'Học trò không dám vào nhà vệ sinh thì hiệu trưởng không hoàn thành nhiệm vụ'

Chuẩn bị cho lễ khai giảng đặc biệt

Thông tin trên vừa được Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu khẳng định trong hội nghị tổng kết năm học 2024 – 2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025 – 2026 đối với giáo dục phổ thông diễn ra sáng 20/8.

Theo ông Hiếu, chất lượng nhà vệ sinh trường học tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng tác động trực tiếp đến tâm lý, sức khỏe của học trò, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Vì vậy, hiệu trưởng không thể coi là hoàn thành nhiệm vụ nếu để nhà vệ sinh xuống cấp đến mức học sinh ngại sử dụng.

“Mỗi thầy cô cần tự nhìn lại, đặt câu hỏi liệu đã nỗ lực hết sức, đã huy động các nguồn lực hay trao đổi cùng phụ huynh để tìm giải pháp hay chưa”, ông Hiếu nói.

Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM Nguyễn Văn Hiếu phát biểu trong hội nghị tổng kết năm học 2024 – 2025 và triển khai nhiệm vụ năm học 2025 – 2026. Ảnh: Nguyệt Minh

Thông tin thêm về tình hình dạy và học trước thềm khai giảng năm học mới, ông Hiếu cho biết, sau khi sáp nhập, TPHCM trở thành siêu đô thị với hơn 14 triệu dân, trong đó có hơn 2,5 triệu học sinh và hơn 3.500 cơ sở giáo dục. Ông yêu cầu các trường chuẩn bị chu đáo cho lễ khai giảng sắp tới. Đây sự kiện lần đầu tiên có sự tham dự và đánh trống khai giảng của Tổng Bí thư Tô Lâm, trùng với dịp Bộ GD&ĐT kỷ niệm 80 năm thành lập.

“Các trường cần chủ động chuẩn bị cơ sở vật chất, che mát, đường truyền để buổi lễ diễn ra đầy đủ, ý nghĩa, không để học sinh chịu ảnh hưởng bởi nắng nóng hay thời tiết. Trường nào không có mái che, màn hình, tivi cần báo cáo, đề nghị địa phương hỗ trợ”, ông Hiếu yêu cầu.

Học sinh Trường THCS Nguyễn Gia Thiều (quận Tân Bình, TPHCM) vui thích vì nhà vệ sinh sạch sẽ, khang trang. Ảnh: Như Việt

Người đứng đầu ngành giáo dục thành phố lưu ý, năm học mới có hai điều kiện quan trọng là cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên. Hiện ngay tại trung tâm TPHCM vẫn còn ba trường đang ngổn ngang sửa chữa sát ngày khai giảng. Ông yêu cầu các lãnh đạo nhà trường phải chủ động báo cáo, đề xuất phương án tạm thời để đảm bảo học sinh có điều kiện tham gia. Ngoài ra, các trường phải rà soát kỹ lưỡng yếu tố an toàn. “Chỗ nào long ốc, vách nứt, vôi bong, đặc biệt là nhà vệ sinh thì phải khắc phục ngay", ông Hiếu chỉ đạo.

Đề xuất cấm học sinh dùng điện thoại trong trường

Cũng tại hội nghị, ông Hiếu trao đổi thêm về tình trạng thiếu giáo viên. Theo ông, thống kê gần đây cho thấy TPHCM thiếu khoảng 6.000 giáo viên nhưng con số này thay đổi liên tục do dữ liệu chưa thống nhất. Vì vậy, các trường cần khẩn trương cập nhật dữ liệu chính xác để ngành có căn cứ quản lý, hướng dẫn cụ thể.

Liên quan đến việc học sinh sử dụng điện thoại, Sở GD&ĐT TPHCM đã lấy ý kiến phụ huynh, chuyên gia, nhà khoa học về chủ trương cấm dùng trong trường. Ông Hiếu khẳng định, trường phải có phương án hỗ trợ miễn phí khi học sinh cần liên lạc với gia đình, còn khi giáo viên cho phép thì điện thoại sẽ trở thành công cụ học tập.

Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, thành phố đang triển khai mô hình Trường học hạnh phúc đến năm thứ ba. Một ngôi trường hạnh phúc không thể để tình trạng học sinh giờ ra chơi chỉ chăm chú vào điện thoại, thu mình vào "thế giới riêng" mà thiếu đi sự gắn kết với bạn bè và thầy cô.

"Giờ ra chơi, các em cần được vui chơi, vận động, tạo năng lượng tích cực để chuẩn bị cho tiết học mới. Nếu để thói quen sử dụng điện thoại chi phối, mối quan hệ giữa học sinh với bạn bè, thầy cô, thậm chí với gia đình sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng", ông Hiếu nói.

Ông Hiếu cũng cho rằng, trường học hạnh phúc không chỉ là câu chuyện về cơ sở vật chất mà quan trọng hơn là xây dựng môi trường quan hệ thân thiện, nơi thầy cô tạo được niềm tin, lắng nghe và chia sẻ với học sinh. Chỉ như vậy, trường học mới thực sự trở thành không gian lý tưởng để các em học tập và trưởng thành.

Học sinh TPHCM trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10

Về phương pháp giảng dạy, ông đề nghị giáo viên đổi mới, tránh nhồi nhét. Các trường có thể chủ động mời nghệ nhân, vận động viên, diễn viên về giao lưu với học sinh. “Nhiều người lo không có kinh phí nhưng nếu chủ động kết nối địa phương, Sở Văn hóa hay phụ huynh thì sẽ làm được”, ông Hiếu nói.

Năm học 2025 – 2026 cũng là năm đầu tiên thực hiện dạy học 2 buổi/ngày theo hướng dẫn của Bộ GD&ĐT. Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM đề nghị Phòng Giáo dục phổ thông và các trường xây dựng kế hoạch cụ thể. Các trường phải sắp xếp thời khóa biểu linh hoạt, hỗ trợ học sinh có nhu cầu học thêm văn hóa nhưng không được thu phí. Những khoản thu cần thiết phải được đề xuất lên Sở để trình HĐND, còn khoản nào không quy định thì không được thu. Với các khoản thu hộ như đồng phục, phù hiệu thì cần thông báo rõ ràng.

“Buổi 2 không được thu tiền nhưng phải đáp ứng các hoạt động học sinh và phụ huynh có nhu cầu. Các tiết học sử dụng cơ sở vật chất và giáo viên của trường thì tuyệt đối không thu”, Ông Hiếu nhấn mạnh.

Không ép phụ huynh mua thêm ba lô, giày dép

Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM yêu cầu các trường không được ép buộc phụ huynh mua thêm ba lô, giày dép, vở. Đồng phục chỉ bao gồm quần áo và phù hiệu. Đây là các khoản nhà trường thu hộ.

Về bán trú vệ tinh, các trường chỉ triển khai khi thật sự cần thiết, tránh biến tướng thành nơi dạy thêm. Giáo viên nào muốn dạy thêm phải đăng ký tại trung tâm, cập nhật đầy đủ trên phần mềm quản lý của Sở.