Hợp tác thúc đẩy chuyển đổi số ngành Nông nghiệp và Môi trường

Ngành Nông nghiệp và Môi trường Sơn La đang tập trung đẩy mạnh chuyển đổi số, bước đầu triển khai chính quyền điện tử, dịch vụ công trực tuyến… Phấn đấu đến năm 2030, hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu số chuyên ngành, đồng bộ và số hóa toàn diện, đáp ứng lộ trình chuyển đổi số của tỉnh và cả nước.

Sở Tài nguyên và Môi trường và VNPT Sơn La ký thỏa thuận hợp tác với VNPT Sơn La về chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030.

Bắt nhịp chuyển đổi số

 Xác định chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, thời gian qua, ngành đã phối hợp với các đơn vị viễn thông tổ chức hội thảo, tập huấn cho cán bộ, công chức, viên chức; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực. Hiện, Sở đã thành lập Trung tâm chuyển đổi số với 15 biên chế và hợp đồng, là đầu mối thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số. 100% cán bộ, công chức được trang bị máy tính; hệ thống mạng nội bộ và thiết bị công nghệ, cơ bản đáp ứng yêu cầu công việc.

Ngoài ra, dữ liệu nông nghiệp hiện được cập nhật định kỳ trên các nền tảng chuyên ngành như: hệ thống giám sát, đánh giá phục vụ quản lý ngành (giamsatdanhgia.mard.gov.vn); thống kê nông nghiệp (thongke.mard.gov.vn); quản lý dịch bệnh động vật (vahis.vn); báo cáo dịch bệnh thủy sản (tytscucthuy.sabi.vn); cơ sở dữ liệu mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu (msvt-csdg.ppd.gov.vn, cms.packinghouse.online, farmdiary.online).

HTX cà phê Bích Thao (xã Hua La, thành phố Sơn La) có 66 thành viên, quản lý vùng sản xuất hơn 60 ha đạt chứng nhận VietGAP, UTZ và RA. HTX còn liên kết với hàng trăm hộ trồng cà phê tại thành phố Sơn La, Mai Sơn, Thuận Châu, Phù Yên, hình thành vùng nguyên liệu hàng nghìn hecta để sản xuất cà phê đặc sản. Quy trình sản xuất được kiểm soát chặt chẽ theo chuỗi, bảo đảm minh bạch, an toàn thực phẩm; 100% sản phẩm tiêu thụ qua hợp đồng với giá ổn định. Sản phẩm sau sơ chế, đóng gói được dán mã QR truy xuất nguồn gốc và đã xuất khẩu sang EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ…

Cán bộ, công chức, viên chức Sở Nông nghiệp và Môi trường xử lý văn bản trên môi trường mạng.

Ông Nguyễn Xuân Thao, Giám đốc HTX Cà phê Bích Thao Sơn La, cho biết: HTX đã ứng dụng công nghệ số vào quản lý sản xuất như xây dựng website, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử, dán tem điện tử chống hàng giả; triển khai hệ thống truy xuất nguồn gốc điện tử. Thực hiện điều khiển tưới bằng điện thoại thông minh để tiết kiệm chi phí và bảo đảm dinh dưỡng cho cây trồng. 

Công ty CP Chế biến nông sản BHL Sơn La gắn sản xuất với bảo vệ môi trường bằng việc lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, camera giám sát kết nối trực tiếp với Sở Nông nghiệp và Môi trường để theo dõi hoạt động thu gom, xử lý chất thải từ chế biến tinh bột sắn. Bà Chử Thị Thu Hằng, Phó Giám đốc Công ty, thông tin: Công ty đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng phần mềm quản lý hồ sơ, kế toán, giám sát sản xuất và xử lý nước thải. Việc này giúp nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm chi phí nhân công, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan chức năng theo dõi, hỗ trợ doanh nghiệp vận hành hệ thống xử lý môi trường hiệu quả hơn.

Việc ứng dụng công nghệ được ngành chú trọng, với phần mềm quản lý văn bản và điều hành triển khai hiệu quả; 100% văn bản đi, đến được xử lý qua môi trường mạng, ký số cơ quan và cá nhân lãnh đạo, góp phần nâng cao chất lượng quản lý, điều hành.

Các phần mềm phục vụ quản lý nhà nước trong ngành Nông nghiệp và Môi trường đã được triển khai ở một số lĩnh vực: Quản lý đất đai sử dụng phần mềm Vietbando; môi trường dùng phần mềm quản lý môi trường và Envisoft để theo dõi số liệu quan trắc tự động, liên tục; tài nguyên nước có phần mềm quản lý riêng; khí tượng thủy văn sử dụng QGIS để giám sát diễn biến rừng.

Nhận diện điểm nghẽn

Ông Phùng Kim Sơn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La, cho biết: Giai đoạn 2020 - 2025, ngành đã bắt đầu triển khai chuyển đổi số nhưng còn hạn chế do thiếu nhân lực công nghệ thông tin. Nhân sự chuyên trách chuyển đổi số và an toàn thông tin chưa đến 1% tổng biên chế, nên khó khăn trong vận hành hệ thống.

Hạ tầng số bước đầu được đầu tư với 100% cán bộ, công chức có máy tính, mạng nội bộ đã nâng cấp. Tuy nhiên, chưa xây dựng nền tảng dữ liệu dùng chung và trung tâm dữ liệu tập trung. Máy chủ hiện chủ yếu phục vụ lưu trữ riêng lẻ theo từng lĩnh vực; cơ sở dữ liệu còn phân tán, thiếu kết nối. Một số CSDL như đất đai, môi trường, tài nguyên nước, rừng... đã hình thành bước đầu nhưng chỉ phục vụ nội bộ, chưa khai thác giá trị dữ liệu hoặc tích hợp liên thông. Các CSDL khác như khoáng sản, địa lý, trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản... chưa được xây dựng.

Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp tổ chức hội nghị tập huấn kỹ năng truyền thông môi trường cho cán bộ ngành và địa phương miền Bắc.

Một số dữ liệu hiện đang được cung cấp định kỳ trên các nền tảng chuyên ngành như: CSDL giám sát, đánh giá ngành nông nghiệp (giamsatdanhgia.mard.gov.vn); hệ thống quản lý dịch bệnh động vật (vahis.vn); CSDL mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu (farmdiary.online)...

Theo ông Phùng Kim Sơn, ngành Nông nghiệp và Môi trường Sơn La mới ở giai đoạn đầu của chuyển đổi số, dù đã có bước khởi động như triển khai chính quyền điện tử, dịch vụ công trực tuyến. Tuy nhiên, ngành vẫn thiếu cơ sở dữ liệu số, nhân lực công nghệ còn yếu, ứng dụng công nghệ hiện đại còn hạn chế. Đây là thách thức lớn, đòi hỏi toàn ngành phải quyết tâm cao hơn để theo kịp lộ trình chuyển đổi số của tỉnh và quốc gia.

Hợp tác toàn diện

Theo Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định ưu tiên chuyển đổi phương thức sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên và thích ứng biến đổi khí hậu; đồng thời, đề cao vai trò người nông dân là chủ thể phát triển, gắn với đổi mới tổ chức sản xuất và xây dựng nông thôn hiện đại.

Trung tuần tháng 5/2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Viễn thông Sơn La tổ chức hội thảo thúc đẩy chuyển đổi số ngành Nông nghiệp và Môi trường. Tại đây, đại diện Trung tâm Giải pháp đất đai và tài nguyên môi trường (Tập đoàn VNPT) giới thiệu kiến trúc tổng thể chuyển đổi số và trình diễn các nền tảng công nghệ lõi như: hạ tầng dữ liệu không gian địa lý, công nghệ viễn thám, GeoAI phục vụ dự báo, cảnh báo sớm trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.

Các cơ sở sơ chế cà phê tập trung xã Mường Chanh, huyện Mai Sơn, đã lắp đặt camera giám sát khu vực sơ chế, thu gom, xử lý nước thải.

Trong khuôn khổ hội thảo, VNPT Sơn La và Sở Nông nghiệp và Môi trường Sơn La đã ký biên bản thỏa thuận hợp tác chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030. Theo đó, VNPT Sơn La cam kết đồng hành trong khảo sát, tư vấn quy hoạch, xây dựng mô hình chuyển đổi số, triển khai thí điểm phần mềm, phát triển cơ sở dữ liệu đồng bộ, liên thông, phù hợp với thực tiễn ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh. Hai bên thống nhất phối hợp tổ chức bồi dưỡng, đào tạo chuyển đổi số cho cán bộ, chuyên gia công nghệ thông tin; đồng thời phổ cập kỹ năng số cho người dân, doanh nghiệp và HTX trong lĩnh vực nông nghiệp, môi trường.

Đến năm 2030, ngành Nông nghiệp và Môi trường Sơn La đặt mục tiêu xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu số chuyên ngành về đất đai, nông nghiệp, thủy lợi, rừng, môi trường, đa dạng sinh học... được số hóa toàn diện, cập nhật thường xuyên và kết nối liên thông với CSDL quốc gia. 

Sở Nông nghiệp và Môi trường sẽ phát triển Cổng thông tin tích hợp AI, hỗ trợ phân tích dữ liệu lớn phục vụ quản lý, điều hành hiệu quả. Đồng thời, ứng dụng công nghệ viễn thám và thiết bị bay không người lái để giám sát đất đai, khoáng sản; xây dựng hạ tầng dữ liệu không gian GIS tích hợp bản đồ địa chính, quy hoạch, vùng cây trồng, vùng sạt lở...

Cùng với đó, đẩy mạnh phát triển nông nghiệp thông minh, khuyến khích ứng dụng công nghệ số như tưới tự động, cảm biến vi khí hậu, phần mềm truy xuất nguồn gốc... Hướng tới xây dựng 1 khu và 24 vùng nông nghiệp công nghệ cao, nâng tỷ trọng giá trị nông nghiệp công nghệ cao lên 30-40% toàn ngành.

Nguồn: https://baosonla.vn/chuyen-doi-so-tinh-son-la-giai-doan-2021-2025-dinh-huong-den-nam-2030/hop-tac-thuc-day-chuyen-doi-so-nganh-nong-nghiep-va-moi-truong-9lqfO6PHg.html