Hướng tới Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Khánh Hòa lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030: Khu Kinh tế Vân Phong: Khát vọng vươn tầm châu Á

Từ một vùng đất tiềm năng, Khu Kinh tế (KKT) Vân Phong đang được đánh thức bởi những quyết sách táo bạo, những dự án tỷ đô và khát vọng mãnh liệt để biến Khánh Hòa trở thành trung tâm kinh tế biển hiện đại, ngang tầm khu vực châu Á. Nơi đây đã được hoạch định và có lộ trình rõ ràng, cụ thể, được chắp cánh bởi cơ chế đặc thù, sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị để vươn lên mạnh mẽ trong thời gian tới.

Thỏi nam châm thu hút đầu tư

Vân Phong không phải là cái tên mới trên bản đồ quy hoạch quốc gia. Tuy được thành lập từ năm 2006, nhưng phải đến khi Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Nghị quyết số 55 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển tỉnh Khánh Hòa ra đời, KKT Vân Phong mới thực sự có cơ hội phát triển mạnh mẽ. Các nghị quyết này không chỉ định hướng Vân Phong trở thành động lực phát triển của tỉnh và khu vực Nam Trung Bộ, mà còn trao cho KKT những cơ chế đặc thù vượt trội, yếu tố then chốt để khai thác tối đa tiềm năng.

Một góc Nam Vân Phong với rất nhiều doanh nghiệp công nghiệp hàng đầu của tỉnh.

Quy hoạch chung xây dựng KKT Vân Phong đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 298, ngày 27-3-2023 đã phác thảo một bức tranh tương lai đầy ấn tượng. Theo đó, Bắc Vân Phong sẽ là đô thị du lịch biển đẳng cấp quốc tế, trung tâm kinh tế biển hiện đại, cảng nước sâu gắn với khu phi thuế quan. Nam Vân Phong sẽ trở thành trung tâm công nghiệp gắn với cảng biển, cùng với các dự án khu đô thị, dịch vụ du lịch ven biển. Sự phân khu rõ ràng này cho thấy tầm nhìn phát triển đa ngành, đa lĩnh vực, nhưng có trọng tâm, trọng điểm. Cũng nhờ những định hướng rõ nét và cơ chế thông thoáng, Vân Phong đang trở thành thỏi nam châm thu hút dòng vốn đầu tư khổng lồ.

Ông Lê Hồng Phương - Phó Trưởng ban Quản lý KKT và Khu công nghiệp (KCN) tỉnh nhận định: “KKT Vân Phong được xác định là một trong những trung tâm kinh tế trọng điểm của quốc gia, với cơ chế đặc thù vượt trội. Đây là yếu tố quyết định để tỉnh có thể cạnh tranh sòng phẳng với các KKT lớn của những địa phương khác, thu hút các dự án chất lượng cao, có tính lan tỏa, tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho cả tỉnh”.

Theo báo cáo của Ban Quản lý KKT và KCN tỉnh, lũy kế đến thời điểm hiện tại, KKT Vân Phong đã thu hút được 155 dự án đầu tư (131 dự án trong nước và 24 dự án có vốn FDI) với tổng vốn đăng ký khoảng 5,4 tỷ USD. Con số này là minh chứng rõ nét cho sức hấp dẫn của Vân Phong. Đặc biệt, sự hiện diện của các dự án FDI quy mô lớn như Nhà máy đóng tàu HD Hyundai Việt Nam (350 triệu USD), Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 của Tập đoàn Sumitomo - Nhật Bản (2,58 tỷ USD), hay các dự án trong lĩnh vực nuôi trồng, chế biến thủy sản công nghệ cao của nhà đầu tư Australis Vietnam Limited (Hoa Kỳ) với tổng vốn đăng ký khoảng 68,19 triệu USD đã tạo ra những trụ cột vững chắc, đóng góp lớn vào ngân sách và tạo việc làm cho người dân địa phương.

Không dừng lại ở đó, 2 siêu dự án chiến lược là Khu đô thị mới cao cấp Tu Bông (tổng vốn khoảng 43.000 tỷ đồng) và Khu đô thị mới cao cấp Đầm Môn (khoảng 25.645 tỷ đồng) đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 6-2025 đã mở ra cơ hội rất lớn cho du lịch và đô thị ở khu vực này phát triển. Hiện nay, Ban Quản lý KKT và KCN tỉnh triển khai quy trình lựa chọn nhà đầu tư chiến lược, dự kiến hoàn tất trong tháng 9-2025. Đây là những dự án mang tính động lực, không chỉ thu hút vốn mà còn thay đổi diện mạo đô thị, dịch vụ, tạo ra không gian sống và làm việc đẳng cấp quốc tế.

Khai thác tiềm năng, vươn tới tương lai

Với vị trí địa lý thuận lợi, vịnh Vân Phong độ sâu trung bình 20 - 27m, kín gió, không bị bồi lắng, gần tuyến hàng hải quốc tế là điều kiện lý tưởng để phát triển cảng nước sâu và dịch vụ hậu cần cảng biển tầm cỡ khu vực. Hạ tầng thiết yếu phục vụ các khu chức năng của KKT, nhất là hạ tầng giao thông và các khu tái định cư đã được tỉnh quan tâm tập trung đầu tư như: Đường giao thông từ Quốc lộ 1 đến Đầm Môn; đường giao thông ngoài cảng trung chuyển quốc tế Vân Phong... Bên cạnh đó, hệ sinh thái phong phú, nhiều bãi tắm đẹp, đảo và bán đảo có cảnh quan hấp dẫn tạo nên thế mạnh vượt trội cho du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp, vui chơi giải trí quy mô lớn. Những yếu tố "thiên thời, địa lợi" này là nền tảng vững chắc để Vân Phong phát triển đa ngành, đa lĩnh vực. 

Nhà máy Nhiệt điện BOT Vân Phong 1 (bên trái) và Công ty TNHH Đóng tàu HD Hyundai Việt Nam (bên phải). Ảnh: Đình Lâm

Bên cạnh những thuận lợi, vẫn còn không ít khó khăn, thách thức cần vượt qua để Vân Phong thực sự bứt phá. Các quy hoạch xây dựng đang trong quá trình hoàn thiện, chỉ tiêu sử dụng đất KCN, khu đô thị còn hạn chế, chưa đáp ứng nhu cầu thu hút các nhà đầu tư lớn. Vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng cũng là rào cản làm chậm tiến độ các dự án trọng điểm. Hạ tầng kỹ thuật các KCN trong KKT Vân Phong vẫn chưa hoàn thiện, ảnh hưởng đến việc thu hút dự án thứ cấp.

Để giải quyết những vấn đề này, Ban Quản lý KKT và KCN tỉnh đã đề ra hàng loạt giải pháp trọng tâm. Trong đó, việc khẩn trương hoàn thành các quy hoạch phân khu chức năng để thu hút các nhà đầu tư chiến lược là ưu tiên hàng đầu. Song song với đó, tập trung phát triển các ngành kinh tế biển mũi nhọn như công nghiệp đóng tàu, sửa chữa tàu biển, công nghiệp dầu khí, năng lượng tái tạo (hydro xanh), du lịch biển, nuôi trồng thủy sản công nghệ cao và dịch vụ logistics chất lượng cao. Việc thu hút các nhà đầu tư phát triển KCN chiến lược và đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng KCN cũng được quan tâm, nhằm tăng tốc độ phát triển công nghiệp của tỉnh bình quân 15 - 20%/năm trong giai đoạn 2026 - 2030.

Ngoài ra, việc tận dụng tối đa các cơ chế chính sách đặc thù của Quốc hội, phát huy hiệu quả tổ công tác chuyên trách của tỉnh và Ban Quản lý KKT và KCN tỉnh để hỗ trợ, giải quyết kịp thời các vướng mắc cho nhà đầu tư, đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong thời kỳ cách mạng công nghiệp 4.0 đều là những giải pháp then chốt.

Ông Trần Minh Chiến - Trưởng ban Quản lý KKT và KCN tỉnh cho biết: "Thời gian tới, KKT Vân Phong phấn đấu lọt vào top 3 KKT tốt nhất của Việt Nam. Chúng tôi sẽ tập trung phát triển công nghiệp, logistics, du lịch và đô thị để góp phần tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Đặc biệt, với sự kiện khởi công Dự án KCN Dốc Đá Trắng, Vân Phong là đơn vị đầu tiên triển khai trụ cột về công nghiệp theo Nghị quyết số 01 của Tỉnh ủy về phát triển nhanh, bền vững trên nền tảng 4 trụ cột động lực (công nghiệp; năng lượng; du lịch - dịch vụ; đô thị - xây dựng)”. 

Theo ông Chiến, bằng các giải pháp và đề xuất trọng tâm đã nêu, Ban Quản lý KKT và KCN tỉnh kỳ vọng sẽ thu hút ngày càng nhiều dự án quy mô lớn vào KKT Vân Phong, phát huy tối đa tiềm năng, thế mạnh chưa được khai thác để phát triển trở thành một trong những trung tâm kinh tế biển lớn, hiện đại của khu vực và cả nước, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng tỉnh Khánh Hòa ngày càng giàu đẹp, trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là đô thị thông minh, bền vững, bản sắc, ngang tầm khu vực châu Á theo Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị đã đề ra.

ĐÌNH LÂM

Nguồn: https://baokhanhhoa.vn/kinh-te/202508/huong-toi-dai-hoi-dai-bieu-dang-bo-tinh-khanh-hoa-lan-thu-i-nhiem-ky-2025-2030-khu-kinh-te-van-phong-khat-vong-vuon-tam-chau-a-5c91d54/