Làm sao để phân biệt lòng xe điếu thật - giả, tránh rơi vào "bẫy thị giác"?

Lòng xe điếu - phần ruột non xoắn lại thành từng đoạn, ăn có độ giòn đặc trưng và lạ miệng, được xem là hàng hiếm và đang trở thành món ăn "gây bão" trên mạng xã hội cũng như các hàng quán, với giá bán ngày càng tăng.

Tuy nhiên, đằng sau cơn sốt lòng xe điếu, có những nguy cơ tiềm ẩn gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe người tiêu dùng.

Cảnh báo thủ đoạn làm lòng xe điếu giả

Bác sĩ dinh dưỡng Nguyễn Thu Hà, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn, cho biết để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao từ thị trường, ngoài lòng xe điếu tự nhiên, một số cơ sở có thể ngâm tẩm lòng heo kém chất lượng với hóa chất, để biến thành "lòng xe điếu" bắt mắt, giòn dai.

Quy trình này thường bắt đầu bằng việc tẩy trắng lòng bằng oxy già (hydrogen peroxide) để khử mùi hôi, làm sáng màu, sau đó dùng phèn chua và formol pha loãng để tạo độ giòn, giữ lòng không bị phân hủy.

Bên cạnh đó, lòng có thể được trộn với hồ dán công nghiệp hoặc dùng chất làm xe niêm mạc để cố định hình dáng tròn bắt mắt.

Theo bác sĩ Hà, formol là hóa chất cấm sử dụng trong chế biến thực phẩm, vì có khả năng gây độc cho gan, thận và là chất có nguy cơ gây ung thư cho người nhóm 1 (theo phân loại của Tổ chức Y tế Thế giới - WHO).

Lòng xe điếu đang là món được nhiều người săn lùng (Ảnh: BHX).

Khi ăn phải thực phẩm có chứa formol, người dùng có thể bị đau bụng, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa cấp tính. Nếu tích lũy lâu dài, hóa chất này gây tổn thương tế bào gan và tăng nguy cơ ung thư gan.

Còn phèn chua (nhôm sunfat) cũng là chất không được khuyến khích dùng trong thực phẩm. Vì nhôm có thể tích lũy trong cơ thể, ảnh hưởng đến hệ thần kinh và được cho là có liên quan đến các bệnh lý như Alzheimer.

Việc tiêu thụ những món ăn được chế biến bằng hóa chất công nghiệp như lòng xe điếu có thể gây rất nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Bác sĩ Hà phân tích chi tiết các nguy cơ cụ thể như sau:

Tổn thương hệ tiêu hóa: Các chất làm xe tròn lòng, formol hoặc oxy già khi đi vào đường tiêu hóa có thể làm viêm loét niêm mạc dạ dày - ruột, gây đau bụng kéo dài, tiêu chảy, mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Gây ngộ độc cấp hoặc mạn tính: Người ăn phải lòng heo tẩm formol pha loãng hoặc phèn chua thường xuyên khiến cơ thể tích tụ chất độc, với các triệu chứng như mệt mỏi, chán ăn, sụt cân, vàng da, rối loạn men gan (dấu hiệu của ngộ độc gan hoặc suy gan mạn).

Tăng nguy cơ ung thư: Formaldehyde - chất được WHO xếp vào nhóm 1 - nghĩa là chắc chắn gây ung thư ở người, đặc biệt là ung thư vòm họng và bệnh bạch cầu nếu phơi nhiễm trong thời gian dài.

Ảnh hưởng hệ thần kinh và thận: Phèn chua chứa nhôm nên ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương, làm giảm trí nhớ. Ngoài ra, gan và thận là cơ quan phải lọc và đào thải độc tố, nên việc thường xuyên ăn thực phẩm nhiễm hóa chất có thể dẫn đến suy gan, suy thận.

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn kiểm tra sức khỏe cho người dân (Ảnh: Bệnh viện).

Làm sao phân biệt lòng xe điếu thật - giả?

Bác sĩ cảnh báo, giữa làn sóng săn lùng món lòng xe điếu, không ít người tiêu dùng rơi vào "bẫy thị giác" với những khúc lòng giòn bất thường, trắng tinh, không có mùi đặc trưng, vốn là những sản phẩm đã bị "phù phép" bằng hóa chất độc hại.

Chính vì vậy, người tiêu dùng cần chú ý kỹ lưỡng để đánh giá thực phẩm. Lòng heo dù sơ chế kỹ vẫn có độ dai tự nhiên, màu trắng ngà và còn mùi đặc trưng. Ngược lại, lòng đã xử lý bằng hóa chất thường trắng tinh, giòn gắt, không mùi và thậm chí có thể dễ vỡ vụn khi bóp nếu bị ngâm hóa chất quá mức.

Một số đặc điểm có thể giúp người tiêu dùng nhận diện lòng xe điếu giả:

Màu sắc: Lòng xe điếu giả thường có màu trắng bệch, đều màu bất thường, không có gân máu hay phần mỡ tự nhiên.

Độ giòn: Lòng ăn giòn một cách bất thường, thậm chí có cảm giác "giòn gắt", khác hẳn độ dai tự nhiên của nội tạng đã luộc chín.

Mùi: Không có mùi đặc trưng của lòng heo, đôi khi có mùi nhẹ của hóa chất.

Bề mặt: Trơn nhẵn quá mức, đôi khi có cảm giác hơi dính hoặc như phủ lớp keo.

Song song đó, người dân cần cẩn trọng nếu lòng bán sẵn có màu trắng sáng bất thường; lòng ngâm trong nước lâu nhưng không bị nhũn, không đổi màu như thông thường; lòng bán với giá thấp bất thường hoặc quá cao so với thị trường.

Người dân nên chọn lòng heo bán tại những địa chỉ có nguồn gốc rõ ràng và chủ động tự sơ chế tại nhà (Ảnh minh họa: TH).

Ngoài nguy cơ từ lòng xe điếu giả, bác sĩ Hà, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Nam Sài Gòn khẳng định, nội tạng động vật như lòng heo vốn giàu cholesterol, chất béo bão hòa và hàm lượng purin cao. Nếu tiêu thụ quá mức có thể góp phần làm tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu, huyết áp cao, tiểu đường, gút và tim mạch, nhất là ở những người đã có sẵn bệnh nền.

Để đảm bảo sức khỏe khi tiêu thụ các món từ lòng heo, bác sĩ Hà khuyến cáo người dân nên lựa chọn sản phẩm bán tại những địa chỉ uy tín và có nguồn gốc rõ ràng, chủ động tự sơ chế tại nhà để kiểm soát vệ sinh an toàn thực phẩm.

Bên cạnh đó, người tiêu dùng cần tỉnh táo trước những trào lưu ẩm thực trên mạng, tránh tâm lý chạy theo món lạ mà xem nhẹ yếu tố sức khỏe.

Nguồn: https://dantri.com.vn/suc-khoe/lam-sao-de-phan-biet-long-xe-dieu-that-gia-tranh-roi-vao-bay-thi-giac-20250507114445855.htm