Ly hôn - “sóng ngầm” trong gia đình trẻ Bài cuối: Để gia đình là tổ ấm bền vững

Gia đình là tế bào của xã hội. Gia đình có hạnh phúc, xã hội mới phồn thịnh.

---

Để gia đình thực sự là tổ ấm bền vững, trước khi kết hôn, mỗi người trưởng thành nên trang bị kiến thức, kỹ năng chung sống và tổ chức đời sống gia đình; đồng thời nỗ lực, tự rèn luyện bản thân để “ngọn lửa” hạnh phúc luôn ấm áp trong mỗi gia đình.

Gia đình anh Trần Tuấn Dũng - chị Nguyễn Thị Hoàng Linh (ngụ khu phố 3, phường Long Bình, thành phố Biên Hòa) nhiều năm liền được công nhận Gia đình văn hóa cấp tỉnh thường xuyên sum vầy sinh hoạt chung cả 3 thế hệ trong gia đình. Ảnh: T. Tâm

“Giữ lửa” tình yêu, hôn nhân

Việc “giữ lửa” tình yêu là mối quan tâm của nhiều cặp đôi vừa bước vào đời sống hôn nhân cũng như đã chung sống với nhau nhiều năm. Thế nhưng, theo Viện Nghiên cứu gia đình và giới, năm 2023 (công bố đầu năm 2024), có đến 60% số vụ ly hôn chỉ sau từ 1-5 năm chung sống, thậm chí nhiều trường hợp chỉ kết hôn được vài tháng hoặc vài tuần đã… chia tay.

Trong buổi nói chuyện chuyên đề về tình yêu, hôn nhân - gia đình tại Trường Sĩ quan lục quân 2 (Trường đại học Nguyễn Huệ, thành phố Biên Hòa) vào cuối năm 2024, thạc sĩ tâm lý Lê Thị Hường, Tổng giám đốc Công ty CP Đào tạo và tư vấn tâm lý Hạnh Phúc Việt (ở tỉnh Thanh Hóa), cho hay có nhiều cuộc hôn nhân tan vỡ vì tình yêu 2 người dành cho nhau nhạt dần vì không tìm được ở nhau sự mới mẻ, hấp dẫn hay đồng điệu… Điều này cũng là lý do dễ khiến vợ hoặc chồng “say nắng” đối tượng khác. Do đó, để khắc phục những tác động tiêu cực xảy ra trong đời sống hôn nhân, các cặp đôi cần học cách yêu đi yêu lại người bạn đời của mình. Chẳng hạn như, dành thời gian giao tiếp với nhau nhiều hơn, duy trì sự tôn trọng, lời nói yêu thương và cùng nhau phát triển, tự học hỏi các kỹ năng giải quyết mâu thuẫn, biết hài hòa giữa công việc gia đình và xã hội.

Cũng theo bà Hường, để “giữ lửa” hôn nhân, các cặp vợ chồng cần “làm mới” tình yêu bằng việc chăm chút vẻ bề ngoài, duy trì những chuyến du lịch, dã ngoại cùng nhau hoặc cùng thực hiện các sở thích chung như: chơi thể thao, đọc chung một cuốn sách, xem chung một bộ phim, viết thư hoặc nhắn tin cho nhau với những lời yêu thương, tặng quà mà không cần dịp gì...

Tính từ tháng 4-2024 đến tháng 4-2025, tòa án nhân dân 2 cấp trong tỉnh đã hòa giải đoàn tụ thành hơn 750 vụ trong số  11 ngàn vụ ly hôn đã thụ lý.

Tại buổi nói chuyện chuyên đề “Tự chữa lành để sống bình an” cho nhân viên một ngân hàng thương mại ở thành phố Biên Hòa vào tháng 12-2024, tiến sĩ tâm lý Tô Nhi A, giảng viên Trường đại học Kinh tế - tài chính Thành phố Hồ Chí Minh đã có những chia sẻ thú vị về vấn đề “tự chữa lành” khi hôn nhân trục trặc, để hạnh phúc không bị tổn thương.

Hiện nay, có nhiều người bị tổn thương và dễ bị tổn thương trước những biến cố, thất bại trong hôn nhân. Vì không biết “tự chữa lành” nên sóng gió trong gia đình ngày một lớn rồi đi đến tan vỡ. Do đó, “tự chữa lành” những tổn thương bằng việc giữ vững tinh thần và hướng đến những giá trị tích cực là những cách có thể giúp ngăn được đổ vỡ trong hôn nhân.

Theo tiến sĩ Tô Nhi A, có 2 cách “tự chữa lành” là: kiểm soát cảm xúc và đối thoại cởi mở. Cụ thể, trong đời sống hôn nhân, khi gặp những tình huống tiêu cực như vợ hoặc chồng ngoại tình, bị áp lực về kinh tế, trách nhiệm đè nặng, thất bại trong làm ăn… thì trước tiên cần kiểm soát cảm xúc. Thay vì tức giận, chửi bới hoặc dùng bạo lực thì hãy giữ bình tình để suy nghĩ thấu đáo về cách xử lý, tránh những hành động bốc đồng có thể khiến mọi chuyện tồi tệ hơn. Tiếp đó là đối thoại thẳng thắn với người bạn đời của mình và tìm hướng giải quyết. Không chỉ thế, việc đối thoại thẳng thắn còn giúp giải tỏa những cảm xúc tiêu cực, uất hận lâu nay bị dồn nén, tránh được tình trạng phát sinh hành động tiêu cực.

Cũng theo tiến sĩ Tô Nhi A, nếu cảm xúc trở nên quá nặng nề, nên tìm đến sự hỗ trợ của chuyên gia tâm lý. Đó chính là chìa khóa giúp mỗi người bước qua tổn thương một cách mạnh mẽ và xem đây là bài học để trưởng thành hơn.

Qua trao đổi online với chúng tôi, chuyên gia tâm lý Lê Văn Thắng, Giám đốc Trung tâm Tư vấn, trị liệu tâm lý 247 (trực thuộc Công ty TNHH Nhân Hoa Việt, trụ sở tại Hà Nội), cho hay một số hôn nhân đổ vỡ là do việc can thiệp quá sâu của gia đình đôi bên.

Do đó, chuyên gia tâm lý Lê Văn Thắng cho rằng, cha mẹ đôi bên nên tôn trọng quyền tự quyết của đôi trẻ từ cách thức tổ chức gia đình, nuôi dạy con, cách chi tiêu tiền bạc hay sử dụng thời gian trong ngày của đôi vợ chồng trẻ… Cha mẹ hãy hỗ trợ tinh thần thay vì chỉ trích, so sánh dâu con với người khác. Nếu gia đình con mâu thuẫn thì cần lắng nghe cả 2 phía, khách quan thay vì thiên lệch con ruột của mình. Có như thế, cha mẹ mới giúp con vượt qua mỗi lúc gặp sóng gió trong hôn nhân.

Là gia đình từng nhiều lần được thành phố tuyên dương về gia đình văn hóa, ông Trần Thanh Mẫn (ngụ phường Tân Mai, thành phố Biên Hòa) đề xuất, để hạn chế tình trạng ly hôn, những người trẻ khi chuẩn bị kết hôn phải có giấy chứng nhận đã qua một khóa học về tổ chức gia đình, cách gìn giữ hạnh phúc, cách giao tiếp ứng xử trong gia đình, nuôi dạy con; có giấy khám sức khỏe tiền hôn nhân… thì mới nên cho đăng ký kết hôn. Khi ly hôn phải bị chế tài bằng tiền.

Hòa giải để hóa giải bất đồng trong hôn nhân

Người ta hay nói “mỗi cây mỗi hoa, mỗi nhà mỗi cảnh”, hạnh phúc hay bất hạnh của mỗi gia đình đều mang những “khuôn mặt” khác nhau, do đó không có một “công thức” hay “đáp án” chung nào có thể bảo đảm hạnh phúc cho tất cả các gia đình. Tuy nhiên, nếu làm tốt, hiệu quả công tác hòa giải có thể giúp hạn chế tình trạng ly hôn.

Giám đốc Sở Văn hóa, thể thao và du lịch Lê Thị Ngọc Loan cho biết, để giữ gìn giá trị truyền thống của gia đình văn hóa, ngành có nhiều phong trào như: đổi mới phương thức tuyên truyền trong công tác gia đình, thường xuyên mời chuyên gia tâm lý đến trò chuyện, trao đổi, chia sẻ các chủ đề liên quan đến gia đình… Qua đó nâng cao nhận thức của người dân về xây dựng gia đình hạnh phúc ấm no, tiến bộ và văn minh.

Cũng theo bà Loan, hiện nay, tổ, nhóm, hội phụ nữ nhiều địa phương làm rất tốt công tác hòa giải nói chung và hòa giải trong hôn nhân nói riêng. Khi thấy gia đình nào có biểu hiện mâu thuẫn, bất hòa, đại diện các tổ, nhóm, hội phụ nữ cơ sở đã đến tìm hiểu, hỗ trợ, khuyên giải, góp ý, phân tích đúng - sai để giúp các thành viên trong gia đình nhận ra nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn, bất hòa và giải quyết dứt điểm mâu thuẫn.

Hiện nay, hệ thống tòa án có phòng hòa giải để giúp các cặp vợ chồng hóa giải những mâu thuẫn để tránh phải ly hôn. Theo Hội thẩm nhân dân Tòa án nhân dân tỉnh Nguyễn Thị Chi, trước khi thụ lý đơn ly hôn, tòa án đã bắt buộc tổ chức phiên hòa giải nhằm tạo cơ hội cho các cặp vợ chồng nhìn nhận lại mâu thuẫn, lắng nghe quan điểm của nhau dưới sự hỗ trợ của hòa giải viên. Quá trình hòa giải được tiến hành trong không gian riêng tư, thân thiện, giúp các bên thoải mái bày tỏ suy nghĩ, cảm xúc mà không bị áp lực.

Theo bà Chi, thời gian qua, tòa án 2 cấp đã hòa giải đoàn tụ thành nhiều cặp đôi thông qua những buổi hòa giải với sự tham gia của các hòa giải viên dày dạn kinh nghiệm, từng trải, có chuyên môn về tâm lý hôn nhân gia đình, biết lắng nghe khách quan từ cả 2 phía, phân tích giúp các bên nhận ra nguyên nhân mâu thuẫn và đề xuất giải pháp tháo gỡ và thúc đẩy sự thấu hiểu giữa vợ chồng…

 “Nếu vợ chồng còn khả năng hàn gắn thì việc hòa giải thành công không chỉ giúp giữ gìn gia đình, mà còn giảm tải cho hệ thống tư pháp và giải quyết tận gốc nhiều vấn đề tiêu cực phát sinh kéo theo sau một cuộc hôn nhân tan vỡ” - bà Chi cho hay.

Tố  Tâm - Hiểu Nghi

 

 

 

Nguồn: https://baodongnai.com.vn/phap-luat/202505/ly-hon-song-ngam-trong-gia-dinh-tre-bai-cuoi-de-gia-dinh-la-to-am-ben-vung-0dc03bd/