA không chỉ mở ra cánh cửa vào thị trường EU mà còn là "cú hích" thúc đẩy ngành nông nghiệp của tỉnh tái cơ cấu theo hướng hiện đại, minh bạch và bền vững hơn. Tỉnh đang đẩy mạnh hỗ trợ DN xây dựng vùng nguyên liệu chuẩn quốc tế, phát triển thương hiệu sản phẩm và xúc tiến xuất khẩu có trọng tâm. Về lâu dài, tỉnh sẽ xây dựng một trung tâm hỗ trợ kỹ thuật – xúc tiến EVFTA để đồng hành cùng DN địa phương trong hành trình chinh phục thị trường châu Âu" – Ông , Phó Giám đốc Sở Công Thương

Theo nhận định của các chuyên gia thương mại, trong bối cảnh thị trường quốc tế có nhiều biến động, đặc biệt là các rào cản thuế quan từ thị trường khác như Mỹ thì việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trong đó, EU nổi lên như một điểm đến tiềm năng và EVFTA được được xem là "đòn bẩy" quan trọng giúp các ngành hàng nông sản của Đắk Lắk tiếp cận sâu hơn vào thị trường này. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa các lợi thế và cơ hội mà EVFTA mang lại đòi hỏi các nhà quản lý và DN cần xây dựng chiến lược phù hợp để nhanh chóng đáp ứng các quy định, tiêu chuẩn của các nước nhập khẩu.

Tại Hội thảo "EVFTA - Chiến lược cho nông sản Đắk Lắk chinh phục EU trong bối cảnh thị trường toàn cầu biến động năm 2025" diễn ra vào cuối tháng 5 vừa qua, chuyên gia tư vấn cao cấp của Văn phòng Chính phủ Nguyễn Thành Hưng nêu rõ, EVFTA dành mức cắt giảm thuế quan sâu và rộng cho các mặt hàng nông sản Việt Nam.

Song, để có thể đẩy mạnh xuất khẩu mặt hàng nông sản sang EU trong thời gian tới đòi hỏi DN cần đáp ứng đầy đủ các yêu cầu kỹ thuật, an toàn vệ sinh thực phẩm, áp dụng khoa học công nghệ vào quy trình sản xuất, chế biến để chuẩn hóa sản phẩm theo yêu cầu của thị trường, áp dụng các tiêu chuẩn mới của EU liên quan đến công bằng lao động, bảo vệ môi trường, trách nhiệm xã hội.

Về phía cơ quan quản lý nhà nước từ Trung ương đến địa phương cần hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ về pháp lý, tài chính, công nghệ và xúc tiến thương mại nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho DN đi vào sản xuất chuẩn mực, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Một doanh nghiệp chế biến cà phê thương phẩm kiểm tra, đánh giá chất lượng sản phẩm trước khi xuất khẩu.

Đặc biệt, trong bối cảnh hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ tràn lan dễ gây tổn hại đến uy tín và thương hiệu, DN cần chủ động đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho sản phẩm của mình trước khi bước vào thị trường quốc tế như EU để tránh khỏi những rủi ro, thiệt hại về mặt kinh tế.

Bà Đào Thúy Hoàn, Giám đốc Công ty luật Ecolaw (đơn vị chuyên tư vấn pháp luật DN, đầu tư nước ngoài và sở hữu trí tuệ) cho biết, tài sản trí tuệ là tài sản vô hình nên buộc DN phải đăng ký bảo hộ thì mới được xác nhận quyền sở hữu trí tuệ của mình, nếu không sẽ bị chặn ngay tại đường đi để ra thị trường nước ngoài. Do đó, khi DN có nhu cầu đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ cho sản phẩm có thể tìm đến các đơn vị như sở khoa học và công nghệ, công ty luật để được tư vấn và hỗ trợ làm các thủ tục để giảm thiểu được thời gian và những chi phí không cần thiết.

Nguồn: https://baodaklak.vn/kinh-te/202506/hiep-dinh-evfta-chia-khoa-de-nong-san-dak-lak-chinh-phuc-thi-truong-eu-fcd15bc/