Hướng tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030: Diện mạo mới ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Đến các địa phương vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi trên địa bàn tỉnh, chúng tôi cảm nhận được sức sống mới ở những bản làng vùng cao. Sức bật ấy đến từ việc tỉnh đã triển khai kịp thời, hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia (MTQG) phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I (2021 - 2025). Đây chính là tiền đề quan trọng để tỉnh phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, vững bước trong thập niên nâng tầm phát triển, hướng đến mục tiêu đưa Khánh Hòa trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030 - nơi nhân dân có mức sống cao, hiền hòa, hạnh phúc.

Một góc xã Phước Hà.

Động lực phát triển

Mới đây, chúng tôi có dịp đến thôn Trà Nô (xã Phước Hà), một vùng đất khô hạn phía nam tỉnh. Thăm gia đình ông Tạ Yên Phố - một hộ đồng bào Raglai ở địa phương, ông cho biết: “Gia đình tôi có 2ha trồng cây ăn quả, gồm xoài, mít, bưởi, dừa… Trước đây rất khó khăn về nước tưới, năm 2023, từ nguồn vốn của Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi, gia đình tôi được hỗ trợ 17 triệu đồng, cộng thêm tiền tích lũy đã đầu tư được hệ thống đưa nước tưới về vườn cây; đồng thời đào ao chứa nước, lắp hệ thống tưới tiết kiệm. Tôi còn được hướng dẫn, hỗ trợ về kỹ thuật chăm sóc các loại cây ăn quả… Hiện nay, một số loại cây ăn quả đã bắt đầu cho thu hoạch đạt gần 40 triệu đồng/năm; tới đây khi các loại xoài, bưởi đến kỳ thu hoạch nữa thì thu nhập sẽ cao hơn”.

Sầu riêng đã giúp các hộ đồng bào dân tộc thiểu số xã Tây Khánh Sơn thoát nghèo.

Ở xã Tây Khánh Sơn, chúng tôi đến thăm và chứng kiến niềm vui của một số hộ đồng bào DTTS địa phương đã vươn lên thoát nghèo bền vững nhờ sự hỗ trợ từ Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi. Có thể thấy được chương trình đã tác động lớn đến đời sống kinh tế, thu nhập của người dân địa phương, làm thay đổi diện mạo xã miền núi Tây Khánh Sơn; đặc biệt là kết cấu hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng kinh tế được quan tâm đầu tư khá đồng bộ, đáp ứng yêu cầu hiện đại hóa nông thôn miền núi. Đến nay, 100% đường đến trung tâm xã, thôn và đường vào các khu sản xuất chính của xã được bê tông hóa; có trạm y tế khang trang và 100% người dân tham gia bảo hiểm y tế, 100% hộ dân được sử dụng điện lưới quốc gia, 100% thôn có nhà sinh hoạt cộng đồng. Địa phương cũng về đích sớm tiến độ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, tỷ lệ hộ nghèo giảm nhanh, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều trên địa bàn đến nay chỉ còn 31,36%.

Đồng chí Chamaléa Thị Thủy - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo bày tỏ: “Giai đoạn 2021 - 2025, cùng với nguồn lực của Trung ương, tỉnh Khánh Hòa và Ninh Thuận (trước sáp nhập) đã ưu tiên nguồn lực, với tổng nguồn vốn hơn 1.940 tỷ đồng thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn I, từ đó đã đầu tư phát triển toàn diện vùng đồng bào DTTS và miền núi, thay đổi nhận thức của đa số người dân, từ chỗ trông chờ, ỷ lại vào sự đầu tư của Nhà nước đã chuyển sang chủ động, tự nỗ lực vươn lên trong cuộc sống, đời sống thu nhập của các hộ đồng bào DTTS cũng được nâng cao. Những kết quả đạt được trong công tác dân tộc, triển khai các chính sách dân tộc ở các địa phương vùng đồng bào DTTS và miền núi thời gian qua đã củng cố, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết các dân tộc, góp phần vào công cuộc kiến thiết, xây dựng và phát triển tỉnh Khánh Hòa một cách toàn diện”.

Tiếp tục đầu tư cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi

Vui mừng trước những đổi thay của vùng DTTS và miền núi nhưng cũng cần thẳng thắn nhìn nhận, sự chênh lệch về thu nhập, giàu nghèo giữa đồng bào vùng dân tộc miền núi với khu vực đồng bằng vẫn còn có khoảng cách khá xa. Hiện nay, tỉnh có 36 DTTS sinh sống, với dân số hơn 246.000 người, chiếm 11,75% dân số. Theo Quyết định số 861 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, đến nay, toàn tỉnh có 56 xã vùng đồng bào DTTS và miền núi (gồm 35 xã khu vực III, 6 xã khu vực II, 15 xã khu vực I) và 137 thôn đặc biệt khó khăn. Trong thập niên nâng tầm phát triển, tỉnh phấn đấu đến năm 2030, Khánh Hòa sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là thành phố đáng sống, nơi nhân dân có mức sống cao, hiền hòa và hạnh phúc. Trước tình hình đó, đòi hỏi tỉnh cần tiếp tục đề ra những chủ trương, chính sách gần sát và đúng tình hình thực tế, phù hợp với nguyện vọng của đồng bào DTTS và miền núi trong toàn tỉnh.

Đồng bào dân tộc thiểu số xã Phước Hà được an cư trong khu tái định cư.

Một số ý kiến cho rằng, để đưa miền núi tiến kịp miền xuôi, việc nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, giảm nghèo bền vững cho đồng bào DTTS là yếu tố tiên quyết. Muốn vậy cần có những chính sách hỗ trợ về đất đai, thuế, vốn tín dụng, hỗ trợ đầu tư, sản xuất, phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị, tạo sinh kế, việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân và tạo động lực phát triển KT-XH nhanh, bền vững cho vùng đồng bào DTTS và miền núi. Tỉnh cần ưu tiên bố trí nguồn lực để ổn định các điểm dân cư; hỗ trợ phát triển các mô hình sản xuất hiệu quả nhằm góp phần cải thiện đời sống, nâng cao thu nhập, phù hợp với tập quán sinh hoạt, sản xuất của đồng bào các dân tộc. Bên cạnh đó cần ưu tiên đầu tư các công trình trọng tâm, trọng điểm để tạo động lực thúc đẩy phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi...

Theo đồng chí Nguyễn Long Biên - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, để việc tổ chức thực hiện Chương trình MTQG phát triển KT-XH vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2026 - 2030 được thống nhất, đồng bộ, phát huy tối đa các nguồn lực và góp phần hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu phát triển KT-XH, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân trong tình hình mới, tỉnh đã kiến nghị Bộ Dân tộc và Tôn giáo tham mưu Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giao dự toán ngân sách nhà nước theo hướng cho phép các địa phương được chủ động điều chuyển nguồn vốn sự nghiệp giữa các tiểu dự án, dự án thành phần của chương trình phù hợp nhu cầu thực tế của địa phương, đảm bảo thực hiện chương trình một cách hiệu quả nhất. Tỉnh cũng kiến nghị Bộ Dân tộc và Tôn giáo sớm phê duyệt, giao kế hoạch vốn giai đoạn 2026 - 2030 cho các địa phương ngay từ đầu giai đoạn để có thời gian chủ động triển khai các nội dung của chương trình và giải ngân nguồn vốn đảm bảo tiến độ đề ra.

HẢI LĂNG - MÃ PHƯƠNG

Nguồn: https://baokhanhhoa.vn/kinh-te/202508/huong-toi-dai-hoi-dai-bieu-dang-bo-tinh-khanh-hoa-lan-thu-i-nhiem-ky-2025-2030-dien-mao-moi-o-vung-dong-bao-dan-toc-thieu-so-va-mien-nui-ebc7465/